Tayland, Gripen E/F savaş uçağı alacak

Tayland, hava kuvvetlerinin İsveç yapımı jeti bir sonraki avcı uçağı olarak seçmesinin ardından Saab Gripen E/F programına büyük bir güvenoyu verdi. Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri (RTAF) halihazırda daha önceki Gripen C/D uçaklarını kullanıyor olsa da, Gripen E/F beraberinde önemli kabiliyet ilerlemeleri getiriyor ve bu da onu selefine kıyasla neredeyse tamamen yeni bir uçak haline getiriyor.

Reuters'in haberine göre, Hava Kuvvetleri Komutanlığı bugün yaptığı açıklamada “askeri doktrin ve Hava Kuvvetleri stratejisinin taleplerini karşılayacak kabiliyete sahip olduğunu” düşündüğü Gripen E/F'yi satın almak istediğini belirtti. Servis ayrıca kararını vermek için 10 ay harcadığını söyledi.

Uçağın satın alınmasına ilişkin nihai kararın Tayland kabinesi tarafından da onaylanması gerekecek.

Daha geçen ay, Tayland Hava Kuvvetlerinin İsveç savaş uçağı lehine karar verdiğine dair haberler çıkmıştı, ancak bu o zaman doğrulanmamıştı.

Tayland'ın kaç adet Gripen E/F almayı hedeflediği belli değil, ancak önceki raporlar acil olarak 12-14 yeni avcı uçağına ihtiyaç duyulduğunu gösteriyordu.

Daha önce açıklanan Tayland Hava Kuvvetleri planlarına göre, yeni uçaklar 2025 mali yılında satın alınacak ve teslimatlar 2028'de başlayacak.

Tayland'ın yeni savaş uçağı adayları daha önce Gripen E/F ve Lockheed Martin'in ABD yapımı F-16 Block 70/72 uçakları olarak daraltılmıştı.

Tayland'ın halihazırda hem Gripen hem de F-16'nın eski modellerini, oldukça çeşitli ancak giderek yaşlanan bir savaş uçağı filosunun bir parçası olarak kullanması dikkat çekicidir.

Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın en modern avcı uçakları Şubat 2008 ve Kasım 2010'da iki ayrı parti halinde teslim alınan 11 Gripen'dir (yedi adet tek kişilik Gripen C ve dört adet iki kişilik Gripen D). Bu jetler yakın zamanda en son MS20 konfigürasyonuna yükseltildi ve Saab'ın RBS 15 gemisavar füzesi ile donatılarak kayda değer bir yüzey savaşı kabiliyetine sahip oldular.

Tayland Gripen'leri ayrıca Saab tarafından tedarik edilen ve Link-T olarak bilinen ulusal veri bağlantısı sistemine entegre edilmiştir. Havadan erken uyarı ve kontrol (AEW&C) için Erieye radarı ile donatılmış bir çift Saab 340 turboprop uçağı bu sistem içinde hayati bir rol oynamaktadır.

Bunları 36 adet tek kişilik F-16A ve 14 adet iki kişilik F-16B'den oluşan çok sayıda F-16 desteklemektedir. Bunlar, ABD tarafından dört ayrı sipariş kapsamında teslim edilen toplam 52 adet F-16A/B'nin yanı sıra Singapur tarafından bağışlanan yedi adet F-16A/B'den hayatta kalanlardır.

Yeni Gripen'lerin başlangıçta Tayland'ın 1987 siparişinden kalan ve Korat'ta konuşlu 102. Filo tarafından kullanılan en eski F-16'larının yerini alması bekleniyor.

Ancak daha sonra Tayland'ın F-5E/F'lerini değiştirme ihtiyacı doğacak ve 2031 mali yılından itibaren 12-14 uçağın daha tedarik edilmesi planlanıyor. Bunun ötesinde, 2037 mali yılından itibaren daha fazla F-16'nın yerini alacak benzer sayıda uçağa ihtiyaç olacaktır.

Asya-Pasifik bölgesindeki diğer birçok ülkenin aksine Tayland son yıllarda Çin ile oldukça samimi ilişkilere sahiptir ve Pekin ile herhangi bir toprak anlaşmazlığı bulunmamaktadır. Sonuç olarak, silahlı kuvvetlerini elden geçirme dürtüsü daha az hissedilmiştir.

Bununla birlikte, Çin ile bağlarını sürdüren Tayland, son zamanlarda ABD ile de daha derin güvenlik bağları kurmaya çalışmaktadır. Geçmişte Tayland'ın ABD Büyükelçisi ülkesinin Washington ve Pekin'e yaklaşımını “diplomatik bir dengeleme hareketi” olarak tanımlamıştı.

Aynı zamanda, özellikle 2006 ve 2014'teki darbelerden sonra ABD-Tayland ilişkilerinde bazı sürtüşmeler yaşandı. Çin, ortak hava tatbikatları ve artan silah transferleri de dahil olmak üzere Tayland ile daha derin bir askeri işbirliği başlatarak bu boşluğu bir şekilde doldurmak için harekete geçti. ABD tarafından tedarik edilen F-16 ve F-5'lerin Çin ordusu ile tatbikatlara katılmasının yasak olması dikkat çekicidir; bu kısıtlama Gripen için geçerli değildir.

Tayland, Brezilya'dan sonra Gripen E/F için ikinci ihracat müşterisi olmaya hazırlanıyor. Saab 2014 yılında Brezilya ile 36 adet Gripen E/F için bir sözleşme imzalamış ve uzun vadede 72 jete daha ihtiyaç duymuştu. İsveç Hava Kuvvetleri de 60 adet Gripen Es satın alıyor. Ancak bunun dışında Gripen E/F, girdiği çok sayıda uluslararası avcı uçağı yarışmasında, özellikle de çok farklı bir yetenek seviyesi sunan ABD yapımı F-35 hayalet avcı uçağı ya da F-16'lar lehine reddedilerek başarısızlığa uğradı.

Devam eden savaş uçağı siparişlerinin neredeyse garanti altına alınmasıyla birlikte, Saab'ın Tayland'da Gripen E/F için daha fazla sipariş alma şansı yüksek görünüyor. Bangkok'tan gelen bu son destek, avcı uçağının bariz niteliklerine rağmen şimdiye kadar sadece sınırlı başarı gösterdiği gelecekteki yarışmalarda şansını arttıracaktır.