Tayvan'ın ilk yerli denizaltısı denize indiriliyor

Çin'in kendi toprağı olduğunu iddia ettiği Tayvan, Pekin egemenliğini göstermek için neredeyse her gün askeri tatbikatlar düzenlerken, yerli denizaltı programını silahlı kuvvetlerini modernize etmeye yönelik iddialı bir projenin önemli bir parçası haline getirdi.

2016'da göreve geldiğinde programı başlatan Başkan Tsai Ing-wen'in, diplomatik olarak izole edilmiş Tayvan için bir atılım niteliğinde olan ve çeşitli ülkelerin uzmanlık ve teknolojisinden yararlanan bir plan kapsamında sekiz yeni denizaltıdan ilkini Perşembe günü denize indirmesi bekleniyor.

Programı yöneten Tsai'nin güvenlik danışmanı Amiral Huang Shu-kuang, 1980'lerde hizmete giren iki Hollanda yapımı denizaltıyı da içeren 10 denizaltıdan oluşan bir filonun Çin donanmasının Pasifik'e güç yansıtmasını zorlaştıracağını söyledi.

Huang bu ay Reuters'ın da katıldığı proje ile ilgili bir iç brifingde "Eğer bu savaş kapasitesini oluşturabilirsek, savaş kaybedeceğimizi sanmıyorum" dedi.

Huang 49.36 milyar T$ (1.54 milyar $) fiyat etiketine sahip ilk denizaltının Lockheed Martin tarafından üretilen savaş sistemi kullanacağını ve ABD yapımı MK-48 ağır torpidoları taşıyacağını söyledi.

Donanmaya 2024 yılı sonuna kadar teslim edilmeden önce önümüzdeki ay deniz denemelerine başlayacak.

Huang, sonraki modeller için Tayvan'ın denizaltından fırlatılan gemisavar füzeler için yer bırakacağını, ancak bu silahların eklenmesinin, kapasitenin zaten kısıtlı olduğu ABD'de üretilebilirliğe bağlı olduğunu söyledi.

Huang denizaltıları, güneybatı Japonya yakınlarındaki Miyako Boğazı'nı ya da Tayvan'ı Filipinler'den ayıran Bashi Kanalı'nı geçen Çin savaş gemileri için "stratejik bir caydırıcı" olarak nitelendirdi.

Huang, Tayvan'ın dizel-elektrikli denizaltılarının Çin'i birinci ada zincirinde uzak tutabileceğini söyledi; Japonya'dan Tayvan'a, Filipinler'e ve Borneo'ya uzanan ve Çin'in kıyı denizlerini çevreleyen bölgeye atıfta bulunuyor.

Huang, "Bu aynı zamanda ABD ordusunun stratejik konseptiydi - onları birinci ada zinciri içinde tutmak ve erişimlerini engellemek" dedi.

"Tayvan alınırsa, Japonya kesinlikle güvende olmayacak, Güney Kore kesinlikle güvende olmayacak."

Çin Savunma Bakanlığı yorum talebine yanıt vermedi.

Çin Donanması, Shandong uçak gemisi de dahil olmak üzere, son aylarda Tayvan'ın doğu kıyı şeridinde giderek daha aktif hale geldi ve Çin'in bu yönden bir saldırı başlatabileceği endişelerine yol açtı. Doğu Tayvan, planlamacıların uzun zamandır adanın ordusunun bir çatışma sırasında yeniden toplanmasını ve güçlerini korumasını öngördüğü yerdir.

Huang denizaltıların bir çatışma durumunda Tayvan'ın doğu kıyısındaki limanları ikmal için açık tutarak adanın Pasifik'e uzanan "yaşam hattını" korumaya yardımcı olabileceğini söyledi.

"Denizaltılar onların gemilerini doğu kıyılarımızdan uzak tutacaktır" dedi.

Tayvan Ulusal Politika Vakfı düşünce kuruluşunda askeri araştırmacı olan Chieh Chung, Çin'in bir saldırı başlatmadan önce savaş gemilerini Pasifik'te konumlandırabileceği için filonun bu görevde zorlanacağını söyledi.

Ancak denizaltıların bölgedeki stratejik pusu noktalarını işgal edebileceğini ve uçak gemisi grupları ya da çıkarma filoları gibi yüksek değerli gemileri hedef alarak "(Çin'in) savaş kabiliyetine büyük zarar verebileceğini" de sözlerine ekledi.

Reuters tarafından yapılan bir araştırmaya göre Tayvan, denizaltı yapımına yardımcı olması için en az yedi ülkeden sessizce teknoloji, bileşen ve yetenek tedarik etti.

Çoğu ülkeyle resmi bağı olmayan Tayvan için dış yardım almak özellikle zordu.

Huang hangi ülkelerin ihracat iznini onayladığını söylemekten kaçındı, ancak aralarında ABD, Japonya, Güney Kore ve Hindistan'ın da bulunduğu ülkelerden generallerle temasa geçtiğini söyledi.

"Fikirlerimi kabul eden yabancı generaller, mesajın hükümetlerine iletilmesine ya da toplantılar düzenlenmesine yardımcı oldular" dedi.

"Onlara ihtiyaçlarımızı anlattım ve ihracat izinlerini güvence altına alma amacımıza bu şekilde ulaştık."

Huang ayrıca, Cebelitarık merkezli bir şirket aracılığıyla İngiltere'den ihracat izni alan, İngiltere Kraliyet Donanması'ndan adı açıklanmayan emekli bir tümamiralin liderliğindeki ekibin "büyük yardımı" için de teşekkür etti.

Reuters'in veriler üzerinde yaptığı bir analiz, İngiltere'nin geçen yıl Tayvan için onaylanan denizaltı parçaları ve teknoloji ihracatı miktarını keskin bir şekilde arttırdığını gösterdi.

Huang programı "gökyüzüne ulaşmaktan bile daha zor" olarak tanımlarken, dünya çapında pek çok üreticiyi vuran küresel çip kıtlığı gibi zorluklara işaret etti. Ekibinin yabancı tedarikçilerin gecikmelerini önlemek için Tayvan'dan çip tedarik etmek için çabaladığını söyledi.

Yabancı bir tedarikçinin de Tayvan'la yapılan çalışmanın bir Çin elçiliğine sızdırılmasının ardından son dakikada çekildiğini söyledi.

Çin'in Tayvan'ın karasularına ve hava sahasına yaklaşması da dahil olmak üzere sık sık askeri tacizlerde bulunmasının, Tayvan ve ABD'yi, daha küçük silah sistemlerine odaklanarak kuvvetlerini daha hareketli ve saldırılması daha zor hale getirmeye yönelik adanın "asimetrik" stratejisini yeniden düşünmeye sevk ettiğini söyledi.

"Amerikan düşüncesi yavaş yavaş değişiyor. Daha büyük tekneler olmadan (tacize) dayanamayacağınızı anladılar" diyen Huang, donanmanın yeni nesil daha büyük fırkateynler inşa etme planına işaret etti.

Çin'i kastederek "Gittikçe daha da yaklaşıyorlar" diye ekledi.

"Tayvan onları küçük teknelerle kovamaz. Daha büyük tekneler kullanmalıyız."