gdh'de ara...

Türkiye ve Rusya liderleri Şanghay İşbirliği Örgütü'nde hangi ortak kararları aldı?

💢 Rusya'nın Amerika ve Avrupa yaptırımlarını Türkiye'nin yardımıyla atlatması çok karlı, Türkiye'nin de yaptırımları aşarak kar elde etmesi mümkün.

💢 Rusya ve Türkiye, İsrail'in Gazze Şeridi'nde 35 binden fazla sivilin ölümüne yol açan vahşi operasyonunu durdurmasını savunuyor.

💢 Eğer Türkiye, Ukrayna'daki çözüm konusunda Rusya ile Amerika arasında arabuluculuk yapabilirse, Rusya da bunu memnuniyetle karşılayacaktır.

1. resim

Şangay İşbirliği Örgütü 24. Devlet Başkanları Zirvesi kapsamında Astana'da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında ikili görüşme gerçekleştirildi.

Pek çok konu tartışılmasına rağmen görüşmelerin çoğu kamuoyuna açıklanmadı.

Toplantıda Vladimir Putin, mevcut küresel sorunlara rağmen iki ülke arasındaki yıllık ticaret cirosunun 55 milyar dolara ulaştığını söyledi:

Tüm zorluklara rağmen karşılıklı ticaret ciroları artıyor. Rusya ile Türkiye arasında ortak projeler planlandığı gibi hayata geçiriliyor. Bu amaçla Türk ortaklarımızla düzenli olarak fikir alışverişinde bulunuyoruz."

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı'nı değerli dostu olarak nitelendirerek, defalarca telefonda görüştüklerine dikkat çekti.

Cumhurbaşkanlarının Astana toplantısına ilişkin gdh'a yorum yapan Rusya Siyasi Araştırmalar Enstitüsü müdür yardımcısı Daria Grevtsova, pek çok müzakerenin kamuoyuna açıklanmamasına rağmen toplantının başarılı geçtiğine inanıyor.

Rusya Siyasi Araştırmalar Enstitüsü müdür yardımcısı Daria Grevtsova
Rusya Siyasi Araştırmalar Enstitüsü müdür yardımcısı Daria Grevtsova

Rusya ve Türkiye liderlerinin Astana'da yaptığı toplantının sonuçları hakkında bir şey söylemek çok zor çünkü tüm konular kapalı formatta tartışılıyor ve gizlilik niteliği taşıyor. Bir numaralı konu, ABD, AB, İngiltere'nin müdahalesi ve yaptırımların etkisi olmadan Rusya ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gelişmesinin nasıl sağlanacağı sorusuydu. Rusya'nın Amerika ve Avrupa yaptırımlarını Türkiye'nin yardımıyla atlatması çok karlı, Türkiye'nin de yaptırımları aşarak kar elde etmesi mümkün. Ama ABD ve Avrupa sürekli yaptırımlarını geliştiriyor ve Türkiye'yi siyasi baskılarla tehdit ediyor. Yaptırımlar altında, Rus ve Türk bankaları arasındaki etkileşim konusu ana sorun olmaya devam ediyor.”

Tartışmalar sırasında ekonomik projelere daha fazla önem verildi. Grevtsova, Rusya'nın mevcut savaş ortamında Türkiye'ye daha çok ihtiyacı olduğuna inanıyor.

"İkinci konu ise nükleer enerji, halihazırda yapılmış projelerin nasıl geliştirileceği ve yeni nükleer santral inşaatlarının nasıl hayata geçirileceğiydi. Rus gazının Türkiye'ye ve Türkiye üzerinden Avrupa Birliği'ne arzı konusunda da sorular var. Ancak bunların hepsi çok gizli bir formatta ve sonuçlarını artık bilemeyeceğiz. Üçüncü önemli konu ise Türkiye'nin ŞİÖ ve BRICS örgütlerine girişiyle ilgilidir. Türkiye gerçekten katılmak istiyor ama sorun şu ki bu kuruluşların Amerikalı ortakları yok. Ama Türkiye NATO üyesidir ve bu anlamda ABD'nin çıkarlarını dikkate almaktadır.”

Daria Grevtsova, Rusya ve Türkiye'nin Filistin konusunda da birlikte çalıştığını sözlerine ekledi.

Bir diğer tartışma konusu Gazze Şeridi'ndeki durum ve Filistin-İsrail çatışmasıdır. Rusya ve Türkiye, İsrail'in Gazze Şeridi'nde 35 binden fazla sivilin ölümüne yol açan vahşi operasyonunu durdurmasını ve İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a yönelik bir operasyon başlatmamasını savunuyor. Rusya ile Türkiye'nin bu konuda nasıl etkileşime girebileceği şüphesiz müzakerelerin konusuydu. Türkiye'nin Rusya-Ukrayna ihtilafında arabuluculuğuna gelince, Putin'in defalarca söylediği gibi Ukrayna yabancı kontrolü altındadır. Ukrayna'da tamamen Amerikalıların kontrolünde olan kukla bir Amerikan rejimi var. Dolayısıyla bu Rusya ile Ukrayna arasında bir savaş değil. Dolayısıyla Rusya ile Ukrayna arasında arabuluculuk her ne kadar faydasız olsa da Rusya ile ABD arasında mümkün. Eğer Türkiye, Ukrayna'daki çözüm konusunda Rusya ile Amerika arasında arabuluculuk yapabilirse, Rusya da bunu memnuniyetle karşılayacaktır."

Tartışma