Zaporjiya Nükleer Santrali etrafındaki çatışmalar bir felaketle mi sonuçlanacak?
Güneydoğu Ukrayna'daki Zaporjiya Nükleer Santrali'nin son günlerde çatışmaların merkezi olduğu ve Rusya ve Ukrayna'nın karşılıklı iddia ve suçlamaları yenilediği bildiriliyor.
Kiev yetkilileri, Ukrayna'nın ateş açmasının çok riskli olacağı varsayımıyla Rus güçlerini tesisin yakınındaki mevzilerden roket atmakla suçladı.
Ukraynalı enerji yöneticisi Petro Kotin,
“Rus güçleri, enerji santralini Ukrayna kuvvetlerine karşı bir kalkan gibi kullanıyorlar çünkü Ukrayna'dan kimse bir şey yapmayacak"
açıklamasında bulundu.
Daha önce Rus güçlerinin "nükleer terörizmle" meşgul olduğunu söyleyen Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky ise, Rusya'nın santralin kontrolünü Ukrayna'ya devretmesini talep etti.
Zelensky:
“Rusların Zaporjiya Nükleer Santrali'nin topraklarından tamamen çekilmesi ve Ukrayna'nın santral çevresindeki durum üzerindeki tam kontrolünün yeniden sağlanması, tüm Avrupa için nükleer güvenliğin yeniden sağlanmasını garanti edecektir”
ifadelerini kullandı.
Zaporjiya Nükleer Santrali, Mart ayı başlarında Rus kontrolüne geçti ve oradaki Ukraynalı teknisyenler, tesisi düşük kapasitede çalıştırmaya devam etti.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Müdürü Rafael Mariano Grossi, rapor edilen saldırıların devam etmesine izin verilirse feci sonuçlar doğurabileceğini söyledi.
Grossi,
“Nükleer güvenliği tehlikeye atan askeri eylemler derhal durdurulmalıdır. Böylesine büyük bir nükleer tesisin yakınındaki bu askeri eylemler çok ciddi sonuçlara yol açabilir."
uyarısında bulundu.
Uzmanlar, devam eden bombardımanın tesisin altyapısına ciddi şekilde zarar verebileceğini ve muhtemelen bir patlamayı tetikleyebileceğini söyledi.
Fizikçi MV Ramana,
“Reaktörlerin bölgeden geçen suyla sürekli olarak soğutulması gerekir. Eğer bu su akışı kesilirse reaktör soğutmayı kaybedebilir ve yakıt erimeye başlar. Bu bir nevi yüksek basınç yaratacak ve santral en sonunda patlayacaktır."
açıklamasında bulundu.
Kremlin, santrale yönelik saldırılar konusunda Kiev'i sorumlu tutarken, bildirilen saldırılar hakkında bilgi toplamak için bir IAEA komisyonunu memnuniyetle karşıladığını açıkladı.
Kremlin;
“Rus ordusunun Zaporjiya Nükleer Santrali üzerinde devam eden kontrolü, bölgedeki nükleer güvenliğin anahtarıdır, IAEA, Zaporjiya Nükleer Santrali'ne bir misyon gönderme gereğini görüyor ve Rusya bu konuda tam yardım sağlamaya hazır.Ancak Ukrayna, nükleer tesise yönelik saldırılarını durdurmalı”
açıklamasında bulundu.
Rus tarafı, Ukrayna'nın kötü niyetle hareket ettiğini iddia ederek, Kiev'in IAEA ile üçlü bir anlaşmaya girmeyi reddettiği iddia ediyor.
BM ise, Zaporjiya Nükleer Santrali'ni askerden arındırılmış bir bölgeye dönüştürmek için bir teklif sundu. BM yetkilileri, askerden arındırılmış bölgenin tam olarak nasıl çizileceği ve uygulanacağı da dahil olmak üzere planı çevreleyen ayrıntıları hemen paylaştı. Beyaz Saray bu öneriyi destekleyerek, askerden arındırılmış bölgenin Ukrayna tarafından kontrol edilmesi gerektiğini belirtti.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü; "Bir nükleer santralin yakınında savaşmak tehlikeli ve sorumsuzcadır. Rusya'yı Ukrayna nükleer tesislerindeki veya yakınındaki tüm askeri operasyonları durdurmaya, tam kontrolü Ukrayna'ya geri vermeye ve Ukrayna'nın nükleer santral çevresinde askerden arındırılmış bir bölge çağrılarını desteklemeye devam ediyoruz, " açıklamasında bulundu.
The Institute of War bu ayın başlarında, Rusya'nın Zaporjiya Nükleer Santrali'nde yaşanabilecek olası gelişmeleri değerlendirdi ve nükleer bir felaket konusunda uyardı.
Zaporjiya Nükleer Santrali, Ukrayna Savaşı'nınen tehlikeli noktalarından biri olma riski taşıyor ve bir çözüm bulunmazsa çok büyük sonuçlara gebe olduğu açık.
Council on Foreign Relations'da yayımlanan analiz gdh.digital tarafından çevrilmiştir.