ABD'de seçim krizi: Maine eyaleti Trump'ı oy pusulasından çıkardı
ABD’de Maine eyaletinin seçim kurulu başkanı, Donald Trump’ın eyalette seçime girmesinin mümkün olmadığını açıkladı.
Maine, eski Başkan Donald Trump'ın adını Cumhuriyetçi Parti'nin başkan aday adaylarının ön seçim pusulasından çıkarma kararı alan ikinci ABD eyaleti oldu. Colorado eyaleti yüksek mahkemesi de 19 Aralık'ta aldığı kararla Trump'ı eyaletin oy pusulasından çıkarmıştı.
Maine'in Colorado'dan farkı, kararın mahkeme tarafından değil eyaletin Demokrat Partili genel sekreteri tarafından alınması oldu. Maine Eyalet Sekreteri Shenna Bellows böylece, seçici delegeler üzerinde potansiyel etkisi olabilecek bir kararı tek taraflı olarak veren ilk seçilmiş yetkili oldu.
Bellows da Colorado'da olduğu gibi kararı Anayasa'nın “ayaklanma ya da isyana” karışan yetkililerin bir kamu görevine gelmesini yasaklayan özel maddesine dayandırdı.
Colorado Yüksek Mahkemesi yargıçlarının 3’e karşı 4 oyla aldığı karar, Trump’ı ABD tarihinde Anayasa’nın nadiren kullanılan bir hükmüne dayanarak Beyaz Saray için uygun görülmeyen ilk başkan adayı konumuna getirmişti. Anayasa’nın 14’üncü ek maddesinin üçüncü kısmı, “ayaklanma ya da isyana” karışan yetkililerin bir kamu görevine gelmesini yasaklıyor.
Maine'de 4 seçici delege bulunuyor ve 48 eyaletin aksine bu eyaletteki delegeler adayların aldıkları oy oranlarına göre bölüştürülüyor. 48 eyalette tüm delegelerin oyları, birinci gelen adaya kayıyor. Seçici delegeler, başkan seçiminde kilit role sahip.
Trump 2020 seçimlerinde Maine'deki seçici delegelerin birini kazanmıştı dolayısıyla oy pusulasından çıkarılması, Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olması halinde, çok yakın geçmesi beklenen seçimin sonuçları üzerinde önemli etkisi olabilir.
Maine Eyalet Sekreteri Bellows, Trump'ın 6 Ocak 2021 tarihinde destekçilerinin Kongre'ye baskın düzenlemesinde rol oynadığı gerekçesiyle Anayasa'nın 14'üncü ek maddesinin üçüncü kısmını ihlal ettiğine ve bu nedenle de eski görevi için tekrar yarışamayacağına kanaat getirdi.
Bellows bu kararı, hem Demokrat hem Cumhuriyetçi Partili isimlerin olduğu bir grup eski eyalet kongresi üyeleri dahil bazı eyalet sakinlerinin Trump'ın oy pusulasına dahil edilmesine itiraz etmelerinin ardından aldı.
Shenna Bellows, kararının 34 sayfalık gerekçesinde, "Bu hükme kolay varmadım. Hiçbir eyalet sekreterinin daha önce Anayasa'nın 14'üncü ek maddesinin üçüncü kısmını temel alarak bir başkan adayını oy pusulasından çıkarmadığının farkındayım. Ancak aynı zamanda, daha önce hiçbir başkan adayının bir ayaklanmaya karışmadığının da bilincindeyim" ifadelerini kullandı.
Colorado eyaletindeki Cumhuriyetçi Partililer, Eyalet Yüksek Mahkemesi'nin eski Başkan Donald Trump'ı diskalifiye ederek eyaletin ön seçim pusulasından çıkarması kararını, ABD Anayasa Mahkemesi'nde temyize götürmüştü.
Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adaylığı yarışını önde götüren Trump'ın kendi temyiz başvurusunu da yapması bekleniyor. Yüksek Mahkeme, temyiz başvurusu yapması halinde, Trump'ın adının oy pusulasında kalacağını kaydederek kararı 4 Ocak'a kadar askıya almıştı.
Trump'ın seçim kampanyası Maine'deki kararı da temyize götürecek
Trump'ın seçim kampanyası Maine eyalet sekreterinin kararını da eyalet mahkemelerinde temyize götüreceğini açıkladı. Bellows da mahkemeler konuyla ilgili bir hüküm verene kadar kararını askıya aldı.
Eski Başkan Trump'ın Maine ve diğer eyaletlerdeki oy pusulalarında yer alıp alamayacağı konusundaki nihai kararı Anayasa Mahkemesi'nin vereceği tahmin ediliyor.