Diaspora kuruluşları Ermenileri Türklere karşı kışkırtıyor

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın Azerbaycan ile kalıcı barış anlaşması imzalamak istediğini açıklamasına rağmen Karabağ’da gerilim sürüyor. Ermeni yetkililerden Azerbaycan toprak bütünlüğüne vurgu yapan açıklamalar gelirken, sınırdaki provokasyonlar da devam ediyor. Bu da akıllara Paşinyan’ın önünde Ermenistan’ın kendi dinamiklerinden kaynaklanan zorlukların bulunduğu düşüncesini getiriyor.

Kafkasya’daki normalleşme süreçlerinin önünde iki temel engelin bulunduğu görülmekte. Bunlardan ilki, Karabağ Klanı; ikincisi ise Ermeni diasporaları.

gdh.digital Özel Haberler Ekibi, Ermeni diasporalarının faaliyetlerini ve nüfuzunu Ermeni aktivist ve yazar Ishkhan Verdyan’la konuştu.

1. Ermeni diasporasının çeşitli ülkelerde yönetimleri etkilediği konuşuluyor. Bu Rusya için de geçerli mi?

Ermeni diasporasının doğası ve rolü konusunda bir yanlış anlaşılmanın olduğunu düşünüyorum. Evet, ilk bakışta diaspora, üst düzey yetkililere rüşvet vererek ve Ermeni siyaseti üzerinde doğrudan baskı kurarak kendi gündemini ortaya koyan büyük, ayrılmaz bir organizma gibi görünüyor. Ancak daha yakından baktığımızda bambaşka bir tabloya tanık olacağız. Örneğin Rusya’daki Ermeni diasporasını örnek alırsak, Ermenilerin gerçekten zengin ve etkili insanlar olduğunu ama aslında diasporanın Kremlin'in ortaya koyduğu anlatıları desteklediğini görebiliriz.

Daima Rusya'nın siyasi çıkarları çerçevesinde kalıyorlar ve resmi makamların dile getiremediği şeyleri dile getiriyorlar. Rusya'nın Karabağ sorununun dondurulmasından yana olduğu, bunu yüksek sesle ilan ettiği; hatta özel bir plan önerdiği biliniyor. Ancak Azerbaycan böyle bir planı reddettiği için Moskova ısrar etmekten resmi düzeyde vazgeçti. Fakat bu, Kremlin’in Karabağ ile ilgili fikirlerinden vazgeçtiği anlamına gelmiyor. Bu yüzden resmi yetkililer yerine Ermeni diasporasının temsilcileri Ermenistan yönetiminin ve Karabağ'daki Ermenilerin zihinlerini etkiliyor. Elbette bu da diasporanın Moskova'nın planını açıkça uyguladığı anlamına gelmiyor. Dolayısıyla Rusya'daki Ermeni diasporasının Rusya'nın siyasi çıkarlarına hizmet ettiği sonucuna varabiliriz.

2. Diğer ülkelerde durum farklı mı? Örneğin Fransa’dan bahsedebilir misiniz?

Fransa'nın resmi politikası kesinlikle Azerbaycan karşıtıdır. Daha derine inerseniz Türk karşıtıdır ve Fransa'daki diaspora, bu politikanın Ermenistan ve Karabağ'da desteklenmesine yardımcı oluyor. Evet, Ermeni lobisinin Fransız siyasetini etkilediğine dair bir fikir var; fakat bu tezi deşifre edersek, nükleer bir süper gücün siyasi kuruluşuna boyun eğdiren belli bir güçle karşı karşıya olduğumuz ortaya çıkıyor ki bu kesinlikle saçma. Eğer Ermeni lobisi, Fransa Cumhurbaşkanı'nı kuklası haline getirecek kadar güçlüyse, neden bu güç kendisini başka yerlerde göstermiyor?

3. Ermeni diasporasının ABD’deki durumuna değinmeniz mümkün mü?

Aynı durum ABD için de geçerli. ABD, Karabağ sorununun çözümü konusunda AGİT Minsk Grubu'nun eşbaşkanlığını yürütüyordu. Ancak bu ülke, otuz yıllık eşbaşkanlık döneminde Ermenilerin ve Azerbaycanlıların konumlarını bir santimetre bile yaklaştıramadı. Soru şu: Neden? Yapamadı mı?

Bunu yapabilirdi, on dakikada da yapabilirdi ama yapmadı. Bunu çatışmayı uzatmak istediği için yapmadı. ABD'nin resmi otoriteleri Karabağ sorununun hiçbir zaman bitmemesi gerektiğini düşünüyor. Bunu doğrudan ilan edemedikleri için bunu Ermeni diasporasının yardımıyla Ermenistan'daki toplumu tüm Türklere karşı kışkırtarak yapıyorlar.

ABD'deki Ermeni lobisinin neredeyse demokratik bir ülkenin tüm parlamentosunu yozlaştıracak kadar güçlü olduğu varsayımı da gülünç bir şaka gibi. Böylece yabancı ülkelerdeki Ermeni diasporalarının bulunduğu ülkenin siyasi iradesini yerine getirdiği söylenebilir. Ve ilgili devletin gündemini uyguladığı için her zaman ihtiyacına yetecek paraya ulaştığı çıkarımı yapılabilir. Ermeni diasporasının zenginliği ve nüfuzu da bundan kaynaklanıyor.