10 yıl sonra: Yunanistan’ın modernize edilen ilk P-3B Orion deniz karakol uçağı uçtu
Yunanistan Deniz Kuvvetleri'nin, on yılı aşkın süredir devam eden ve ciddi gecikmelerle anılan modernizasyon programı kapsamında yenilenen ilk P-3B Orion deniz karakol uçağı, 1 Eylül 2025'te ilk test uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi.
Son Güncelleme: 04.09.2025 - 10:51
P-3B Orion
Yunanistan Havacılık ve Uzay Sanayii (HAI) tesislerinde Lockheed Martin iş birliğiyle yürütülen programda atılan bu önemli adım, Yunanistan'ın özellikle stratejik açıdan hayati önem taşıyan Ege ve Doğu Akdeniz'deki deniz gözetleme ve denizaltı savunma harbi (DSH) kabiliyetleri açısından yeni bir dönemin başlangıcını simgeliyor.
Tarihçe ve filonun durumu
Yunanistan Deniz Kuvvetleri, ABD Donanması envanterinden çıkardığı altı adet P-3B Orion uçağını 1996-1997 yılları arasında tedarik etmişti.
Ancak 1960'lar tasarımı olan bu uçaklar, artan bakım zorlukları ve gövde yorgunlukları nedeniyle 2009 yılında hizmet dışı bırakıldı. 2014 yılında ise Yunanistan Savunma Bakanlığı, filodaki altı uçaktan beşinin modernize edilerek yeniden aktive edilmesi yönünde stratejik bir karar aldı; altıncı uçak ise yedek parça kaynağı olarak ayrıldı.
Orta Ömür Modernizasyonu (MLU) projesi
Mart 2015'te ABD ile imzalanan hükümetlerarası bir anlaşmayla resmen başlayan Orta Ömür Modernizasyonu (MLU) projesi, yaklaşık 500 milyon avroluk bir bütçeyle Lockheed Martin ve HAI ortaklığına verildi. Proje, dört adet P-3B'nin hizmet ömrünü 15.000 uçuş saati uzatmayı ve aviyonik sistemlerini günümüz teknolojisiyle donatmayı hedefliyordu.
Başlangıçta ilk uçağın 2019'da teslim edilmesi planlanan program, modern dijital aviyoniklerin 50 yıllık bir uçak gövdesine entegrasyonunda karşılaşılan teknik zorluklar nedeniyle defalarca ertelendi. Özellikle Ağustos 2025'te 4 numaralı motorda yaşanan bir sorun, planlanan ilk uçuşu bir kez daha erteleyerek projenin fizibilitesi hakkındaki şüpheleri artırmıştı.
İlk uçuş ve başarı
Ancak HAI, Lockheed Martin ve ABD Donanması mühendislerinden oluşan ekibin yoğun çalışmaları sonucunda sistem uyumsuzlukları giderildi. Uçuş öncesinde gerçekleştirilen pist taksi ve yüksek güç testlerinin ardından 1 Eylül'de Tanagra Hava Üssü'nden havalanan P-3B, dijital "cam kokpit" ve yeni görev sistemlerinin sorunsuz çalıştığını teyit ederek kritik bir eşiği aştı.
Yunan Donanması'ndan bir yetkili, gelişmeyi şu sözlerle değerlendirdi:
Bu başarılı uçuş, on yılı aşkın bir süredir devam eden zorlu bir sürecin doruk noktasıdır. P-3B filomuz, bu modernizasyonla Ege ve Doğu Akdeniz'deki ulusal çıkarlarımızı koruma ve müttefik operasyonlarına katkı sağlama konusunda yeni bir kabiliyet seviyesine ulaşmıştır.
MLU programı, P-3B Orion'u modern bir tehdit ortamında etkin bir "kuvvet çarpanı" haline getirecek köklü değişiklikler içeriyor. Başlıca yükseltmeler şunlardır:
- Aviyonik ve Kokpit: Analog göstergelerin yerini, pilotların durumsal farkındalığını ve iş yükünü optimize eden altı adet çok fonksiyonlu ekrana sahip Collins Aerospace Flight2 dijital "cam kokpit" sistemi aldı. Ayrıca NATO standardı Mod 5'e uyumlu AN/APX-123 IFF dost-düşman tanıma sistemi entegre edildi.
- Görev Sistemleri: Uçağın beyni olarak nitelendirilebilecek en önemli yenilik, IAI/ELTA tarafından geliştirilen ELM-2022A 3D X-Band çok modlu radardır. Bu radar, sentetik açıklıklı radar (SAR) ve ters sentetik açıklıklı radar (ISAR) modları sayesinde geniş deniz sahalarındaki suüstü ve sualtı hedeflerini tespit, teşhis ve takip etme imkânı sunuyor. Buna ek olarak, EL/L-8385 ESM/ELINT elektronik destek ve istihbarat sistemi, AN/ARR-78(V) sonoboy alıcı sistemi ve geliştirilmiş ASQ-81 Manyetik Anomali Dedektörü (MAD) ile uçağın denizaltı avcılığı kabiliyeti önemli ölçüde artırıldı.
- Yapısal Güçlendirme: Kanat ve gövde üzerinde yapılan kapsamlı bakım ve onarımlar, uçağın operasyonel ömrünü 2040 yılına kadar uzatacak şekilde tasarlandı.
- Silah ve Sensörler: Modernize edilen P-3B, Mk46/50/54 torpidoları, AGM-84 Harpoon gemisavar füzeleri, AGM-65 Maverick füzeleri, roketler ve derinlik bombaları taşıma kapasitesini koruyor.
Stratejik önemi ve analist görüşleri
Yunanistan, on yılı aşkın bir süredir envanterinde uzun menzilli bir deniz karakol uçağı bulundurmuyordu.
Modernize edilmiş P-3B'ler, bu kritik operasyonel boşluğu doldurarak Yunan Deniz Kuvvetleri'ne, özellikle Türkiye'nin Tip-214 sınıfı denizaltıları gibi modern platformların bulunduğu Doğu Akdeniz'de yeniden alan kontrolü ve denizaltı savunma harbi yeteneği kazandıracak. Program, Boeing P-8 Poseidon gibi yeni nesil platformlara kıyasla maliyet-etkin bir ara çözüm olarak görülüyor.
Ancak savunma analistleri, projenin 500 milyon avroyu aşan maliyeti ve yaşanan uzun gecikmelere dikkat çekiyor.
Bir analist durumu şöyle özetliyor:
Bu kaynakların, P-8 Poseidon gibi daha modern platformlara veya insansız sistemlere yönlendirilmesi daha stratejik bir tercih olabilirdi. 1960'lardan kalma bir platformun, tüm modernizasyona rağmen 2040'lara kadar ne ölçüde etkin kalacağı ciddi bir soru işaretidir.
Gelecek planları
İlk uçağın, gerekli testlerin tamamlanmasının ardından 2025 sonuna kadar Yunan Deniz Kuvvetleri'ne teslim edilmesi bekleniyor. HAI tesislerinde ikinci uçağın modernizasyon süreci halihazırda devam ederken, diğer iki uçağın da önümüzdeki yıllarda tamamlanması hedefleniyor.
Bu dört uçak operasyonel hale geldiğinde, Yunanistan'ın deniz karakolu, DSH, korsanlıkla mücadele ve istihbarat toplama görevlerindeki etkinliğini kayda değer ölçüde artıracak. P-3B filosunun, gelecekte edinilmesi muhtemel P-8 Poseidon veya MQ-4C Triton gibi insansız sistemlere geçişte bir "köprü platform" görevi görmesi planlanıyor.
Kaynak:
GDH Haber
İLGİLİ HABERLER
Tayland, İsrail üretimi Barak MX hava savunma sistemini satın alıyor
İspanya, Álvaro de Bazán sınıfı F100 fırkateynlerinin modernizasyonu İçin 3,2 milyar avroluk paketi onayladı
Brezilya PROSUB programında yeni aşama: 3. Scorpène denizaltı teslim edildi, 4.’sü suya indirildi
Avusturya, M-346FA jet tedarikini tamamladı
İsveç, CAVS programı kapsamında 94 ek Patria 6×6 aracı sipariş etti
İtalya, NATO’nun Ukrayna için ABD silah alım programına fren koydu
DİĞER HABERLER
israil, Gazze’deki ateşkese rağmen 2026 savunma bütçesini 34 milyar dolara çıkardı
Güney Kore, KF-21 için yeni nesil yerli hava-hava füzesi geliştirme programını başlattı
Almanya, 2025 savunma alımlarında rekor seviyeye yaklaştı
Britanya, yeni nesil lojistik gemisinin inşasına başladı: RFA Resurgent için ilk çelik kesildi
Raytheon, Excalibur HTK mühimmatı için kritik tasarım doğrulama testini başarıyla tamamladı
Saab, Giraffe 1X radarlarını Letonya’ya teslim etti
Katar, ilk Boxer RCT30 zırhlı muharebe araçlarını Almanya’dan teslim aldı
Belçika, Fransa’dan 92 adet ek VBMR Griffon zırhlı araç satın alıyor
Bayraktar TB3 SİHA ve Albatros-S KİDA’dan başarılı müşterek harekât
Baykar, küçük modüler reaktör girişimine başladı



