Konuya aşina beş kaynağın Reuters’a verdiği bilgilere göre, Washington son haftalarda Avrupalı müttefiklerine ABD yapımı silahları almaya devam etmeleri yönünde mesajlar iletti.

Avrupa Komisyonu’nun mart ortasında savunma harcamalarını artırma ve ortak savunma projelerine kaynak aktarma planlarını duyurmasının ardından, bazı önlemler AB dışındaki şirketlerin – özellikle ABD ve Birleşik Krallık merkezli firmaların – ihalelere katılımını sınırlayabilir.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun 25 Mart’ta Litvanya, Letonya ve Estonya dışişleri bakanlarıyla yaptığı görüşmede, Washington’un AB ülkelerinin savunma tedarik süreçlerine dahil olmaya devam etmek istediğini belirttiği ifade edildi. Konuya yakın iki kaynak, Rubio’nun Avrupalı müttefiklerine, ABD’li firmaların Avrupa ihalelerinden dışlanmasının Washington tarafından olumsuz karşılanacağını söylediğini aktardı.

Kuzey Avrupalı bir diplomat, Baltık ülkeleriyle yapılan toplantıya katılmamış olmasına rağmen, benzer mesajların diğer Avrupa ülkelerine de iletildiğini belirtti.

Rubio’nun bu hafta NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı kapsamında Brüksel’de gerçekleştireceği temaslarda da konuyu gündeme getireceği bildirildi. ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili, "Bu, bakanın daha önce dile getirdiği ve dile getirmeye devam edeceği bir konu" dedi.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Trump’ın Avrupalı müttefiklerin savunma kapasitelerini güçlendirme ve kendi güvenlik sorumluluklarını üstlenme çabalarını memnuniyetle karşıladığını, ancak bu süreçte ABD firmalarının dışlanmasına yönelik engeller oluşturulmaması gerektiğini ifade etti. Sözcü, "Transatlantik savunma sanayi iş birliği, İttifak’ı daha güçlü kılar" dedi.

Litvanya Dışişleri Bakanlığı yorum yapmaktan kaçınırken, Letonya ve Estonya’dan ise konuya ilişkin herhangi bir yanıt gelmedi.

ABD Politikası İçindeki Çelişkiler

ABD’nin Avrupa’nın silah tedarik politikalarına yönelik itirazı, Trump yönetiminin Avrupa politikası içindeki çelişkili hedefleri de gözler önüne seriyor. Trump, Avrupa’nın savunma harcamalarını artırmasını ve güvenliğini daha fazla üstlenmesini talep ederken, AB bu doğrultuda savunma sanayisini güçlendirme yönünde adımlar atıyor. Ancak, bu hamleler ABD savunma sanayisinin Avrupa pazarındaki payını azaltma riski taşıyor.

AB'nın silahlanma projesi

Mart ayında Avrupa Komisyonu tarafından duyurulan "ReArm Europe" savunma girişimi, AB hükümetlerine savunma projelerine harcanmak üzere 150 milyar avro (162 milyar dolar) kredi sağlanmasını öngörüyor. Birçok AB hükümeti, ortak bir Avrupa savunma stratejisine olumlu yaklaşırken, projenin nasıl yönetileceği ve fonların nasıl tahsis edileceği konusunda ciddi tartışmalar bekleniyor.

Avrupa Komisyonu, AB dışındaki şirketlerin de belirli koşullarda fonlara erişebileceğini belirtse de, pratikte bu firmaların birçok idari ve bürokratik engelle karşılaşması bekleniyor.

ABD yönetimi, Avrupa ülkelerinin Amerikan silahlarını satın almasını sağlamak için daha önce de çeşitli girişimlerde bulunmuştu. Münih Güvenlik Konferansı’nda benzer mesajlar iletilmiş, ancak son haftalarda Washington’un bu konuya verdiği önemin arttığı gözlemlenmişti.

Bir Avrupa yetkilisi, "ABD, ReArm Europe girişiminden ve Amerikan firmalarının süreç dışı bırakılmasından rahatsız" dedi.