Dünya’nın bilinen en eski iribaş fosili 161 milyon yıllık

Bilim insanları tarafından keşfedilen en eski fosilleşmiş kurbağa yavrusu fosili, 161 milyon yıl öncesine tarihleniyor.

Bulunan fosilin anatomisi günümüz türlerinden bazılarıyla yüksek oranda benzerlikler taşıyor.

Paleontologların Ocak 2020’de Arjantin’in Santa Cruz bölgesinde keşfettiği bu mükemmel şekilde korunmuş fosili, tüylerle kaplı dinozorlar ararken bulundu.

“Aradıkları şeyi bulamadılar” diyor Arjantin’in Buenos Aires kentindeki Maimonides Üniversitesi’nden Mariana Chuliver. “Ancak, günler süren kazı çalışmalarının ardından bir ekip üyesi, üzerinde özel bir iz olan bir taş buldu – bir iribaş fosili.”

Chuliver ve meslektaşları, bu iribaşı 1957’den beri aynı fosil yatağında bulunan yüzlerce yetişkin örnekten tanımlayarak soyu tükenmiş Notobatrachus degiustoi kurbağa türüne ait olduğunu tespit ettiler.

Bu zamana kadar bilim insanları, Kretase Dönemi’nden (yaklaşık 145 milyon yıl önce) öncesine ait bir iribaş fosili ortaya çıkarmamışlardı. Ayrıca bu fosil, modern türlerin atası olan anuranlardan daha önce yaşamış, “stem anuran” olarak bilinen bir kurbağa soyuna ait fosilleşmiş ilk iribaş örneği oldu.

Fosil o kadar iyi korunmuştu ki, baş bölgesinde gözler ve sinirler, bir ön bacak ve kuyruğun bir kısmı görülebiliyordu. Araştırma ekibi, fosilin boyunun yaklaşık 16 santimetre olduğunu tahmin ediyor; bu, günümüzdeki en büyük iribaşlarla kıyaslanabilecek bir uzunluk.

“Solungaçları destekleyen iskelet kısmı, bu fosilleşmiş iribaşın, modern iribaşlarda görülen özel filtreleme beslenme anatomisinin evrimini geçirdiğini gösteriyor” diyor Chuliver.

Eski ve modern iribaşlar arasındaki benzerlik o kadar büyük ki ekip, fosilin gelişim evresini bile belirleyebildi ve bunun bir kurbağaya dönüşmek üzere olduğu sonucuna vardı.

Avustralya’nın Sidney kentindeki Avustralya Müzesi’nden Jodi Rowley, bilinen en eski iribaşların keşfinin, okullarda öğrendiğimiz “tipik” kurbağa yaşam döngüsünün ne kadar başarılı ve istikrarlı olduğunu doğruladığını söylüyor.

İribaşların boyutu, 160 milyon yıl öncesinde kurbağaların evrimleştiği habitatlara dair de ipuçları sunuyor – bol su, çok az avcı ya da rakip olan bir ortam, diyor Rowley. “Modern kurbağa türlerinin ancak hayal edebileceği bir şey.”