Pazar günü eski ABD Başkanı Donald Trump'a suikast girişiminde bulunan Thomas Matthew Crooks'un aracında ve evinde bomba yapımında kullanılan malzemeler bulundu.

ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI), Trump'a silahlı saldırıyı " iç terör eylemi" olarak soruşturmaya başladı.

FBI, saldırganın tek başına hareket ettiğini ve "ideolojik bir yönelim" tespit etmediğini açıkladı.

Trump'a suikast girişiminde bulunan zanlı, ateş açmadan önce polisle karşılaştı

Associated Press (AP) haber ajansına konuşan ismini vermek istemeyen iki polis, suikast girişiminden kısa bir süre önce, mitinge katılanların yakındaki bir binanın çatısına tırmanan bir kişiyi fark ettiklerini ve yerel polisi uyardıklarını ifade etti.

İki polis, polis yetkilisinin çatıya tırmanırken şüpheli ile karşılaştığını, şüphelinin hızla Trump'a doğru bir el ateş ettiğini ve hemen ardından keskin nişancılar tarafından vurulduğunu belirtti.

Trump saldırıyı anlattı: Başımı hafifçe sağa çevirmesiydim ölmüş olabilirdim

Trump, hastanede tedavisini yapan doktorun kendisine, daha önce böyle bir şeyle hiç karşılaşmadığını ve kurtulmasının mucize olduğunu söylediğini belirtti.

Mitingdeki konuşması esnasında yasa dışı göçmenlerle ilgili tabloyu okumak için başını hafifçe sağa doğru çevirmeseydi hayatını kaybetmiş olabileceğini vurgulayan Trump, "Burada olmamam gerekiyordu, ölmüş olmam gerekiyordu." ifadesini kullandı.

Trump, "(Hayatta kalması) Belki şans eseri belki de Tanrı sayesinde. Birçok insan Tanrı sayesinde hala burada olduğumu söylüyor" dedi.

"Yaşananlar hepimiz için gerçeküstü"

Trump, silahlı saldırının ardından konuşmasına devam etmek istediğini ancak Gizli Servis ajanları ve emniyet güçlerinin kendisini bunun güvenli olmadığı konusunda uyardığını kaydetti.

Gizli Servis personelini "kahramanca davranışlarından" ötürü takdir eden Trump, "Onu tam gözlerinin ortasından tek atışla vurdular. Harika bir iş çıkardılar. Yaşananlar hepimiz için gerçeküstü bir durum." diye konuştu.

Trump'a suikast girişiminde bulunan Thomas Matthew Crooks hakkında neler biliyoruz?

FBI, bir kişinin ölümüne ve Trump'ın kulağından yaralanmasına, Crooks'un silahından çıkan kurşunların neden olduğunu duyurdu.

20 yaşındaki Crooks, Gizli Servis üyesi keskin nişancı tarafından olay yerinde vurularak öldürüldü.

Geriye ise suikast girişimiyle ilgili sayısız belirsizlik ve karanlık nokta kaldı.

FBI olayla ilgili aktif soruşturmanın devam ettiğini söylüyor. ABD Başkanı Joe Biden da ulusa sesleniş konuşmasında, hala bilmedikleri çok sayıda detay olduğunu dile getirdi.

Crooks olay anında kimlik taşımıyordu. Soruşturmayı yürütenler, DNA'sını kullanarak kimliğini belirledi.

Crooks, Pennsylvania'da saldırının gerçekleştiği Butler bölgesine 70km mesafedeki Bethel Park'ta yaşıyordu. 2022'de Bethel Park Lisesi'nden mezun oldu.

Eyalet seçmen kayıtlarına göre Crooks kayıtlı bir Cumhuriyetçi.

Haber ajansı Reuters ise Crooks'un 17 yaşındayken sol eğilimli ve Demokrat politikacılar için para toplayan ActBlue'ya 15 dolar bağış yaptığını yazdı.

Olay yerinde bulunan bir kişi BBC'ye, "çatıda tüfekli bir kişi gördüğünü" ve bunu polislere bildirmeye çalıştığını söyledi.

Görüntülerde de bir kişinin yere yatarak nişan aldığı ve ardından vurulduğu görülüyor.

BBC Verify, görüntüleri inceleyerek, Trump'ın konuşma yaptığı platforma 200 metreden daha yakındaki bir ambarın çatısından bir kişinin ateş açtığını doğruladı.

İlk ateş açıldıktan hemen sonra keskin nişancının saldırganı vurarak öldürdüğü belirlendi.

Görüntülerde silahlı güvenlik güçleri, çatıda vurulmuş halde bulunan kişiye yaklaşırken görülüyor.

Kullandığı silah 'babasına ait'

ABD medyasına göre Crooks olay sırasında Demolition Ranch adlı bir YouTube kanalının tişörtünü giyiyordu. Bu kanal silah ve yıkım içerikleriyle biliniyor. Farklı silah çeşitleri ve patlayıcıların yer aldığı kanalın milyonlarca takipçisi var.

Soruşturmayı yürüten yetkililer, Trump'a suikast girişiminde kullanılan silahın Crooks'un babasına ait olduğunu değerlendiriyor. Babasının bu silahı en az altı ay önce aldığı belirtiliyor.

Yetkililer BBC'nin ABD'deki ortağı CBS kanalına, Crooks'un aracında şüpheli cihazlar bulunduğunu da aktardı.

Motivasyonu neydi?

Crooks'un ne amaçla bu saldırı girişimini gerçekleştirdiği henüz bilinmiyor. Başka kişilerin bu girişime dahil olup olmadığı da belirsiz.

FBI adına Cumartesi gecesi brifing veren Kevin Rojek, henüz belirlenmiş bir motivasyon olmadığını açıkladı.

Rojek, soruşturmanın aylarca sürebileceğini, Crooks'un amacının ne olduğunu tanımlamak için "yorulmadan" çalışacaklarını dile getirdi.

Crooks'un babası ise CNN'e yaptığı açıklamada, çocuğuyla ilgili konuşmak için yetkililerle görüşene kadar bekleyeceğini, neler olduğunu anlamaya çalıştığını söyledi.

Hakkında neler söylendi?

Crooks'un nasıl biri olduğuna yönelik şimdiye kadarki bilgiler, kafa karıştırıcı ve biraz da çelişkili.

KDKA isimli yerel gazeteye konuşan ve Crooks ile aynı okula giden bazı gençler, onun genelde yalnız gezdiğini, sık sık zorbalığa maruz kaldığını ve bazen "av kıyafetleriyle okula geldiğini" söylüyor.

Bir başka sınıf arkadaşı olan Summer Barkley, BBC'ye konuşarak, Crooks'un "her zaman sınavlardan iyi notlar aldığını" ve "tarihe çok meraklı olduğunu" dile getirdi.

"Hükümetle ve tarihle ilgili her şeyle ilgilenirdi. Fakat olağandışı hiçbir şey yoktu, her zaman iyi birisiydi" diye ekledi.

Diğerleri de onu sessiz ve kendi halinde birisi olarak hatırlıyor.

BBC'ye konuşan ve ismini gizli tutan eski bir sınıf arkadaşı, "Onu çok iyi tanıyan kimseyi bilmiyorum" dedi.

Eski okulundan Jameson Myers da Crooks'u "normal biri" olarak tanımlıyor ve popüler olmadığını ekliyor: "Kimseye kötü konuşmayan iyi biriydi. Gördüklerimin hiçbirini yapabilecek birisi gibi değildi."

Pittsburgh'daki atıcılık kulüplerinden Clairton Sportmen's Club, Crooks'un kulübe üye olduğunu doğruladı ancak daha fazla detay vermedi.

Crooks'un yaşadığı Bethel Park bölgesinin oldukça sakin, nezih bilinen bir mahalle olduğu da söyleniyor.

Biden ulusa seslendi

Biden Oval Ofis'ten yaptığı ulusa sesleniş konuşması 10 dakikada kısa sürdü.

Trump'a yönelik saldırıyı kınayan Başkan Biden, saldırı sırasında hayatını kaybeden Corey Comperatore'un ailesine de başsağlığı diledi.

Ulusal birliğin altını çizdiği konuşmada, seçim öncesinde yükselen tansiyonun düşürülmesi çağrısı ve ABD'de "şiddete yer olmadığı" mesajı öne çıktı.

"Şiddetin hiçbir zaman çözüm olmadığını" söyleyen Biden, örnek verdiği olaylar arasında, Trump'a suikast girişiminin yanı sıra, Trump destekçilerinin 6 Ocak 2021'de ABD Kongresi'ne saldırısını da saydı.

"Amerika'da bu tarz şiddete ve hiçbir türde şiddete yer yoktur" diyen ABD Başkanı, "Bu ülkede siyasi söylem çok sertleşti, şimdi bunu yumuşatma zamanı" dedi.

Biden, sorunların "kurşunlarla değil", seçimdeki oylarla çözülebileceğini ekledi.

Trump'a suikast girişimiyle ilgili hala çok sayıda belirsiz noktanın bulunduğunu kaydeden Biden, "Saldırganın motivasyonunu henüz bilmiyoruz. Görüşlerini ve bağlantılarını bilmiyoruz. Yardım alıp almadığını ve başkalarıyla iletişime geçip geçmediğini bilmiyoruz" dedi.

Cumhuriyetçi Parti'den gelen ve Trump'a suikast girişimi bağlamında Biden'ın söylemini hedef alan eleştirilere ise ABD Başkanı yanıt vermedi.

Suikast girişimi sonrası ABD'yi neler bekliyor?

FT'nin ABD muhabiri Lauren Fedor, Trump'a suikast girişiminin kararsız Cumhuriyetçi kesimleri de bir araya getirebileceğini söyledi.

Fedor, ABD'nin eski Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Nikki Haley'yi örnek gösterdi. Haley, Cumhuriyetçi Parti'den aday adayı olmuş fakat sonrasında yarıştan çekilmişti. Suikast girişiminin ardından Trump'ı destekleyen paylaşımlar yaptı.

Fedor ayrıca Biden'ın seçim kampanyasında artık Trump'a eskisi kadar sert şekilde yüklenemeyeceğine de dikkat çekti.

Guardian: "Trump halen gösteriyi yönetiyor"

BK'nin köklü gazetelerinden Guardian'daki analizde, suikast girişimi olayının iki adayın da "işine yarayacağı" yorumu yapıldı.

Kasım'daki seçimler öncesinde Biden ve rakibi eski ABD Başkanı Donald Trump, 27 Haziran'da ilk kez canlı yayında kozlarını paylaşmıştı. Biden'ın münazaradaki performansı büyük endişe uyandırmış, bazı Demokratlar yarıştan çekilmesi için kendisine çağrı yapmıştı.

Analizde, 81 yaşındaki Biden'ın "münazara sonrası söylemleri değiştirmek istediği ve bunun, onun istemeyeceği bir şekilde gerçekleştiği" belirtildi.

"Trump için kazanç daha büyük" denen haberde, Cumhuriyetçi liderin başına gelenlerin "Seni öldürmeyen şey güçlendirir" sözünü gerçeğe dönüştürdüğü ifade edildi.

Suikastın ardından Trump'ın "asırlık bir fotoğraf karesinde yer aldığı ve hem mesih hem de şehit statüsünü garantilediği" savunuldu.

CNN: "Trump efsanevi bir kahraman olarak dönecek"

Amerikan medya kuruluşu CNN, suikast girişiminin "ABD'yi travmatize ettiğini ve Trump'ın efsanevi bir kahraman olarak dönmesini sağlayacağını" yazdı.

Analizde, Trump'ın Cumhuriyetçi Parti üzerindeki hakimiyetini güçlendireceği öngörüsü paylaşılırken, Demokratların "krizdeki bir ülkenin lideri" konumunu üstlenen Biden'a yaptığı istifa çağrılarının bir süreliğine askıya alınabileceği ifade edildi.

Haberde, "her iki tarafın da vereceği kararların ve takınacağı tavrın seçim kampanyalarının gidişatı açısından kritik önem taşıyacağı" belirtildi.

NYT: "Amerika'yı daha da parçalayacak"

ABD'nin köklü gazetelerinden New York Times (NYT), suikast girişiminin "Ülkenin halihazırda ideolojik ve kültürel anlamda kutuplaştığı ve çoğu zaman iki ayrı gerçekliğe bölünmüş gibi göründüğü bir zamanda" yaşandığını yazdı.

Analizde, olayın "Trump'ın Demokratların zulmünün kurbanı olduğu yönündeki söylemini güçlendirebileceği" yorumu paylaşıldı.

WSJ: "Amerikan siyasetinin ölümcül çekirdeği ortaya çıktı"

Wall Street Journal (WSJ) gazetesindeki yazıda, tüm ülkeyi şoke eden suikast girişiminin, tansiyonun böylesine yükseldiği bir dönemde aslında "beklenmedik bir olay olmadığı" belirtilerek şu ifadelere yer verildi:

Suikast girişimi ne kadar şoke edici olursa olsun, bu istikrarsız siyasi ortamda birilerinin meseleleri kendi kontrolüne almayı uygun görmesi pek de sürpriz sayılmaz. Amerikalılar devlet gemisinin dümeninde istikrarlı bir el olduğunu hissetmeyeli uzun yıllar oldu.

Analizde, ne Trump'ın ne de Biden'ın bu siyasi kriz döneminde tüm ABD'yi birleştirebilecek güce sahip olduğu savunuldu.

WSJ, Trump'ın bu olaydan gücünü artırarak çıkacağı öngörüsünü paylaşıp şu yorumu yaptı:

"Trump ve takipçileri için bu saldırı, Trump'ın mağdur bir halk kahramanı, ülkeyi yıkımdan kurtarmak için kendini feda edecek bir mesih figürü olarak statüsünü pekiştirdi."

Kongre, Trump'a yönelik suikast girişimiyle ilgili soruşturma başlattı

ABD Temsilciler Meclisi Gözetim ve Hesap Verilebilirlik Komitesi, ABD Gizli Servis Direktörü Kimberly Cheatle’ın 22 Temmuz’da mecliste Donald Trump’a yönelik suikast girişimine dair duruşmaya çağrıldığını duyurdu.