İsrail ve Suriye güvenlik anlaşması için Eylül sonuna kadar tarih belirlendi

• İsrailli üst düzey yetkililer, Suriye ile Eylül ayı sonuna kadar bir "saldırmazlık anlaşması"na varmayı hedefliyor.
• Anlaşma, İsrail'in Suriye'ye saldırmamasını garanti ederken, Suriye'deki Dürzi azınlığın haklarının korunmasını da içeriyor.
• ABD, görüşmeleri hızlandırması için İsrail'e baskı yapıyor.

İsrail'in Kanal 11 televizyonunun üst düzey İsrailli yetkililere dayandırdığı habere göre, İsrail ile Suriye arasında Eylül ayının sonuna kadar bir güvenlik anlaşmasına varılması hedefleniyor.

Habere göre bu, İsrail'in Suriye'ye saldırmayacağını garanti eden ve Suriye'deki Dürzi azınlığın haklarını güvence altına alan bir "saldırmazlık anlaşması" olacak. Bu, Suriye ve İsrail arasındaki güvenlik gerginliğini gidermeyi amaçlayan görüşmelerde önemli bir gelişme olarak görülüyor.

“ABD'nin baskısı süreci hızlandırdı”

İsrailli yetkililer, ABD Başkanı Donald Trump'ın görüşmeleri hızlandırması için İsrail'e baskı yaptığını belirtti. Kaynaklar, "ABD Başkanı Trump'ın bu anlaşmayı en kısa sürede duyurması önemli ve görüşmeler bu yüzden hızla ilerliyor" ifadelerini kullandı.

Habere göre, Suriyeli yetkililer, Amerikalılara İsrail'in Suriye'deki Dürzilere bir tür özerklik vermesinden endişe duyduklarını, ancak ABD'li temsilcilerin Tel Aviv'in böyle bir niyetinin olmadığına dair güvence verdiğini belirtti.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Eş Şaraa'nın, gelecek ay ilk kez Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'na katılarak ülkesi adına bir konuşma yapması bekleniyor.

İsrail yayın kuruluşu KAN, bunun "uluslararası alanda Şaraa'nın konumunu kesinleştirecek tarihi bir olay" olacağını belirtti ve İsrail'le yapılacak bir güvenlik anlaşmasının, Şaraa'nın ülkesi dışında da statüsünü artıracağını ve ona durum üzerindeki kontrol hissini vereceğini yazdı.

KAN'a göre, diğer bir sebep de Suriye'nin güneyindeki Dürzi Dağı'ndaki karmaşık durum. KAN, Şaraa'nın bu durumun kendisi için bir tehlike oluşturduğunu anladığını ve İsrail'in orada olanları kontrol edebilecek bir taraf olduğunu gördüğünü iddia etti.

Bu nedenle, İsrail'le en kısa sürede bir anlaşmaya varmasının kendisi için önemli olduğunu belirtti. Kanala, görüşmelere yakın bir kaynaktan, Dürzilerin meselesinin güney Suriye'nin silahsızlandırılması meselesinden daha zor olduğu izlenimi aktarıldı, ancak ilerlemenin küçük adımlarla da olsa olumlu yönde devam ettiği belirtildi.

Paris'teki görüşmeler

Geçtiğimiz Salı günü, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani, Paris'te, ABD'nin Suriye Temsilcisi Thomas Barrack'ın da katıldığı bir toplantıda İsrailli bir heyetle görüştü. Suriye resmi haber ajansı SANA'ya göre, tartışmalar gerginliği azaltmaya, Suriye'nin iç işlerine müdahale edilmemesine, bölgede istikrarı destekleyen anlaşmalara varılmasına ve Süveyda vilayetindeki ateşkesi izleyip 1974 anlaşmasını yeniden canlandırmaya odaklandı.

SANA, bu müzakerelerin "Suriye'de güvenliği ve istikrarı artırma ve toprak bütünlüğünü koruma çabaları çerçevesinde Amerikan arabuluculuğunda" gerçekleştiğini belirtti.

İsrail'in Suriye'deki varlığı

İsrail, 1967'den bu yana Suriye Golan Tepeleri'nin çoğunu işgal altında tutuyor ve Beşar Esad rejiminin devrilmesinden sonra oluşan yeni durumu fırsat bilerek Suriye tampon bölgesini işgal ettiğini ve 1974 anlaşmasının çöktüğünü ilan etmişti.

Ayrıca, Şam'a sadece 35 kilometre uzaklıkta, Suriye ve Lübnan arasında yer alan stratejik Şeyh Dağı'nı da işgal etmişti. Suriye'nin yeni yönetimi, Ahmed Eş Şaraa liderliğinde İsrail'i hiçbir şekilde tehdit etmemesine rağmen, Tel Aviv Suriye'ye hava saldırıları düzenlemeye devam ediyor.