Jüpiter'in yaşı ortaya çıktı

Nagoya Üniversitesi’nden Prof. Sin-iti Sirono ve ekibi, göktaşlarında bulunan kondrülleri inceledi. “Kozmik yağmur damlaları” olarak da bilinen bu milimetrik yapılar, Güneş Sistemi’nin erken dönem çarpışmaları sırasında oluştu. Araştırmanın sonuçları Scientific Reports dergisinde yayımlandı.

Çarpışmalarla oluşan kozmik damlalar

Bilim insanlarına göre, gezegenimsi cisimler çarpıştığında su buharlaşıyor ve küçük patlamalarla erimiş kayalar milimetrik damlacıklara ayrılıyordu. Bu damlacıklar zamanla göktaşlarına tutundu ve günümüze kadar ulaştı. İşte bu sayede Jüpiter’in ne zaman doğduğu tespit edilebildi.

Jüpiter’in doğum zamanı

Araştırmaya göre Jüpiter, Güneş Sistemi’nin oluşumundan 1,8 milyon yıl sonra, yani yaklaşık 4,5 milyar yıl önce gezegen haline geldi. Dev gezegen büyüdükçe çekim gücü artarak çevresindeki kayalık ve buzlu cisimlerin yörüngelerini bozdu. Bu çarpışmalar kondrüllerin sayısını artırarak Dünya’ya kadar ulaşmalarını sağladı.

Kondrüllerin önemi

Kondrüller yalnızca 0,1–2 milimetre boyutlarında küçük küreler. Ancak içeriklerindeki su miktarı, sıcaklıkları ve radyoaktif izotop tarihleme yöntemleri sayesinde gezegenlerin yaşını anlamada kritik rol oynuyor.
İtalyan Ulusal Astrofizik Enstitüsü’nden Dr. Diego Turrini, bilgisayar modellerinde oluşturulan kondrüller ile göktaşlarında bulunan örneklerin birebir örtüştüğünü açıkladı. Bu da Jüpiter’in doğuşunun kondrül üretiminin zirve yaptığı döneme denk geldiğini doğruladı.

Gelecekte neler öğrenilecek?

Bilim insanları, kondrüllerin sadece Jüpiter’i değil, Satürn gibi diğer dev gezegenlerin oluşum süreçlerini de aydınlatabileceğini belirtiyor. Ayrıca benzer oluşumların başka galaksi sistemlerinde de yaşanmış olabileceği öngörülüyor.
Araştırmacılar, göktaşı örnekleri ve bilgisayar modelleri üzerinden çalışmalarını sürdürerek Güneş Sistemi’nin doğumuna dair daha fazla ipucu bulmayı hedefliyor.