Nobel ödüllü Ukraynalı aktivistten Trump'ın barış planına tepki

• Matviichuk, sızdırılan 28 maddelik ABD-Rusya planının "insan boyutunu" hesaba katmadığını belirterek, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin Beyaz Saray ile diyalog halinde bu planı yeniden yazma çabalarını desteklediğini ifade etti.
• İnsan hakları avukatı, kalıcı bir çözüm için Ukrayna'ya NATO benzeri güvenlik garantileri verilmesi gerektiğini vurguladı.

Ukrayna'nın tek Nobel Barış Ödülü sahibi, özellikle ilk ABD-Rusya teklifinin 26. maddesinin büyük sorun teşkil ettiğini savundu. Bu madde şunları içeriyordu:

"Bu çatışmaya dahil olan tüm taraflar, savaş sırasındaki eylemlerinden dolayı tam af alacak ve gelecekte herhangi bir hak talebinde bulunmamayı veya şikayeti gündeme getirmemeyi kabul edecektir."

Matviichuk, bu durumun yaratacağı uluslararası hukuk ve BM Şartı'nı (komşulara saldırmaktan kaçınmayı teşvik eder) altüst edecek emsal konusunda uyardı. Matviichuki, konu ile ilgili şu ifadeleri kullandı:

"Bu, bir ülkeyi işgal edebileceğinizi, insanları öldürebileceğinizi ve kimliklerini silebileceğinizi ve yeni topraklarla ödüllendirileceğinizi teşvik edecek bir emsal oluşturarak uluslararası hukuku mahvedecektir."

Bu madde, Ukrayna-ABD’nin 19 maddelik karşı teklifinden çıkarılmış olsa da, Donald Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff'un Moskova’yı ziyaretiyle müzakereler önümüzdeki hafta da sürecek. Kremlin yetkilileri değişiklik yapılmayacağı konusunda ısrar ediyor.

“Putin'in amacı toprak deği̇l bi̇at”

Matviichuk, Rusya’nın 28 maddelik talebinde istediği gibi Kramatorsk, Sloviansk ve Donetsk bölgesinin %30'unun Ukrayna kontrolünden çıkmasının barış için istikrarlı bir zemin sağlamayacağını savundu.

• Putin’in amacının Ukrayna'yı boyun eğdirmek olduğunu belirterek şunları ekledi: "Putin'in, Rusların çoğunluğunun haritada bile bulamayacağı küçücük Ukrayna şehirleri için yüz binlerce askerini kaybettiğini düşünmek safdilliktir". Bir barış planı, ancak "Putin'in hedefine ulaşmasını imkansız kılması" durumunda başarılı olacaktır.
• Ukrayna’nın NATO'ya katılmayı hak ettiğini ve askeri deneyimiyle ittifaka güçlü bir katkı sağlayabileceğini savundu. Siyasi olarak mümkün olmaması durumunda ise Rusya’yı tekrar saldırmaktan caydıracak tek şeyin "NATO’nun 5. maddesiyle aynı güce sahip olacak bir önlemler kompleksi" olacağını ifade etti.

Rusya’nın işgaline vurgu

Matviichuk, barış anlaşmasının Rus işgali altındaki tahmini 6 milyon Ukraynalının, aralarında 1,5 milyon çocuğun da bulunduğu haklarını koruması gerektiğini vurguladı.

İlk 28 maddelik planda bu insanlardan "sıfır kelime" ile bahsedildiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:

"Rus işgali işkence, tecavüz, süzme kampları ve toplu mezarlar anlamına geliyor"

Sivil Özgürlükler Merkezi (CCL), Rus aktörler tarafından 2014'ten bu yana 92.178 "muhtemel savaş suçu" belgelemiştir.

“Ukrayna barış istiyor”

Holos Partisi'nden muhalif Milletvekili Inna Sovsun, Donetsk'in geri kalanını savaşmadan teslim etmenin "mevcut tartışmalardaki en kabul edilemez koşullardan biri" olduğunu söyledi ve Rusya’nın bu bölgeleri askeri olarak ele geçirmek için "yaklaşık bir yıl sürecek aşırı yoğun bir savaşa" ve "çok sayıda zayiata" ihtiyacı olduğunu belirtti.

Başkan'ın Halkın Hizmetkarı Partisi'nden bağımsız Milletvekili Halyna Yanchenko ise, Ukraynalıların barışı herkesten çok istediğini ancak "11 yıllık savaştan sonra, Rusya'nın şartlarına göre barışın neye benzediğini tam olarak bildiklerini" dile getirdi. Yanchenko, ABD ile diplomatik görüşmelerin sürdürülmesi gerektiğini vurguladı:

"hepimiz, pozisyonumuzu açıklamak, Rus lobiciliği ve dezenformasyonuna karşı koymak ve ABD’nin Rus taleplerini kabul etmemesini sağlamak için birlikte çalışıyoruz. çünkü bu, yıllarca süren diplomatik çabaları boşa çıkaracaktır."