TIME: Batı Şeria'nın ilhakı ve başlatılan “Gazzeleşme” süreci

ABD'nin önde gelen yayın organlarından TIME'da, İsrail'in Gazze'nin ardından Batı Şeria'da da izlemeye başladığı şiddet ve ilhak politikasının değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.

İsrail'in aşırı sağcı olarak nitelendirilen Netanyahu, Ben Gvir, Israel Katz ve Bezalel Smotrich gibi isimlerinin Gazze savaşının gölgesinde Batı Şeria'daki sözde yerleşimcilerin önünü açtığı ve ilhak için ordu ve polis unsurlarının kullandığı belirtilen analizde, İsrail meclisinin aldığı ilhak kararının da bardağı taşıran son damla olabileceği belirtildi.

Analizde ayrıca; Yahudi terörünü sona erdirmek için etkili önlemlerin alınmaması durumunda Batı Şeria'nın Gazzeleşme” sürecinin hızla başlayacağı tespiti yapıldı.

İşte TIME'da yayınlanan analiz:

Tüm gözler Gazze'deki savaşının sonuçlarına çevrilmişken, Batı Şeria'da yaşanan benzeri görülmemiş şiddet artışını fark eden çok az kişi var.

İlk olara Donald Trump'ın Ocak ayı başında “yerleşimcilere” yönelik yaptırımları kaldırma kararı yanlış bir mesaj verdş ve ardından bölgede yaşanan bir dizi önemli gelişme Batı Şeria'da şiddetin dramatik bir şekilde artmasına neden oldu.

İsrailli aşırılıkçılar bunu bir fırsat olarak gördü ve hükümet platformlarını destek sağlamak için kullandı. İsrail ordusu ise sürece destek verdi ve durum giderek radikalleşti.

Tüm bunların üzerinde, 2022 sonlarından bu yana Başbakan Benjamin Netanyahu tarafından Batı Şeria politikalarıyla doğrudan ilgili görevler verilen, İsrail'deki ilhakçı azınlığın en aşırı iki liderinin gölgesi duruyor.

Bunlardan biri, kendini Yahudi üstünlükçüsü olarak tanımlayan Itamar Ben Gvir, ulusal polis gücünü kontrol ediyor. Göreve geldiğinden bu yana Gvir, Yahudi yerleşimci teröristlere ilişkin “müdahale etmeme” politikası uyguladı, silah sahibi olmak için gerekli şartları gevşetti ve Batı Şeria yerleşimcilerine öncelik vererek İsraillilerin silahlanmaları için bir kampanya başlattı.

Diğeri, Bezalel Smotrich, maliye bakanı ve savunma bakanı olarak ikili konumunu, kamuoyuna açıkladığı üç hedefine hizmet etmek için kullanıyor.

Yahudi “yerleşimlerinin” hızlı genişlemesi, Filistinlilerin göç etmesi için baskıların artırılması ve Filistin Yönetimi'nin finansal olarak boğulması ve çökertilmesi.

Üçüncü olarak, Savunma Bakanı İsrail Katz, 22 Kasım 2024'te Shin Bet'in (İsrail İç Güvenlik Ajansı) Yahudi tutuklularla başa çıkmada hayati bir araç olan idari gözaltı yetkisini elinden alarak yangına körükle gitti.

“Yerleşimciler”, soruşturmacılarla işbirliği yapmamaları yönündeki hukuki tavsiyeye uyarken ve gizli yollardan elde edilen deliller, kaynakların açığa çıkmaması için açık mahkemede kullanılamadığından, mahkeme denetimindeki idari gözaltı, aşırı yerleşimcilerden veya diğerlerinden kaynaklanan terörizmle mücadelede uzun süredir hayati öneme sahip olmuştur.

Liderlerinin bu kadar güçlü pozisyonlarda görev yapmasından cesaret alan aşırı yerleşimciler, artık örgütlenmiş ve silahlanmış olarak, İsrail halkı ve tüm dünya Gazze'ye odaklanmışken bu durumdan en iyi şekilde yararlandılar.

Sonuç

Silahlı yerleşimcilerin Filistin köylerine saldırdığı olayların sayısı son üç yılda dramatik bir şekilde arttı ve 2025'in ilk yarısında önceki yılın aynı dönemine kıyasla iki katına çıktı. Gelinen noktada ise bu isimlerin etkin olduğu İsrail meclisi Batı Şeria hakkında ilkak kararı alma noktasına kadar geldi.

Ek bir faktör de İsrail ordusu ile ilgili ortaya çıktı. İnsan gücü sınırlarına kadar zorlanan ve üst düzey komutanlar birkaç cepheden gelen eşzamanlı zorluklarla uğraşmakla meşgul olan İsrail Ordusu'nun Batı Şeria'ya konuşlandırılan birimlerinin alt rütbeli komutanları, öncelikle üst düzey hükümet çevrelerinden gördükleri destek nedeniyle, şiddet uygulayan yerleşimcilere destek verdi.

Son olarak, Batı Şeria'daki Filistinliler gece gündüz yerleşimciler tarafından taciz edilirken, risk altında olan Filistinli gençler, ne IDF'nin ne de neredeyse iflas etmiş Filistin Yönetimi'nin ailelerini korumadığı gerçeği ile karşı karşıya kaldı.

Gazze halkının sonsuz acılarının görüntüleri, bu patlayıcı karışıma katkıda bulunuyor.

Daha iyi bir gelecek umudu olmayan, özellikle de mevcut İsrail hükümetinin şiddetle karşı çıktığı bağımsızlık umudu olmayan gençler, İkinci İntifada'nın acıları ile yaralanmış büyüklerinin, uzun zamandır bir hata olduğu sonucuna vardıkları silahlı direnişi tekrarlamaktan vazgeçmeleri için ikna edici bir argümanı yok.

Zaman, diğer tür terörler kadar ahlaksız olan Yahudi terörünü sona erdirmek için etkili önlemlerin alınmasını tetikleyip tetiklemeyeceğini gösterecek.

Bu terör, İsrail'in güvenliğini ve meşruiyetini de zedelerken Gazze'nin ardından Batı Şeria'nın da benzer bir süreci yaşaması sabırları taşırabilir.