Türkiye yollarında 6 milyon tehlike: Eski araçlar 10 kat daha fazla kirletiyor

• Trafikteki araçların önemli bir bölümünü 20 yaş ve üzeri otomobiller oluşturuyor ve yaklaşık 6 milyon araçlık bu eski filo, hem güvenlik hem de çevre açısından büyük risk taşıyor.
• Eski araçlar, yeni otomobillere göre 10 kat daha fazla egzoz gazı ve partikül salınımı yaparak şehirlerde hava kalitesini düşürüyor; Türkiye, bu durumla Avrupa'nın en yaşlı araç filosuna sahip ülkesi konumunda bulunuyor.
• Kazalarda ölüm oranlarının en yüksek olduğu 20 yaş ve üzeri araçlar, kaza anında yolcu kabininin büyük oranda zarar görmesi ve yeterli güvenlik donanımına (hava yastığı, çarpışma önleme sistemi, şasi dayanımı) sahip olmaması nedeniyle ciddi tehlike oluşturuyor.

Yapılan araştırmalar, Türkiye yollarında eski araç sayısının hızla arttığını ve trafikteki araçların önemli bir bölümünün 20 yaş ve üzerindeki otomobillerden oluştuğunu gösteriyor.

Veriler, en fazla kazaya karışan ve kazalarda ölüm oranının en yüksek olduğu araçların 20 yaş ve üzeri olanlar olduğunu ortaya koyuyor. Yeni nesil otomobillerdeki gelişmiş güvenlik donanımları sayesinde benzer kazalarda ölüm oranları daha düşükken, eski araçlarda hava yastığı, çarpışma önleme sistemi veya şasi dayanımı gibi unsurların yetersiz kalması, kazalarda araçların genellikle ikiye ayrılmasına ve yolcu kabinlerinin büyük oranda zarar görmesine neden oluyor.

Türkiye'nin araç filosu Avrupa'nın en yaşlısı

Yaşlı araç parkının yenilenemediği, ikinci el otomobil satışlarının yüzde 22,6’sını 21 yaş ve üzeri araçların oluşturmasından anlaşılıyor. Bu durum, Türkiye'nin Avrupa genelinde en yaşlı araç filosuna sahip ülke konumunda yer almasına yol açıyor.

Üstelik bu 20 yaş ve üzeri otomobiller, aynı zamanda sigortalılık oranının en düşük olduğu kesimi oluşturarak, hem trafik güvenliğini tehlikeye atıyor hem de kaza durumlarında ortaya çıkan maddi sorumlulukları artırıyor.

Eski araçlar çevreyi 10 kat daha fazla kirletiyor

Eski araçların yarattığı risk, güvenlik boyutuyla sınırlı kalmıyor; çevresel açıdan da tablo oldukça çarpıcı. Eski otomobiller, yeni nesil araçlara kıyasla 10 kat daha fazla egzoz gazı ve partikül salınımı yaparak şehirlerin hava kalitesini ciddi şekilde düşürüyor.

Bu yüksek emisyon miktarları, Türkiye'nin karbon emisyonu hedeflerini tutturmasını da zorlaştırıyor.

Trafiğe kayıtlı araç sayısı 32 milyonu aştı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Mayıs ayında trafiğe 210 bin 295 yeni araç kaydı yapılırken, 4 bin 547 aracın kaydı silindi. Böylece trafikteki toplam taşıt sayısı 205 bin 748 adet artış kaydetti. Mayıs sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı toplam araç sayısı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,02 artarak 32 milyon 182 bin 121’e yükseldi. Bu araçların yüzde 51,8’ini otomobil ve yüzde 20,4’ünü motosiklet oluşturuyor.

Yeni kayıtlarda motosiklet öne geçti

Mayıs ayında trafiğe kaydı yapılan taşıtların yüzde 44,8’ini motosiklet, yüzde 41,4’ünü otomobil oluşturdu. Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı, geçen yılın aynı ayına göre otomobilde yüzde 2,6 azaldı, motosiklette ise yüzde 15,4 azalışa rağmen pay sıralamasında ilk sırayı aldı.

Ocak-Mayıs döneminde kaydı yapılan 435 bin 480 otomobilin yakıt türü incelendiğinde, yüzde 47,3’ünün benzinli, yüzde 28,1’inin hibrit ve yüzde 14,1’inin elektrikli olduğu belirlendi. Devri yapılan 960 bin 640 taşıtın yüzde 67,2’si otomobil iken, trafiğe kaydı yapılan otomobillerde Renault yüzde 9,8 ile en çok tercih edilen marka oldu.

ÖTV muafiyeti teklifi yeniden gündeme gelecek mi?

Geçtiğimiz dönemde Meclis'e sunulan, 20 yaş üzeri araç sahiplerine yeni yerli otomobil alımında ÖTV muafiyeti sağlanmasını içeren teklifin yasalaşmaması, sektör temsilcileri tarafından eleştiriliyor.

Uzmanlar, bu teklifin yeniden gündeme alınmasının trafik güvenliğini, çevreyi korumayı ve aynı zamanda yerli üretim otomobillerin satışını desteklemek açısından kritik bir adım olacağını vurguluyor.

Otomotiv sektörü temsilcileri, çevre ve ekonomiyi canlandıracak bu tür düzenlemelerin, yaşlı araç parkını kademeli olarak yenileme sürecinde kritik rol oynayacağını belirtiyor.