Haftanın Bilmeniz Gerekenleri | Sayı #80 | 07.01.2024
Haftanın bilmeniz gerekenlerini sizin için derledik. Yeni haftaya başlamadan önce, geçtiğimiz haftanın gündemini öğrenmek için bültenimizi ziyaret edin.
Haftanın öne çıkan başlıkları: "Şehitlerimize Rahmet, Filistin'e Destek, İsrail'e Lanet" için yüz binler Galata Köprüsü'nde buluştu, 31 Mart'ta yapılacak yerel seçim için süreç başladı, Zamlı memur maaşları belli oldu, Tokyo'da pistte yolcu uçağı ile sahil güvenlik uçağı çarpıştı, Savunma ve havacılıktan 2023'te ihracat rekoru ve birçok bilmeniz gereken gelişme...
Haftanın Yakın Planı: East Asia Forum: NATO, Türkiye'yi dışlamayı göze alamaz!
Haftanın tarih dozu: Birinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan "ölü adamların saldırısı".
Haftanın spor dozu: Hırvatistan’da beklentileri karşılayamayan futbolcu Halilovic.
Haftanın teknoloji dozu: Dünyanın en güçlü mıknatıs türü: Neodyum mıknatıslar.
Haftanın videosu: Ermenistan, Putin'i Tutuklayacak Mı?
Haftanın podcasti: Çin - Tayvan krizinde barış mümkün mü?
Haftanın ekran önerisi: Arrival | Fangio
Hafta boyunca dünyada yaşanan önemli gelişmeler: gdh ile dünya gündemi.
İçeriklere göz atarken dinleyebileceğiniz müzik listesini de sizler için buraya bırakıyoruz.
GÜNDEM
"Şehitlerimize Rahmet, Filistin'e Destek, İsrail'e Lanet" için yüz binler Galata Köprüsü'nde buluştu: Türkiye Gençlik Vakfının öncülüğünde, Milli İrade Platformu tarafından 308 STK'nin katılımıyla düzenlenen "Şehitlerimize Rahmet, Filistin'e Destek, İsrail'e Lanet" yürüyüşü için Galata Köprüsü'nde yüz binlerce kişi bir araya geldi.
- Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi, Eminönü Yeni Camii, Sultanahmet Camii ve Süleymaniye Camisi'nde sabah namazının kılınmasının ardından katılımcılar cami önlerindeki alanlarda toplandı.
Fırat Kalkanı bölgesinde taciz ateşi açan 4 terörist etkisiz hale getirildi: Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Fırat Kalkanı bölgesinde taciz ateşi açan 4 PKK/YPG'li teröristin etkisiz hale getirildiğini bildirdi.
Malatya'da yolcu otobüsünün devrilmesi sonucu 4 kişi öldü, 36 kişi yaralandı: Malatya'nın Akçadağ ilçesinde yolcu otobüsünün devrilmesi sonucu 4 kişi öldü, 36 kişi yaralandı.
Hatay'ın İskenderun ilçesinde sağanak etkili oldu: Hatay'ın İskenderun ilçesinde sağanak nedeniyle yollar su altında kaldı, bazı ev ve iş yerlerini su bastı.
Kütahya'da porselen fabrikasında çıkan yangın kontrol altına alındı: Kütahya'da porselen fabrikasında çıkan yangın kontrol altına alındı, soğutma çalışmaları sürüyor.
POLİTİKA
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Dışişleri Bakanı Blinken'i kabul etti:Vahdettin Köşkü'nde basına kapalı gerçekleşen kabulde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç ve ABD'nin Ankara Büyükelçisi Jeffry Flake de hazır bulundu.
31 Mart'ta yapılacak yerel seçim için süreç başladı: Yüksek Seçim Kurulu, Başkanı Ahmet Yener, 31 Mart 2024'te yapılacak Mahalli İdareler Genel Seçimleri'ne girme yeterliliğine 36 siyasi partinin sahip olduğunu bildirdi.
TBMM Başkanı Kurtulmuş, RTÜK Başkanı Şahin'i kabul etti: TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Başkanı Ebubekir Şahin'i kabul etti.
TBMM Dilekçe Komisyonuna yeni teklifler: TBMM Dilekçe Komisyonuna yapılan başvurular arasında evlilikte 25 yılını tamamlayan kadınların emekli olabilmesi dikkat çeken talepler arasında yer aldı.
EKONOMİ
Türkiye'nin 2022 yılı gelir vergisi rekortmeni Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar oldu: Türkiye genelinde, aynı dönemde yıllık gelir vergisi beyanlarına ilişkin olarak 4 milyon 43 bin 467 mükellef tarafından yıllık gelir vergisi beyannamesi verildi.
- Türkiye'nin 2022 yılı vergi rekortmenleri listesinde ilk sırada Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar yer alırken kendisine 564 milyon 124 bin 318 lira vergi tahakkuk edildi.
Petrol fiyatları arz kesintilerine rağmen 2023'te yüzde 10 düşüş kaydetti: Petrol fiyatları, dünya genelinde ekonomik gelişmelerin etkisiyle geçen yılı yaklaşık yüzde 10 düşüşle kapattı.
Trabzon'dan 59 ülkeye fındık ihraç edildi: Trabzon'da faaliyet gösteren firmalar tarafından 2023'te 59 ülkeye fındık satıldı.
Bedelli askerlik ücretine zam: Memur maaşlarına gelen yüzde 49,25 oranında zamla birlikte bedelli askerlik 122 bin 351 lira 4 kuruştan ücreti 182 bin 608 lira 92 kuruşa yükseldi.
Zamlı memur maaşları belli oldu: Memur ve memur emeklilerinin 2024 yılının ilk 6 ayında alacağı zamlı maaşlar ile SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin aylıklarındaki artış oranları belirlendi.
- Söz konusu dönemde SSK ve Bağ-Kur emekli aylıklarında ise yüzde 37,57 artış sağlandı.
Rekabet Kurulu bazı devralma işlemlerini onayladı: Rekabet Kurulu, bazı devralma ve menfi tespit işlemlerine onay verilmesini kararlaştırdı.
Enflasyon, Aralık 2023'te aylık bazda yüzde 2,93 artarken yıllık bazda yüzde 64,77 oldu.
Enflasyon verisi sonrasında akaryakıt fiyatları için %25,6 oranında otomatik ÖTV artışına gidilecek.
- ÖTV'deki artış benzinde 2,30 TL, motorinde 2,16 TL zam anlamına geliyor.
DÜNYA
Tokyo'da pistte yolcu uçağı ile çarpışan sahil güvenlik uçağındaki 6 kişiden 5'i öldü: Japonya'nın başkenti Tokyo'daki Haneda Havalimanı pistinde yolcu uçağı ile çarpışan sahil güvenlik uçağındaki 6 kişiden 5'i hayatını kaybetti.
- Yolcu uçağındaki 367 yolcu ve 12 kişilik mürettebat tahliye edildi.
Kolombiya ile Panama arasındaki Darien Boşluğu'ndan 2023'te yaklaşık 520 bin göçmen geçti: Orta Amerika ülkesi Panama ve Güney Amerika ülkesi Kolombiya sınırında düzensiz göçmenlerin rotası olan Darien Boşluğu'ndan 2023'te 120 bini çocuk toplam 520 bin 85 düzensiz göçmenin geçtiği bildirildi.
BM: Gazze'de on binlerce insan açlıktan kıvranıyor: Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı Sözcüsü Adnan Ebu Hasene, Gazze Şeridi'nin orta ve kuzey kesiminde on binlerce insanın "açlıktan kıvrandığını" söyledi.
İsrail'in Gazze'ye saldırılarında öldürülen Filistinlilerin sayısı 22 bin 313'e yükseldi.
Japonya'nın batısındaki İşikawa eyaletinde deprem meydana geldi: Noto Yarımadası kıyısında yerel saatle 10.17'de 5,6 büyüklüğünde bir deprem daha kaydedildi.
- JMA, İşikawa kıyıları dahil bölge genelinde tsunami uyarılarının kaldırıldığını duyurdu.
İsrail'de üniversiteler 3 aylık ertelemenin ardından eğitime yeniden başladı.
İngiltere'nin başkenti Londra'da, geleneksel olarak düzenlenen Yeni Yıl Geçit Töreni binlerce kişi tarafından ilgiyle izlendi: Yeni yılın ilk günü Green Park'taki ünlü The Ritz Otel'in önünden başlayan tören alayına, birçok ülkeden dansçı, müzisyen, akrobat, performans sanatçısı ve okulların bando takımları katıldı.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK), 2024-2025 döneminin geçici üyeleri seçilen Cezayir, Guyana, Güney Kore, Sierra Leone ve Slovenya göreve başladı.
Endonezya'da yanardağ patlamasının ardından 1172 kişi tahliye edildi: Endonezya'nın Doğu Nusa Tenggara eyaletindeki bir yanardağın patlamasının ardından bölgede ikamet eden 1172 kişi tahliye edildi.
SAVUNMA
Savunma ve havacılıktan 2023'te ihracat rekoru: Savunma ve havacılık sanayisi 2023'te ulaştığı 5,5 milyar dolar ihracat rakamıyla yeni bir rekora imza attı.
- 2022'de 4,4 milyar dolarla ihracat rekoruna imza atan savunma ve havacılık sanayisi, 2023'te bu rakamı 5,5 milyar dolara yükseltti. Sektörün ihracatı geçen yıl 2022'ye göre yaklaşık yüzde 27 arttı.
ASELSAN, tasarım ve lojistik üssü olması planlanan “ASELSAN Malatya”yı kuracak: ASELSAN, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’taki depremlerden etkilenen Malatya’da tasarım ve lojistik üssü olması planlanan “ASELSAN Malatya”yı kuracak.
Savunma sanayisinde 2023 ihracat şampiyonu Baykar: Geçen yıl 1 milyar 766 milyon dolarlık ihracata imza atan Baykar’ı, Türk Havacılık Uzay Sanayii ile Makine ve Kimya Endüstrisi izledi.
- Savunma ve güvenlik teknolojilerinde, uluslararası platformda lider ve yol gösterici Türkiye için var güçleriyle çalıştıklarını, gerekli bütün atılımları gerçekleştirdiklerini ifade eden Görgün, şu değerlendirmelerde bulundu.
Türk zırhlısı YÖRÜK 4X4’ten yeni ihracat başarısı: Türk savunma sanayisi şirketleri, Nijerya’daki iç güvenlik projesi için güçlerini birleştirdi.
- Elektro optik görüş ve sınır güvenliği sistemleri, askeri araç elektroniği çözümleri ve döner kanatlı insansız sistemler üreten Asisguard, Nijerya’da yürüteceği Yol Güvenliği Projesi’nde kullanılmak üzere zırhlı kara aracı üreticisi Nurol Makina’dan YÖRÜK 4X4 araç temin edecek.
TEKNOLOJİ
2023'e damga vuran keşif ve buluşlar, bilim dünyasında yeni kapılar araladı: İnsan düşüncelerini sözcüklere dönüştüren "beyin şifre çözücüsü" buluşu ile yapay zeka kullanılarak dirençli mikropları öldürebilen antibiyotiğin keşfi, geride bırakılan yıla damga varan buluşlar arasında yer aldı.
Bilim insanlarından düzensiz kalp atışını tespit eden kulaklık: Imperial College London'dan araştırmacılar kulağa takılan ve kalp ritmini ölçen bir cihaz geliştirdi.
- Cihaz takan kişinin gün boyu kalp atışını takip ediyor ve EKG kadar iyi performans göstermesi bekleniyor. Cihazların iki yıl içerisinde EKG'lerin yerini alabileceği öne sürüldü.
ChatGPT'nin yıllık geliri 1,6 milyar doları aştı: Yapay zeka sohbet asistanı ChatGPT'yi geliştirne OpenAI'nin yıllık geliri 1,6 milyar dolar olarak açıklandı.
- Öte yandan geçtiğimiz aylarda yapay zekanın haftalık olarak 100 milyon kullanıcı tarafından kullanıldığı kaydedildi.
KÜLTÜR
Milli Saraylar 2023'te 7 milyonun üzerinde turist ağırladı: Milli Saraylar Başkanlığına bağlı tarihi yapıtları 2023'te 7 milyondan fazla turist ziyaret etti.
- Bir önceki yılda ziyaretçi sayısı 6 milyon 649 bin 163 olurken ziyaretçilerde yüzde 9 artış gözlemlendi.
Üniversite yerleşkesinde üç yılda Paleolitik döneme ait 8 bin 200 eser bulundu: Gaziantep Üniversitesi yerleşkesindeki fıstık bahçesinde yapılan yüzey araştırmaları sırasında tespit edilen Paleolitik döneme ait 8 bin 200 eser sergilenmek için hazırlanıyor.
"Ben Filistinliyim" kısa filmi Filistinlilerin yaşadığı sorunlara dikkati çekiyor: ABD'de yaşayan Filistinli bir kızın hikayesini konu alan "I Am From Palestine" (Ben Filistinliyim) adlı ödüllü animasyon kısa film, tüm dünyada izleyicilerin beğenisine sunuldu.
- İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği, çoğu kadın ve çocuk binlerce kişinin öldürüldüğü saldırıların ardından YouTube'da izlemeye sunulan film, ülkesini haritada bulamayan Filistinli küçük kız Saamidah'nin yaşadıklarını konu alıyor.
SPOR
Cristiano Ronaldo, 54 golle 2023 yılının en golcü oyuncusu oldu.
2⃣ Harry Kane | 52 gol
3⃣ Kylian Mbappe | 52 gol
4⃣Erling Haaland | 52 gol
Süper Lig hakemlerinden Mete Kalkavan hakemliği bıraktı: Kalkavan, Hakem Akademisi'nde VAR Eğitim Sorumlusu olarak görev yapacak.
Panathinaikos, Fatih Terim yönetiminde çıktığı ilk maçta PAS Giannina'yı 2-0 mağlup etti.
Beşiktaş, evinde oynadığı son üç maçın üçünü de 3-1 kaybetti.
Yunus Emre, Sivas'tan Premier Lig'e gitti. Artık dünyanın en iyilerine karşı mücadele edecek: 17 yaşındaki ön libero Yunus Emre Konak, Premier Lig'de 16. sıradaki Brentford'a bonuslarla birlikte 5 M€ bedelle transfer oldu.
Bu sezon 17 maça çıkıp 1 asist yapan Yunus Emre için, kısa süre önce göreve gelen teknik direktör Bülent Uygun:
"Bakın! Şu anda Türkiye'de 30 yıldır izlediğim en yetenekli futbolcu bizim oyuncumuz Yunus Emre Konak. Futbol hayatım boyunca gördüğüm fiziği, temposu, oyun görüşü ve oyun mantalitesiyle dört dörtlük bir futbolcu." açıklaması yapmıştı.
Sadettin Saran: "Saran Medya olarak Süper Lig yayın ihalesine gireceğiz."
- Sadettin Saran: "Ali Koç bırakırsa Fenerbahçe başkanlığına kesin olarak adayım."