gdh'de ara...

Haftanın Bilmeniz Gerekenleri | Sayı 93 | 14.04.2024

Haftanın bilmeniz gerekenlerini sizin için derledik. Yeni haftaya başlamadan önce, geçtiğimiz haftanın gündemini öğrenmek için bültenimizi ziyaret edin.

1. resim

Haftanın öne çıkan başlıkları: Antalya'da teleferik kazası, İsrail ordusu TRT Arabi'yi hedef aldı, Baykar'dan firma ve yöneticileri hakkındaki iddialara ilişkin açıklama, Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan diplomasi trafiği, Meral Akşener İYİ Parti Genel Başkanlığı'na aday olmayacak, Kamuda tasarruf dönemi başlıyor, ABD, Güney Kore ve Japonya, Doğu Çin Denizi'nde ortak tatbikat düzenledi, Bayraktar AKINCI 50 bin uçuş saatini tamamladı ve birçok bilmeniz gereken gelişme..

Haftanın ekran önerileri: Çınar Ağacı | Home 

Hafta boyunca dünyada yaşanan önemli gelişmeler: gdh ile dünya gündemi.

İçeriklere göz atarken dinleyebileceğiniz müzik listesini de sizler için buraya bırakıyoruz.

GÜNDEM

Antalya'da teleferik kazası: Antalya'nın Konyaaltı ilçesinde teleferik kabini düştü. 1 kişi hayatını kaybetti, 10 kişi yaralandı. 15 kabinden 98 kişi tahliye edildi. 

Arkası: Ramazan Bayramı tatili dolayısıyla yoğunluk yaşanan Tünektepe Teleferik Tesisi'nde direklerden birisi henüz belirlenemeyen nedenle devrildi. Devrilen direğe çarparak parçalanan kabindeki 8 kişi kayalık alana düştü.

  1. Antalya'daki teleferik kazası ile ilgili aralarında Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin işletmesi olan ANET A.Ş. firmasının yöneticilerinin de bulunduğu 13 kişi için gözaltı kararı verildi.

İsrail ordusu TRT Arabi'yi hedef aldı: Gazze’deki Nuseyrat kampında yayın hazırlığı yapan TRT Arabi ekibi aracı İsrail ordusu tarafından tank saldırısına uğradı.

  1. Bağımsız kameraman olarak çalışan Sami Şahada ağır yaralandı, ameliyata alındı. TRT Arabi muhabiri Sami Berhum olaydan yara almadan kurtuldu.

Baykar'dan firma ve yöneticileri hakkındaki iddialara ilişkin açıklama: Baykar'dan yapılan yazılı açıklamada, haklarında dolaşıma sokulan "kurumsallaşmış yalan, iftira ve çarpıtmalara" cevap verildi.

Dünyanın en büyük SİHA ihracatçısı olan Baykar'ın halihazırda imzalanan sözleşmelerinin yüzde 97,5'inin ihracat kaynaklı olduğu belirtti.

Açıklamada, şunlar bildirildi:

  1. Başlangıçtan bugüne tüm projelerini öz kaynaklarıyla yürüten Baykar, 2003'teki İHA AR-GE sürecinin başlangıcından itibaren tüm gelirlerinin yüzde 83'ünü ihracattan elde etti. 
  2. Baykar'ın tek bir faaliyet alanını vardır, O da insansız hava aracı teknolojilerinin milli olarak geliştirilmesi ve üretimidir. 'Jet yakıtı sattılar' iftirasındaki gibi petrol, benzin, motorin ve benzeri gibi bir yakıt işimiz hiç ama hiç olmadı.

Sosyal medyada yer alan "Alevilerin neden bir PKK'sı olmalıydı" başlıklı yazı nedeniyle hakkında soruşturma başlatılan Evren Barış Yavuz tutuklandı.

  1. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, resen başlattığı soruşturma kapsamında söz konusu yazıyı kaleme aldığı belirtilen Evren Barış Yavuz hakkında gözaltı kararı verdi.
  2. Yavuz, Türkiye'nin savunma sanayisindeki başarılı projelere imza atan BAYKAR Teknoloji'ye "İsrail'e jet yakıtı satıldı" diyerek bir iftiraya imza atmış, gelen tepkiler üzerine sosyal medya hesabını kapatmıştı.

71 ilde "Mercek-16" operasyonu "912 silah ele geçirildi": 71 ilde ruhsatsız silah taşıyan şahıslara ve silah kaçakçılarına yönelik 4 gündür devam eden “MERCEK-16” operasyonları düzenlendi.

Ege Denizi'nde 4,5 büyüklüğünde deprem meydana geldi: AFAD, internet sitesinde yer alan bilgiye göre, sarsıntı saat 05.23'te, 5,68 kilometre derinlikte gerçekleşti.

Ağrı'nın Patnos ilçesinde taşan dere nedeniyle bazı ev ve ahırları su bastı: Ağrı'nın Patnos ilçesindeki Badişan Deresi'nin taşması sonucu bazı ev ve ahırları su bastı.

  1. Dere yatağından taşan sular mahalledeki bazı evlerde baskına yol açtı, ahırlarda bulunan bazı koyunların ise telef olduğu öğrenildi.

Erzurum'da kene can aldı: Erzurum'un Oltu ilçesinde kene ısırması nedeniyle hastanede tedavi gören kişi hayatını kaybetti.

Bayram tatilinin 7 günündeki trafik kazalarında 55 kişi öldü, 7 bin 331 kişi yaralandı.

POLİTİKA

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Filistin Devlet Başkanı Abbas ile telefonda görüştü: Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın telefonda görüştüğü Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'a, "İsrail bu zulmün bedelini elbet ödeyecek." dediğini bildirdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan diplomasi trafiği:Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile telefonda görüştü. 

  1. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
  2. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Irak Cumhurbaşkanı Abdullatif Reşid ile de telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
  3. Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ile telefonda görüştü.

Dışişleri Bakanı Fidan, ABD'li mevkidaşı Blinken'le Gazze'deki insani krizi ele aldı: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD'li mevkidaşı Antony Blinken ile Gazze'deki insani kriz ve bölgesel güvenlikle ilgili konuları görüştü.

  1. ABD tarafının talebi üzerine gerçekleştiği bildirilen görüşmede, Gazze'deki insani kriz ve bölgesel güvenlikle ilgili konular ele alındı.

MHP'de kurultayın ardından ilk MYK 15 Nisan'da toplanacak: MHP'nin 14'üncü Olağan Büyük Kurultayı'nda seçilen Merkez Yönetim Kurulu (MYK) ve Merkez Disiplin Kurulu (MDK) ilk toplantısını 15 Nisan pazartesi günü yapacak.

  1. Parti genel merkezinde Bahçeli başkanlığında başlayacak olan toplantıda 75'i asil, 25'i yedek 100 üyeden oluşan MYK ile 9'u asil, 5'i yedek 14 üyeli MDK bir araya gelecek.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Ramazan Bayramı nedeniyle yayımladığı mesajda, her günün bayram tadında ve tavında geçmesini diledi.

YSK Başkanı Yener, "Seçim sonuçlarına ilişkin 4 partinin 6 itirazı kabul edildi": Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Ahmet Yener, 31 Mart'taki seçim sonuçlarına ilişkin AK Parti ve DEM Parti'nin 2'şer, CHP ve MHP'nin ise 1'er itirazının kabul edildiğini belirtti.

Siyasi partilerde bayramlaşma ziyaretleri: Ramazan Bayramı dolayısıyla partiler arası bayramlaşma programı gerçekleştirildi.

Siyasi parti temsilcileri, Ramazan Bayramı dolayısıyla AK Parti'ye ayrı ayrı ziyarette bulundu. 

İYİ Parti Genel Başkanı Akşener olağanüstü kurultayda aday olmayacağını açıkladı.

İYİ Parti'de Grup Başkanı Koray Aydın, Grup Başkanvekili Dursun Müsavat Dervişoğlu, Genel Başkan Yardımcısı Akalın, 27 Nisan'da yapılacak seçimli olağanüstü kurultayda İYİ Parti genel başkanlığına adaylıklarını açıkladı.

İzmir Milletvekili Özlale, İYİ Partiden istifa etti. 

EKONOMİ

Kamuda tasarruf dönemi başlıyor: Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in sinyalini verdiği kamuda tasarrufun detayları belli oldu. Buna göre, araç ve bina alımları sınırlanacak. Servis hizmetine sınırlama gelecek.

Türkiye, küresel mal ve hizmet ihracatından aldığı payda çifte rekor kırdı: Türkiye'nin küresel mal ihracatından aldığı pay 2023'te yüzde 1,08'e, hizmet ihracatından ise yüzde 1,3'e yükselerek tarihinin en yüksek seviyelerine çıktı.

Emeklilere 41,3 milyar lira bayram ikramiyesi ödendi: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Ramazan Bayramı dolayısıyla 15,3 milyon emekli ve hak sahibine toplam 41,3 milyar lira ikramiye ödedi.

Ticaret Bakanlığı, lojistik ve taşımacılık sektörünün 100 milyar dolarlık pazar büyüklüğüyle küresel lojistik pazarından yüzde 2,5 pay aldığını ve dünya sıralamasında 11. olduğunu bildirdi.

Türkiye otomotiv endüstrisinin yılın ilk 3 ayındaki ihracatının 6 milyar 108 milyon 213 bin dolarla yüzde 66,9'u Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yönelik oldu.

Sanayi bünyesindeki 5 sektör, tüm zamanların en yüksek ilk çeyrek dış satımını yaptı.

Türkiye otomotiv endüstrisinin yılın ilk 3 ayındaki ihracatının 6 milyar 108 milyon 213 bin dolarla yüzde 66,9'u Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yönelik oldu.

Antalya'nın Alanya ilçesinde üreticilere yüksek gelir getiren avokadonun üretim alanı 12 yılda 66 kat arttı.

Türkiye'den bu yılın ilk 3 ayında 67 ülkeye 3 milyon 597 bin dolarlık pul biber ihracatı gerçekleştirildi.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), küresel petrol üretiminin martta önceki aya göre günlük 410 bin varil artışla 102 milyon 350 bin varile yükseldiğini bildirdi.

Avrupa Merkez Bankası (ECB), 3 temel politika faizini piyasa beklentileri doğrultusunda sabit tuttu.

ABD ile İngiltere, Rusya tarafından yeni üretilen alüminyum, bakır ve nikelin ABD'ye ithalatı ile metal borsalarında işlem görmesini yasakladı.

ABD'nin büyük bankalarından JPMorgan Chase'in net karı yılın ilk çeyreğinde artarken, Citigroup ile Wells Fargo'nun net karı düştü.

DÜNYA

BM, "Sudan'da 25 milyon kişi insani yardıma muhtaç":Birleşmiş Milletler (BM), Sudan'da 25 milyon kişinin insani yardıma muhtaç olduğunu, 8,6 milyon kişinin ise yerinden edildiğini bildirdi.

Sudan'daki BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi Direktörü Justin Brady ile Dünya Gıda Programı'nın Doğu Afrika Bölge Direktörü Michael Dunford, videokonferans yoluyla New York'taki gazetecilere açıklamalarda bulundu.

Brady, Sudan'da 25 milyon kişinin insani yardıma muhtaç olduğunu kaydederek, 8,6 milyon insanın yerinden edildiğini, bunların 4 milyonunun çocuklardan oluştuğunu belirtti.

İsrail ordusunun Lübnan’ın güneyindeki dağlık bölgelere savaş uçaklarıyla saldırı düzenlediği belirtildi.

  1. Lübnan resmi ajansı NNA’da yayımlanan habere göre İsrail'e ait savaş uçakları, Rihan Dağlarındaki 2 bölgeye saldırdı. 
  2. Hedef alınan bölgeye 4 havadan karaya füze fırlatıldığı kaydedildi.

Norveç'te iltica talebi kabul edilmeyen ve 2 hafta hapis yatan Kur'an-ı Kerim yakma provokatörü Salwan Momika, İsveç polisine teslim edildi.

Kudüs Seriyyeleri, İsrail'in güneyine roket saldırısı düzenledi: İslami Cihad'ın askeri kanadı Kudüs Seriyyeleri, İsrail'in güneyindeki Sderot kenti ile Gazze sınırındaki Yahudi yerleşimlerine roket saldırısı düzenlerken, Gazze'deki İsrail askeri araçlarından oluşan konvoyu da varil bombasıyla hedef aldı.

Avustralya'da alışveriş merkezindeki bıçaklı saldırıda 5 kişi hayatını kaybetti:  Avustralya'nın Sydney kentinde bir alışveriş merkezinde düzenlenen bıçaklı saldırıda ilk belirlemelere göre 5 kişi öldü. 

Japonya'nın başkenti Tokyo'nun iş dünyası ve bürokrasi merkezlerinden Şincuku bölgesinde "Filistin için ses ver" gösterisi düzenlendi.

  1. İstasyon önü yaya yolundaki "Filistin için ses ver" temalı etkinlikte göstericiler davul, darbuka, saksafon ve zil gibi enstrümanlarla ritim tutarak şarkılar söyledi.

Almanya'nın başkenti Berlin'de düzenlenen Filistin Kongresi'nin polis tarafından sonlandırılması ve Glasgow Üniversitesinin Filistin asıllı İngiliz rektörü Gassan Ebu Sitte'nin Almanya'ya girişinin engellenmesi, Londra'da protesto edildi.

ABD, Güney Kore ve Japonya, Doğu Çin Denizi'nde ortak tatbikat düzenledi: ABD Başkanı Joe Biden'ın Japonya Başbakanı Kişida Fumio ve Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr'ı ağırlarken, ABD, Güney Kore ve Japonya Doğu Çin Denizi'nde ortak tatbikat düzenledi.

  1. Doğu Çin Denizi'nde 10-12 Nisan'da yapılan tatbikatta bir Japon savaş gemisi, ABD ve Güney Kore'ye ait güdümlü füzeler kullanıldı.

İtalya'da hidroelektrik santralindeki patlamada ölenlerin sayısı 7'ye yükseldi: İtalya'da Suviana Gölü'ndeki Bargi hidroelektrik santralinde 9 Nisan'da meydana gelen patlamada hayatını kaybedenlerin sayısı, kayıp son kişinin de bulunmasıyla 7'ye yükseldi.

SAVUNMA

Bayraktar AKINCI 50 bin uçuş saatini tamamladı: Baykar Yönetim Kurulu Başkanı ve Teknoloji Lideri Selçuk Bayraktar, “Türk Havacılığının Altın Çağı’nda, Gök Vatan’daki 50 bin saatimiz kutlu olsun.” dedi.

  1. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı liderliğinde yürütülen AKINCI Projesi kapsamında, Baykar tarafından milli ve özgün olarak geliştirilen Bayraktar AKINCI Taarruzi İnsansız Hava Aracı (TİHA), 50 bin uçuş saatini başarıyla tamamladı.

ASELSAN’ın Latin Amerika’daki Santiago Ofisi açıldı: ASELSAN’ın Latin Amerika’da uzun dönemli büyüme stratejisi ve ihracat potansiyeline katkı amacıyla kurduğu yeni ofisi Şili’nin başkenti Santiago’da faaliyetlerine başladı.

Ofisin bölgedeki faaliyetler için merkez görevi üstleneceğini vurgulayan Akyol, şunları kaydetti:

ASELSAN Latin America’ adı verilen yerel iştirakimiz, bölgede fiziksel olarak da var olmamızı sağlayarak, buradaki iş ortaklarımıza erişimimizi güçlendirecek. Santiago Ofisimiz, ASELSAN’ın Latin Amerika’daki varlığını genişletmesi ve bölgede savunma sektöründeki fırsatların değerlendirilmesi anlamında önemli bir eşik atladığımız anlamına geliyor. ASELSAN Santiago Ofisimiz ile Latin Amerika ülkelerinin savunma yatırımlarından daha fazla pay alacağız.

SDT’ye yeni elektronik harp görevi: SDT’nin dahil olduğu iş ortaklığı, Savunma Sanayii Başkanlığı ile elektronik harp alanında toplam bedeli 12 milyon 840 bin dolar tutarlı sözleşme imzaladı.

Şirketin payı 6 milyon 420 bin dolar | Teslimatlar 2025 içinde tamamlanacak 

TULGAR’ın testleri başladı, "F-35’teki muadili 400 bin dolar": ASELSAN tarafından geliştirilen TULGAR Kaska Monteli Gösterge Sistemi (HMDS)’nin, F-16 platformunda uçuş testleri başladı. TULGAR, KAAN savaş uçağında kullanılacak. 

  1. Milli ve yerli imkanlarla ASELSAN tarafından geliştirilen TULGAR Kaska Monteli Gösterge Sistemi’nin, uçuşlu testleri başladı. Milli savaş uçağı KAAN için geliştirilen TULGAR’ın testlerine, bir süre daha F-16 platformunda devam edilecek.

Bayraktar KALKAN DİHA’nın uçuş testleri başarıyla sürüyor: Baykar tarafından milli ve özgün olarak geliştirilen Bayraktar KALKAN Dikey İniş Kalkışlı İnsansız Hava Aracı (DİHA), 30. uçuş testini başarıyla tamamladı.

ASELSAN, Şili’nin Leopard 2 tanklarını modernize edecek: ASELSAN, Şili Ordusunun Leopard 2 tanklarının angajman ve sensör kabiliyetlerinin modernizasyonu için sözleşme imzaladı.

  1. FIDAE 2024 sırasında TRT World tarafından Graciela Ibanez ile yapılan röportajda ASELSAN Genel Müdürü Ahmet Akyol, Şili Ordusu’nun Leopard 2 ana muharebe tanklarının ASELSAN’ın çeşitli sistemleri ile modernize edileceğini belirtti.

KÜLTÜR

Karabük'teki antik kentte yapılan cam teras Roma hamamını görünür kıldı: Karabük'ün Eskipazar ilçesindeki Hadrianopolis Antik Kenti'nde Roma hamamının üzerine yapılan cam teras, ziyaretçilere doğa ve tarihin buluştuğu noktada eşsiz seyir keyfi sunuyor.

  1. Çalışmalar kapsamında Roma hamamının tepidarium (ılıklık) bölümü üzerinde bu ay içerisinde yapımı tamamlanan cam teras, tarihi yapıyı görünür kıldı.

Nevşehir'in Derinkuyu ilçesindeki turizm merkezlerinden Derinkuyu Yeraltı Şehri, 9 günlük Ramazan Bayramı tatilinde ziyaretçilerini ağırladı.

  1. Tüf kaya yapının oyulması suretiyle binlerce yıl önce insanların sığınak olarak kullandığı, içinde tüneller, odalar, yaşam alanları ve hayvan barınaklarının bulunduğu yer altı şehri yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmeye devam ediyor.

Senegal'de inşaatında Türklerin de çalıştığı Diourbel Ulu Cami tarihe meydan okuyor: Senegal'de Müridi tarikatının önemli yapılarından ve inşaatında Türklerin de çalıştığı Diourbel Ulu Cami, neredeyse 100 yıllık geçmişiyle tarihe meydan okuyor.

  1. Başkent Dakar'a yaklaşık 150 kilometre mesafedeki Diourbel kentinde bulunan cami, Afrika'ya özgü yalın mimarisi ve Müridi tarikatı için taşıdığı anlam itibarıyla ülkedeki en önemli camiler arasında yer alıyor.

Urfa'yı "Şanlı" yapan destansı mücadele 104 yaşında: Kurtuluş Savaşı'nda gösterdiği büyük direnişle 11 Nisan 1920'de zafer kazanarak "Şanlı" ünvanını hak eden Urfa'da, kentin düşman işgalinden kurtuluşu 104 yıldır gururla kutlanıyor.

Eczacıbaşı Dynavit'in milli oyuncusu Hande Baladın'ın kariyerine odaklanan "Baladın" belgeseli, bu ay izleyiciyle buluşacak.

İstanbul Dijital Sanat Festivali'nde ziyaretçiler oyunlaştırılmış sanat deneyimi yaşayacak: Mezo Dijital tarafından bu yıl dördüncü edisyonu gerçekleştirilecek İstanbul Dijital Sanat Festivali'nde "Mümkün Olanın İmkansızlığı ve Bir Paradoksun Nacizane Hakikati Hakkında" başlıklı oyun bölümü kurulacak.

SPOR

UEFA Konferans Ligi çeyrek final ilk maçında temsilcimiz Fenerbahçe, Yunanistan ekibi Olympiakos'a deplasmanda 3-2 mağlup oldu.

⚽️ Fenerbahçe, Süper Kupa maçında “müsabakayı terk etmeleri” nedeniyle PFDK'ya sevk edildi.

📣 Manchester United, kulübün futbol direktörü John Murtough'un istifa ettiğini açıkladı.

💷 İngiltere Premier Lig'de mücadele eden takımlar, transfer yaparken ve sözleşme yenilerken futbolcu menajerlerine toplam 409,5 milyon sterlin ödeme yaptı.

 🏸 Milli badmintoncu Neslihan Arın, Avrupa Şampiyonası'nda yarı finale yükseldi.

⚽️ Trabzonspor'u 1-0 mağlup eden EMS Yapı Sivasspor, deplasmandaki 6 maçlık galibiyet hasretine son verdi.

🏀  THY Avrupa Ligi'nde Fenerbahçe Beko play-off'ta AS Monaco ile Anadolu Efes ise play-in'de Virtus Bologna ile eşleşti.

🏀 Fenerbahçe Alagöz Holding, ÇBK Mersin'i 89-80 yenerek finale yükseldi.

🏀 Amerikan Basketbol Ligi'nde (NBA) milli basketbolcu Ömer Faruk Yurtseven'in formasını giydiği Utah Jazz, sahasında Houston Rockets'ı 124-121 yendi.

🏎️ Formula 1 takımlarından Aston Martin, İspanyol pilotu Fernando Alonso ile yeni sözleşme imzaladı.

Tartışma