İkinci Dünya Savaşı'nın en önemli olayları
Dünya savaş tarihinde hafızalara birçok yönden ilkleri ile kazınan II. Dünya Savaşı'nın en önemli olayları nelerdi? Hangi kararlar alındı ve sonuçları ne getirdi?
Her yüzyılda giderek şiddetini arttıran savaşlar, ülkeler, hükümdarlar ve hepsinin ortak paydası dünyaya hükmederek en büyük güç olduğunu ispatlamak. Bunu kanıtlamak ve başarmak için insani yönden en çok zayiat verilen savaşlardan biri muhakkak II. Dünya Savaşı'dır.
Bu dönemde Türkiye
Her tarihi konuda olduğu gibi bu süreçteki Türkiye'den de kısaca bahsetmek gerekir. Türkler hiçbir zaman savaştan kaçan bir millet olmamıştır. Öyle ki "Hukuk sizin, harp Türklüğündür." sözü tam anlamıyla bizim bu konudaki tutumumuzu sergilemektedir.
Her ne kadar cesur ve kararlı haliyle savaştan kaçmayan bir millet olduğumuzu tüm dünyaya özellikle 'Kurtuluş Savaşı'nda göstersekte siyasi dehamızla durmamız gereken yerleri de biliriz. Buna en güzel örnek yine II. Dünya Savaşı olmuştur.
Zaten yeterince iyi olmayan ekonomimizi savaşa girerek daha da yıpratmak istemeyen devlet büyükleri sayesinde belki de büyük bir yıkımdan kendimizi koruduk. Bu süreçte tüm dünya devletleri, özellikle Avrupa devletleri, I. Dünya Savaşı'nda kaybettikleri ekonomik güçlerini yeniden kazanmak için bir kumara girişirken bizim tarafsız tutumumuz bizim için belki de en ideal seçim olmuştur.
II. Dünya Savaşı her yönüyle tarihimizde ibret alınması gereken bir konudur. Özellikle biyolojik silahların ne kadar ölümcül olduğunu bize gösteren bu savaşta çok önemli bazı olaylar yaşanmıştır. Sırasıyla bu olayları sizlere derledik:
Savaş Başlıyor
Yayılmacı bir politika izleyen Adolf Hitler 1 Eylül 1939'da Polonya sınırına askeri bir operasyon gerçekleştirir. Nazi Almanyası'nın yaptığı bu operasyon, Blitzkrieg (Yıldırım Savaşı) adı verilen hızlı ve şok etkisi yaratmayı amaçlayan bir strateji kullanılarak gerçekleştirilir.
Polonya her ne kadar Almanya'nın saldırısına dirense de Almanya'nın büyük askeri gücü karşısında zor duruma düştü. Almayna'nın başlattığı harekat üzerine Birleşik Krallık ve Fransa, Polonya'nın yanınd ayer alarak Almanya'ya karşı savaş ilan etti. Bu olaylar savaşın resmi olarak başlamasına neden oldu.
Britanya Savaşı
Britanya Savaşı, Nazi Almanyası'nın Birleşik Krallık'a hava üstünlüğü sağlama amacıyla başlattığı bir operasyondu. Temmuz 1940'tan Ekim 1940'a kadar süren bu süreçte hava saldırıları, Alman Hava Kuvvetleri (Luftwaffe) tarafından gerçekleştirildi.
Yayılmacı politikaları ile Dünya Savaşı'nın fitilini ateşleyen Adolf Hitler, Polonya'dan sonra Britanya'yı da Almanya'nın kontrolü altına almak istedi. Zor olduğunu bildiği bu süreci kolaylaştırmak için kara saldırılarına başlamadan önce hava saldırıları düzenledi.
Luftwaffe, Britanya sahillerini bombalamaya ve hava üstünlüğünü ele geçirmeye çalıştı. Britanya Kraliyet Hava Kuvvetleri (Royal Air Force - RAF) ise bu saldırılara büyük bir direniş gösterdi. Savaşın kritik dönüm noktalarından biri olan "The Few" adı verilen RAF pilotları, Alman saldırılarını püskürtmek için yoğun çaba harcadılar. Teknolojik üstünlükleri ve stratejik yetenekleri sayesinde RAF, Luftwaffe'nin hava üstünlüğünü ele geçirmesini engellemeyi başardı.
Hava saldırılarında istediğini alamayan Almanya, Doğu Cephesi'nde Sovyetler Birliği'ne saldırmak üzere kaynaklarını yönlendirdi, bu da savaşın seyrini etkileyen bir başka dönüm noktasıydı.
Savaşta Yeni Cephe: Doğu Cephesi
Barbarossa Harekâtı, II. Dünya Savaşı'nın en büyük ve karmaşık askeri operasyonlarından biriydi.. Almanya, 22 Haziran 1941'de Sovyetler Birliği'ne saldırarak başlattığı bu harekat Doğu Cephesi'nin açılmasına ve savaşın seyrinin şekillenmesine neden oldu.
Hitler, Sovyetler Birliği'nin zengin kaynaklarına ve geniş topraklarına duyduğu ilgiyle harekâtı başlattı. Alman birlikleri hızla ilerledi ve Kiev, Smolensk ve Leningrad gibi büyük şehirleri ele geçirdi. Ancak, hedeflenen zafer elde edilemedi ve Sovyet direnişi beklenenden daha güçlü çıktı.
Sovyet Kızıl Ordusu, Barbarossa Harekâtı'na karşı sert bir direniş gösterirken yaklaşan kış ayıyla birlikte oluşan zorlu hava koşulları ve genişlemiş hatlardaki Alman birliklerinin tedarik zorlukları da Alman ilerleyişini yavaşlattı. Bu faktörler, savaşın seyrini değiştirirken Almanya'nın Doğu Cephesi'nde istediği zaferi elde edememesiyle sonuçlandı.
Pearl Harbour
Bir yanda Nazi Almanyası'nın yayılmacı politikası yüzünden başlayan savaş devam ederken Japonya 7 Aralık 1944'te ani bir hamleyle ABD'nin Hawaii'deki Pearl Harbour deniz üssüne bir salduru gerçekleştirerek ABD'nin resmi olarak II. Dünya Savaşı'na girmesine neden oldu.
Japonya'nın ABD'ye Asya'daki hakimiyetin kendisinde olduğunu kanıtlamak için giriştiği bu harekatta Japonya uçaklar ile deniz üssünde büyük bir zarara yol açmıştı. Birçok ABD gemisi batarken binlerce Amerikan askeri ve sivil de hayatını kaybetti.
Saldırının ertesi günü, 8 Aralık 1941'de Amerika, Japonya'ya savaş ilan etti. Bu, Amerika'nın İkinci Dünya Savaşı'na aktif olarak dahil olduğu anlamına geliyordu. Pearl Harbor Saldırısı, Amerika'nın savaşın seyrini değiştiren ve Müttefiklerin güçlenmesine yol açan bir dönüm noktası olmuştu.
Stalingrad Muharebesi
1942 yılının yaz aylarında başlayarak 1943 yılının kışına kadar süren Stalingrad Kuşatması, Nazi Almanyası ve Sovyetler Birliği arasında gerçekleşti. Doğu Cephesi'nde genişleme umudunu kaybetmeyen Almanya, Stalingrad şehrini ele geçirmek için uğraştı.
Stalingrad, stratejik bir konuma sahip olan ve Volga Nehri'ne yakınlığıyla önemli ticaret merkezi olan bir şehirdi. Muharebe boyunca hem Alman hem de Sovyet güçleri büyük kayıplar yaşadı.
Kış mevsiminin gelmesiyle birlikte ağır kış koşulları ve Sovyet direnci, Alman ilerleyişini zorlaştırdı. Sovyet Kızıl Ordusu, Stalingrad'ı savunmak için sıkı bir direniş gösterdi.
Sovyetler Birliği, Almanları geri püskürttü ve Almanya'nın Stalingrad'ı ele geçirme planlarını bozdu. Bu, Alman ilerleyişinin durduğu ve Sovyetler Birliği'nin üstünlüğünün belirginleştiği bir dönüm noktasıydı.
Normandiya Çıkarması (D-Day)
6 Haziran 1944'te gerçekleşen Normandiya Çıkarması, İkinci Dünya Savaşı'nın en büyük amfibi harekâtı olarak bilinir. Müttefik güçler (Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Kanada ve diğerleri), Nazi Almanyası'nın işgal ettiği Fransa'nın Normandiya sahillerine büyük bir çıkarma düzenledi.
Bu operasyon, savaşın Avrupa cephesindeki kaderini belirleyen önemli bir dönüm noktasıydı. Müttefikler, geniş kapsamlı bir plan ve titiz bir hazırlıkla harekete geçti. Denizden ve havadan düzenlenen bu çıkarma, Almanların işgal altındaki Fransa'daki tutunma gücünü zayıflatmayı amaçlıyordu.
Normandiya Çıkarmasılojistik anlamda büyük bir başarıydı. Binlerce asker, yüzlerce gemi ve uçak sırf Alman ilerleyişini durdurmak için kullanıldı ve istediklerini de elde ettiler. Müttefikler, Alman savunmasını aşarak sahilleri ele geçirdi ve ilerlemeye başladı.
Normandiya Çıkarması, Müttefiklerin Avrupa'ya karşı büyük bir ilerleyişin başlangıcını simgeliyordu. Müttefik güçler, çıkarma sonrası kararlılıkla ilerledi ve Almanya'nın batıdaki savunmasını zayıflattı. Bu harekât, Doğu'daki gücü neredeyse kalmayan Almanya'nın Batı'da da istediğini alamayarak savaşın genel seyrinde zayıfladığını ve Müttefiklerin üstünlüğünü arttırdığını gösteren bir olaydı.
Berlin'in Düşüşü
İkinci Dünya Savaşı'nın son aşamalarında gerçekleşen bu kritik olay 1945 Mayıs'ında, Sovyet Kızıl Ordu'nun Almanya'nın başkenti Berlin'e ilerleyişi sonucunda şehir teslim olmasıyla gerçekleşti.
Nazi Almanyası, savaşın son dönemlerinde çöküşün eşiğindeydi. Sovyetler Birliği'nin doğudan ve Müttefik güçlerin batıdan sıkıştırmasıyla Almanya zor bir duruma girmişti. Adolf Hitler'in intihar etmesi ve Alman direnişinin çözülmesiyle birlikte Berlin, tam anlamıyla çaresizlik içindeydi.
Sovyet Kızıl Ordu, Berlin'e yaklaşırken şehirde yoğun çatışmalar yaşandı. Hitler'in emriyle birçok Alman sivil de çatışmalara katıldı. Ancak Adolf Hitler'in 30 Nisan 1945'te intihar etmesi ile Berlin teslim olmaya hazır hale geldi. Berlin, 2 Mayıs 1945'te Sovyet birlikleri tarafından tamamen kuşatıldı ve Alman komutanlığı, Berlin'i Sov yetlere teslim etti.
Bu olay, Nazi Almanyası'nın sonuydu. Almanya, 8 Mayıs'ta resmen teslim olarak Avrupa'da savaş sona ermesini sağladı.
Hiroşima ve Nagazaki Faciası
İkinci Dünya Savaşı'nın sonlarına yaklaşılırken, Amerika Birleşik Devletleri atom bombalarını Japonya'nın Hiroşima ve Nagazaki şehirlerine karşı kullanarak tarihi bir dönüm noktasına imza attı.
6 Ağustos 1945'te Amerika, Hiroşima'ya "Little Boy" adını verdiği bir atom bombası attı. Bu saldırı sonucunda binlerce insan hayatını kaybetti ve şehir büyük zarar gördü. Japonya hatta tüm dünya ilk kez bu kadar ölümcül ve yıkıcı bir silahla karşılaştı.
Sadece üç gün sonra ABD, 9 Ağustos 1945'te ise Nagazaki'ye "Fat Man" adını verdiği bir başka atom bombası attı. Bu saldırı da diğerinde olduğu gibi büyük tahribat ve insan kaybına neden oldu.
Savaşın sonunu getiren teslim oluş
Atom bombalarının kullanılmasıyla zor duruma düşen Japonya teslim olmak zorunda kaldı. 15 Ağustos 1945'te Japonya, kayıpların ve yıkımın ağırlığı altında kalarak resmi olarak teslim oldu. Bu olay, İkinci Dünya Savaşı'nın sonunu getirdi.
Atom bombalarının atılması, savaşın son dönemlerindeki tartışmalı bir olaydır. Bir yandan büyük insan kaybına ve yıkıma neden oldu, diğer yandan ise Japonya'nın teslim olmasını hızlandırdı ve savaşın sonunu getirdi. Bu olay, nükleer silahların yıkıcı potansiyelini ve savaşın insanlık üzerindeki etkilerini gözler önüne serdi.