İranlı uzmandan Hazar yorumu: Tahran kaybetti Ankara kazandı

Viyana Uluslararası Enerji Araştırmaları Merkezi Başkanı Fereydoun Barkeshli, "Hazer Denizi enerji planı Türkiye ile Azerbaycan tarafından 20 yıldır ince ince işlenmiş bir plan. Türkiye bu projenin en büyük kazananı oldu. Dünyada Hazar Denizi doğalgazı ile ilgili konuşacak önemli bir oyuncu haline geldi" ifadelerini kullandı.

İranlı haber ajansına konuşan Fereydoun Barkeshli, Hazar Denizi'ndeki doğal gaz ile sadece Türkiye'nin ilgilenmediğini İsrail'in de bu kaynaktan pay almak için hamleler yaptığını bildirdi.

"İran oyunu bıraktı"

Zangzor projesinin hayata geçirilmesine ve İran'ın Hazar enerji sektöründeki rolünden uzaklaştırılmasına değinen Fereydoun Barkeshli:

İran, Hazar Denizi'ndeki oyundan vazgeçmiş görünüyor. Uzun zamandır diplomasiyi ihmal ettik. İran'ın kuzeybatısındaki uluslararası sınırlar değişiyor ve bu, İslam Cumhuriyeti'nin ulusal çıkarlarına zarar veriyor.

Türkiye ve Azerbaycan yaklaşık 30 km'lik bir eksen yapmaya çalışıyor. Dolayısıyla jeopolitik boyutta zemin kaybedeceğiz. Ermenistan, Türkiye ve Azerbaycan arasındaki farklılıklar nedeniyle bir ölçüde sahip olduğumuz stratejik avantajımızı kaybedeceğiz.

Aslında, %13'lük pay bir belirsizlik havasında olacak. Gaz ihracatı alanı bizim için müsait değil veya Türkiye'nin desteğiyle Azerbaycan bunu gerçekleştirebilecek.

Yıllardır Hazar Denizi taban gazından yararlanmaya çalışıyoruz. Birçok kez büyük miktarda gaz rezervinin keşfiyle ilgili haberler ve raporlar yayınlandı, ancak pratikte kuyuya gaz ulaşmadı.

Bir zamanlar Hazar Denizi'nin kaynaklarının paylaşılması konusundaki tartışmalarda, İran tarafında petrolün olmadığı ve sadece gazın olduğu konusunda endişeli ve üzgündük. Artık gaz piyasası petrol ve diğer enerji kaynakları tarafından yönlendirildiği için gaz bile çıkarmıyoruz.

"Türkiye kazandı"

Viyana Uluslararası Enerji Araştırmaları Merkezi Başkanı Fereydoun Barkeshli, Türkiye'nin Hazar Denizi'ndeki doğal gaz konusunda İran'dan daha fazla söz sahibi olduğunu belirterek şunları söyledi:

Türkiye, Zangzor Koridoru'nun en büyük yararlanıcısı olarak kabul ediliyor.

Petrol ve doğalgaz kaynaklarına sahip olmayan bu ülke, Hazar Denizi bölgesinden enerji transferini üstleniyor. Bu koz ile bölgede ve dünyada oyun değiştirici olacak.

Türkiye'nin petrol ve gaz kaynakları tanımı, transfer sürecinde şekillenmektedir. İran, Türkiye ve boru hatları üzerinden Avrupa'ya gaz ihraç etmeye hazır olduğunda, Türkiye bunu engelledi.

Ankara, İran'dan doğalgazın tamamını Türkiye'ye göndermesini talep ederek Avrupa kaynaklarına satma kararı aldı. Daha geçen hafta Çin Devlet Başkanı ve Şanghay Antlaşması'nın geçici başkanının davetlisi olarak Taşkent'e giden Türkiye Cumhurbaşkanı, İran'ın gündemindeki konuları ele aldı. Çin ve Rusya ile Zangzor Koridoru görüşmeleri yaptı, siyasi gözlemcilere göre Erdoğan Ankara'ya memnun döndü.

Avrupa Birliği de bu projeyi memnuniyetle karşılıyor. Aslında Avrupa'nın en önemli taleplerinden biri gaz ve enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesidir. Avrupa Birliği'nde bu gelişmelerden ve Türkiye'nin rolünün güçlenmesinden yalnızca Yunanistan endişe duyuyor. Avrupa ülkelerinin geri kalanı bu koridorun oluşumunu kesinlikle memnuniyetle karşılamaktadır. Bazı Avrupalı yetkililer, İran İslam Cumhuriyeti'nin memnuniyetsizliği ve olası önlemler konusundaki endişelerini de dile getirdiler.

"İran, Güney Kafkasya'da kaybeden bir ülke mi?"

Orta Asya ve Kafkaslar kıdemli analisti ve Şahid Beheşti Üniversitesi siyasi coğrafya profesörü Alirza Mehrabi "Tahran'ın Karabağ konusunda en iyi politikası, uluslararası örgütlerin katılımını vurgulayan aktif tarafsızlıktır" dedi.

Azerbaycan ve Ermenistan sınırının oluşturduğu jeopolitik koşulların yanı sıra bu iki ülkeye komşu bazı illerdeki etnik ve dini benzerlikler dikkate alındığında, İran'ın açıktan Azerbaycan'ın yanında yer alması ülke için maliyetli olacaktır. Ermenistan, zararı kesinlikle yararlarından daha ağır basıyor.

Dolayısıyla İran'ın siyasi, diplomatik, askeri, güvenlik, sosyal ve özellikle ekonomik yetenekleri mevcut koşullarda o kadar güçlü olmadığı için, Tahran uzun vadede Karabağ sorununda taraflardan birinin yanında olma stratejisini sürdüremez ve ilerletemez. terim."

Taraflı bir röportajda İranlı bir uzman da şunları iddia etti:

Geçen hafta, Azerbaycan'ın Ermenistan topraklarının bir bölümünü işgal etme girişiminin arka planında Kafkasya'da yeni bir çatışma aşaması başlamış ve Karabağ, bölgenin merkezi haline gelmiş gibi görünüyor.

Bu bağlamda ABD Kongresi Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin üç günlük Ermenistan ziyareti, Bakü'nün saldırılarını kınaması, bölgedeki olayların eskisinden daha karmaşık ve öfkeli olmasına neden oldu.

Bu konuları dikkate alan birçok uzman ve analist, Rusya'nın Ukrayna savaşına dahil olması nedeniyle Bakü ve Ankara'nın şu anda Zengezur Koridoru'nun oluşturulması ve İran ile Ermenistan arasındaki ortak sınırın kesilmesi için daha uygun koşullara sahip olduğuna inanıyor.

Bu arada İran'ın Güney Kafkasya'da olup bitenlerle ilgili diplomasisi, 2020 sonbaharında yaşanan 44 günlük savaştan bu yana ciddi eleştirilere maruz kalıyor ve bu nedenle İran'ın Güney Kafkasya'daki güvenlik ve çıkarlarının tehdit altında olduğuna dair şüpheler var. ciddi anlamda gölgede kaldı…"