gdh'de ara...

Mises Institute: Hızlanan De-dolarizasyon süreci ve ABD'yi bekleyen felaket

Son dönemde "de-dolarizasyon" sürecini, "petro-dolar" sisteminin temel taşı olan ülkeler de benimsemeye başladı. Peki "De-dolarizasyon" neleri getirir? ABD'yi ve dünyayı neler bekliyor?

1. resim

Avusturya merkezli düşünce kuruluşu Mises Institute'de; son dönemde uluslararası ticari ilişkilerde sıkça gündeme gelmeye başlayan de-dolarizasyon; yani doların rezerv para birimi olarak kullanılmasının azaltılarak, ülkelerin kendi para birimleri ile ticaret yapmasını öngören gelişmeler değerlendirildi.

Analizde; doların rezerv para birimi olma statüsüne, yakın zamana kadar sadece Rusya ve İran karşı çıkarken, analizde bu yaklaşımın giderek genişlediği hatta potro-dolar sisteminin temel taşını oluşturan ülkelerin bile buna yöneldiği belirtildi.

Peki "De-dolarizasyon" neleri getirir? ABD'yi ve dünyayı neler bekliyor?

İşte Mises Institutu'de yayımlanan analizin tamamı:

Son dönemde, büyük ülkeler hızla ABD dolarından uzaklaşıyor ve bu da doların dünyadaki uzun süredir devam eden hakim rolü hakkında şüphe uyandırıyor.

Sadece iki ay önce, doları bırakmaya çalışan ülkeler sadece İran veya Rusya gibi ülkelerdi. Ancak şimdi Brezilya, Fransa ve hatta Suudi Arabistan gibi “petro-dolar” düzeninin temel taşı olan ülkeler de bu yaklaşımı benimsemeye başladı.

Dolar, küresel rezerv para birimi konumunu kaybederse, Amerikan ekonomisi için bir felaket olacaktır. Diğer yandan sırtlarına 80 yıllık rezerv statüsü inşa edilen Amerikan halkı için ise daha büyük bir felaket anlamına gelecektir.

Dolar büyük risk altında

Mart ayı sonlarında Suudi Arabistan, petrolü Çin yuanıyla fiyatlandıracağını açıkladı. CNN bile nadir bir durumsal farkındalık sergileyerek endişe içeren analizler yayımlarken, Fox gibi bazı kurumlar hiperenflasyon hakkında endişeleri dillendirmeye başladı.

Dolar 1940'lardan bu yana, tartışmasız bir şekilde küresel rezerv para birimi olmuştur.

Rezerv para birimi durumu kağıt üzerinde harika görünüyor: Yeşil kağıt yığınları basıyorsunuz ve yabancılar size tost makineleri, lüks arabalar ve bakır madenleri gibi şeyleri sorgusuzca veriyor.

Ancak sorun her zaman "kimin kar ettiğidir". Ve bu kazanan Amerikan halkı değil. Başka bir ifade ile parayı kim basıyorsa o kazanıyor.

Şimdi soru şu: Ya yabancılar aniden dolar istememeye başlarsa?

Belki de Çin onlara yuan cinsinden petrol satmaları için para ödüyor. Ancak senep ne olursa olsun talep durursa, dolar değer kaybetmeye başlar ve yabancılar hazinelerinin erimesinden dolayı endişe ederek dolar satmaya başlar. Bu da, dolar için bir anda oluşacak bir felaket anlamına gelir.

Kabul etmek gerekiyor ki, artık nehir tersine akıyor ve dolar çöküyor. 70 yıllık FED ve Wall Street para basımı, bir kanyona doğru ilerleyen tsunami gibi hızla hareket ediyor. En azından birkaç yıl boyunca çift rakamlı enflasyondan bahsediyoruz. Ve eğer bu dönemde bir çözüm bulunamazsa, rezerv para statüsü Amerikan halkı için bir tuzağa, mutlak bir felakete dönüşebilir.

De-dolarizasyon neleri getirir?

Yabancıların dolara ihtiyacı azaldıkca, yani şu anda piyasada kimsenin istemediği kadar dolar olmaya başlaması ile çöküş süreci başlar.

Genellikle böyle süreçler ilk başta yavaştır. Ancak kısa sürede kademeli bir şekilde hızlanır. Bunun nedeni, ilk satanların yalnızca biraz kaybedecek olmasıdır. Ancak ne kadar uzun süre beklerlerse o kadar çok kaybedecekleri için en sonunda bekleyenler de satacaktır. Yani sürecin sonunda, ABD dolarını kullanmak zorunda olan tek insanlar Amerikalılar olarak kalabilir.

Böyle bir durumda ilk sıçrayan, benzin, doğalgaz ve gıda fiyatları olacaktır. Çünkü bunların hepsi dünya pazarlarının vazgeçilmezidir.

Daha sonra ise, bu pahalı mallar, arabalar, çelik veya beton gibi inşaat malzemeleri, giysiler, mobilyalar, TV'ler, bilgisayarlar ve tıbbi cihazlar gibi ürünlerde yükselen fiyatlar ortaya çıkacaktır.

İş bununla da bitmiyor. ABD hazinelerinin üçte biri yabancılara ait (8 trilyon doların üzerinde tahvil). Yabancılar bunları da terk etmeye başlarsa, bu ya ABD hükümetinin borç yükünün potansiyel olarak yüz milyarlarca dolar artmasına yol açacaktır.

Çok daha büyük olasılıkla, Fed'i devreye girip tüm bu dış talebi satın almaya ve ekonomiye daha fazla trilyon akıtmaya kalkacaktır. Bu da, enflasyonu bir gecede çift haneli rakamlara ulaştıracaktır.

Özetle; rezerv para birimi statüsünü kaybetmek, Amerikan ekonomisinin ve Amerikan halkının felaketi olacaktır.

Tartışma