The Guardian yazarlarından 2024 tahminleri: Dünyamızı neler bekliyor?

Çevre - Ashish Ghadiali

ABD, Birleşik Krallık, AB ve Hindistan'da önemli seçimlerin yapılacağı 2024 yılı, kültür savaşlarına karşı iklim eylemlerinin yılı olacak gibi görünüyor.

Bu dört ülke dünyanın en fazla sera gazı salan ülkeleri ve hepsinde de sağcı partiler popülist oylara hitap etmek için iklim hareketine yönelik mevcut taahhütleri geri çekme sözü veriyor.

2016'da ABD başkanı olarak Paris anlaşmasından çekilme niyetini ilk kez dile getiren Donald Trump, Cumhuriyetçi adaylık için yine ön sıralarda yer alıyor ve Biden yönetiminin Cop28'de Yeşil İklim Fonu için verdiği 3 milyar dolarlık sözü tutmayacağını daha şimdiden söyledi.

Ayrıca Çevre Koruma Ajansı'nın planını tersine çevirme sözü veriyor. Bu arada, Haziran ayında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimleri, AB genelinde vatandaşların, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen tarafından 2050 yılına kadar iklim nötrlüğüne ulaşılması amacıyla son dört yılda geliştirilen yeşil anlaşmanın geleceğini değerlendirmesine sahne olacak.

Dünya Meteoroloji Örgütü Genel Sekreteri Profesör Petteri Taalas'a göre benzeri görülmemiş sera gazı seviyeleri, yeni küresel sıcaklık zirveleri, rekor deniz seviyesi artışları ve Antarktika deniz buzu seviyelerindeki düşüşleri birçok iklim bilimcinin kayıtlardaki en sıcak yıl olacağını tahmin ettiği (şu anda 2023'ün elinde tuttuğu bir seviye) bir dönemde gerçekleşecek.

Süper El Niño etkili olacak

2024'teki aşırı sıcaklar, Pasifik'teki okyanus ısınması fenomeni olan ve Dünya'nın hava sistemlerini bozarak sıcak hava dalgaları, orman yangınları, şiddetli yağmurlar ve seller de dahil olmak üzere dünya çapında aşırı olay riskini artıran süper El Niño tarafından yönlendirilecek.

Bu da hem gıda hem de küresel emtia tedarik zincirlerini tehdit eden mahsul verimini vurma potansiyeline sahip olacak.

Siyasi istikrarsızlığın çevresel maliyetinin en belirgin hali, çatışmanın ilk birkaç haftasında şehre atılan 25 bin ton mühimmatın yaklaşık 5 bin binek aracın ürettiği yıllık sera gazı emisyonuna denk geldiği Gazze'de ortaya çıktı.

EcoPeace Orta Doğu Direktörü Ramallahlı Nada Majdalani, çürüyen cesetlerin ve kirlenen su kaynaklarının artık kolera dahil ölümcül hastalıkların yayılmasına yol açabilecek bir saatli bomba anlamına geldiğini söylüyor.

Norveç Mülteci Konseyi tarafından açıklanan verilere göre, geçtiğimiz Ekim ayında Gazze'deki atık su arıtma tesislerinin tamamen kapatılması, her gün 130 bin metreküpten fazla arıtılmamış kanalizasyonun Akdeniz'e salınmasına neden oluyor.

Teknoloji - John Naughton

Eğer 2023 ChatGPT'nin yılıysa, 2024 de dünyanın üretken yapay zekanın şokunu atlattığı ve teknolojinin sunduklarını değerlendirdiği yıl olacak. On yıllık bir deney ve uygulama dönemine giriyoruz.

Wired'ın genel yayın yönetmeni Steven Levy, geleceğimizin yardımcı pilot (işbirlikçi olarak yapay zeka) ve otopilot (yapay zekanın yardımcısı olarak insanlar) arasındaki gerilimle karakterize olacağını söylüyor. İkincisi, dar bir çalışma ekonomisi anlamına gelirken daha verimli ve daha ucuz, ancak her yönden sorunlu.

Elektrikli araçların satışları artacak ve ülkelerin ulusal şarj altyapılarını daha da geride kalmasına neden olacak. Çin yapımı elektrikli araçlar akın ettikçe Avrupa kendini zehirli bir döngünün içinde bulacak.

Bunun nedeni, Avrupa hükümetlerinin elektrikli araçların satın alınmasını, Çin'in ise üretimini sübvanse etmesi. Sahibi kanamayı durdurmak için çırpınırken Twitter/X kendi kendine dayattığı düşüşünü sürdürecek.

Ağ ne kadar köhneleşirse köhneleşsin, Mark Zuckerberg'e ait olmayan bir alternatif olmadığı için insanlar onu kullanacaktır.

Dijital Hizmetler Yasası, Dijital Piyasalar Yasası ve (yakında çıkacak olan) Yapay Zeka Yasası'ndan oluşan yasama üçlüsü ile AB, teknoloji düzenlemeleri konusunda öne çıkmaya devam edecek.

Facebook'un sahibi Meta'nın Avrupa'daki müşterilerine reklamsız abonelik sunması gibi, AB'nin etkinliğine dair işaretler ortaya çıkmaya başladı. Google'ın ABD'deki rekabet sorunları devam edecek. Sürücüsüz otomobiller, yapay zeka ve nükleer füzyon gibi birkaç on yıl uzakta olmaya devam edecek.

Dış ilişkiler - Simon Tisdall

Kasım ayında yapılacak ABD başkanlık seçimlerinin sonucuna ilişkin belirsizlik, tüm dünyada kamuoyunun dikkatini çekecek. Joe Biden, kendi partisindeki pek çok kişiyi görmezden gelmeyi ve yaşına ve düşük onay oranlarına rağmen ikinci bir dönem istemeyi planlıyor.

Demokratların kabusu: Biden'ın hastalanması ya da feci bir utanç yaşaması ve yerine geçecek kişi için çok geç olması. Çok az kişi başkan yardımcısı Kamala Harris'in onun yerine geçebileceğine inanıyor.

Kasım ayında 78 yaşında olacak olan Donald Trump Cumhuriyetçilerin adaylığını kazanacak gibi görünüyor. Ancak Trump'ın genel ulusal onay oranı da Biden'ınki kadar olumsuz. Trump'ın seçimlerden sonra hapse girmesi de olası.

Tayvan'ın endişesi

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Mao Zedong'dan bu yana Çin'in en güçlü lideri konumunda. Bunun onun için dezavantajı ise işler ters gittiğinde suçlanmaktan kaçamayacak olması. Ve işler ters gitmeye devam ediyor.

Ekonomi zorlanıyor, gençler arasında işsizlik artıyor, borç, yatırım ve emlak krizi var ve nüfus yaşlanıyor. Şi'nin yayılmacı politikaları, yağmacı ticaret uygulamaları, uluslararası hukuku hiçe sayması ve insan hakları ihlalleri komşularını yabancılaştırdı ve Batı'nın tepkisine neden oldu.

Şi'nin Çin'in bir parçası olduğunda ısrar ettiği Tayvan, liderin dikkatleri iç sorunlardan uzaklaştırmak için saldırabileceğinden endişe ediyor.

Demokrasi saldırı altında kalacak

Demokrasinin her yerde saldırı altında olduğu bir dönemde 2024 yılında rekor sayıda seçim yapılacak. Sonuçlar önceden tahmin edilebilir.

Vladimir Putin'in Mart ayında yeniden Rusya Devlet Başkanı seçileceğine şüphe yok. Diğer ülkelerde de kartlar rakiplerin aleyhine öylesine yığılmış durumda ki iktidarların kazanamaması pek mümkün değil.

Örnek olarak Hindistan, İran, Belarus ve Venezuella verilebilir. Birleşik Krallık, Tayvan, AB genelinde ve ABD'de gerçekten açık yarışmalar bekleniyor. Savaşın ortasında seçimlerin yapılması Ukrayna demokrasisi için büyük bir sınav olacak.

Tahmin: Bu küresel oy şöleni otoriter ve popülist-milliyetçi aşırı sağcı liderlerin daha da ilerlemesine sahne olacak.

Spor - Sean Ingle

Spora iki mega etkinlik hakim olacak: Olimpiyat Oyunları ve Avrupa Futbol Şampiyonası. Yarım milyon kişinin katılacağı Paris Oyunları'nın 26 Temmuz'daki açılış töreninde sporcuları taşıyan 160 teknelik bir filo Seine Nehri'nde yaklaşık 6 kilometre boyunca yol alacak.

Organizatörler Rio ve Tokyo Oyunlarını gölgeleyen Covid'in ardından görkemli bir Olimpiyat planlıyor. Bu, Instagram nesli için ilk gerçek Olimpiyatlar olacağı anlamına geliyor.