Avrupa Birliği’nin ana yasama organı Avrupa Parlamentosu (AP), seçimlerinin ilk sonuçları açıklandı. Sonuçlar, aşırı sağın önemli kazanımlar elde ettiğini ortaya koydu.

Aşırı sağın Avrupa'da güçlenmesi, Gümrük Birliği'nin yenilenmesi ve vize serbestisi gibi konularda Türkiye'ye yönelik daha katı politikaların benimsenme olasılığını artırıyor.

Gazze ve Ukrayna’da devam eden savaş, artan hayat pahalılığı ve Avrupa’nın geleceği ile ilgili tartışmalar, AP seçimlerinin kaderini belirlemede önemli rol oynadı.

"İlişkiler daha da kırılgan hale gelebilir"

Avrupa Parlamentosu (AP), Avrupa Birliği’nin yasama organı AP’ye seçilecek olan 720 milletvekili, AB'de yaşayan yaklaşık 450 milyon kişinin geleceğinde 5 yıllık dönem için söz sahibi olacak.

Bilim ve Politika Vakfı (SWP) bünyesindeki Berlin merkezli Uygulamalı Türkiye Araştırmaları Merkezi (CATS) uzmanı Dr. Yaşar Aydın, "Avrupa'da esen aşırı sağ ve sağ popülist partilerin AP'de güç kazanacak olmaları, Türkiye için daha zor bir döneme işaret ediyor" dedi.

Sağ popülist ve aşırı sağ partilerin ırkçılıkla aralarına mesafe koymadıklarına dikkat çeken Yaşar Aydın, "Bu partiler aynı zamanda milliyetçi. Bu milliyetçiliğe, İslamafobi ve Avrupa'yı Ortadoğu insanından üstün görme kültürü olan oryantalizm de dahil. Merkez sol partiler ile Yeşiller'e siyasi destek azılırken bu partilerin AP'deki sandalye sayılarını artırmaları, zaten iyi olmayan Türkiye-AB ilişkilerini daha da zora sokacaktır" ifadelerini kullandı.

Avrupa Parlamentosu’nda hangi gruplar var?

Avrupa Halk Partisi (EPP) grubu - Sıklıkla Hristiyan Demokratlar diye de anılan grup, merkez sağ görüşlere sahip ve mevcut olarak AP’deki en büyük siyasi grup. Grubun üyeleri, Alman Hristiyan Demokrat Parti (CDU) ve farklı ülkelerde benzer siyasi görüşlere ait partilerin mensuplarından oluşuyor. Nisan sonundaki son oturumda AP’deki 705 sandalyeden 176’sı EPP’ye aitti.

Sosyalist ve Demokratların İlerici İttifakı (S&D) grubu - AP’de son dönem en büyük ikinci grup olan S&D; CHP ve DEM’in ilişkili üyesi olduğu ulusötesi Avrupalı Sosyalistler Partisi’nin (PES) AP grubu. Son genel kurulda 139 sandalyesi olan grubun mensupları, büyük oranda merkez sol görüşlere sahip.

Avrupa’yı Yenile Grubu - Bu grubu çoğunlukla ulusötesi partiler Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı (ALDE) ve Avrupa Demokrat Partisi’nin (EDP) mensupları oluşturuyor. Mevcut olarak 102 sandalyesi bulunan AP’nin en büyük 3. grubu, liberal ve Avrupa yanlısı görüşlere sahip.

Yeşiller/Avrupa Özgür İttifak (Greens/ EFA) - Geçen seçimlerde oy artırarak 72 sandalyeye ulaşan grup çevreci, solcu ve Avrupa yanlısı görüşlere sahip. Grup, iklim değişikliğiyle mücadele politikalarının en yakın takipçilerinden.

Avrupalı Muhafazakârlar ve Reformcular (ECR) - Ulusötesi Avrupalı Muhafazakârlar ve Reformcular Partisi ve Avrupa Hristiyan Siyasi Hareketi’nin üyelerinden oluşan grup, AB şüphecisi (Eurosceptic) ve aşırı sağcı görüşlere sahip siyasilere ev sahipliği yapıyor. Son dönemde 69 sandalyeye sahiplerdi.

Kimlik ve Demokrasi Grubu (ID) - ID’nin üyelerini çoğunlukla Avrupa’daki aşırı sağcı partilerin kazanan adayları oluşturuyor. Grup, ECR’den daha sert AB şüphecisi tutumlara sahip. Avrupa’da aşırı sağın bayrak tutanlarından Fransız Ulusal Birlik Partisi’nin lideri Marine Le Pen, seçim kampanyasını başlatırken “AB’nin el koyduğu güçlerinizi geri alın” dedi. ID, seçimlerden kısa süre önce Almanya’nın en büyük aşırı sağ partisi AfD’yi ihraç ederek gündeme geldi. Grubun 49 sandalyesi var.

Avrupa Parlamentosu'ndaki Sol Grup (GUE/NGL) - 37 sandalyeli grup, ulusötesi birçok Avrupalı sol partinin bir araya gelmesinden oluşuyor. Grubun görüşleri, çoğunlukla S&D’nin solunda kalıyor.

Euroscepticism nedir?

Avrupa şüpheciliği, Avrupa içinde sıklıkla İngilizce tabiriyle Euroscepticism olarak anılıyor ve bu görüşe mensup kişilere Eurosceptic deniyor. Genellikle Avrupa yanlısı görüşün zıttı olarak sınıflandırılıyor. Euroscepticism şemsiyesi altında çok sayıda görüş bulunuyor. Kendini Eurosceptic olarak tanımlayan içinde direkt olarak AB kurumlarına karşı olanlar da mevcut AB politikaları konusunda kapsamlı reformlar isteyenler de bulunuyor. Yani, bir kişi Eurosceptic olarak tanımlanıyorsa, bu illâki AB’ye tamamıyla karşı oldukları anlamına gelmiyor. Yaygın düşüncenin aksine Eurosceptic’ler sadece sağ parti ve gruplarda değil, solda da bulunabiliyor.

Bu seçimlerin Türkiye için önemi ne?

Avrupa Parlamentosu seçimleri Türkiye’nin aday ülke statüsü sürse de ülkede çok yakından takip edilmiyor. Ancak sonuçlar, AB-Türkiye ilişkilerinde atılması umulan adımlar konusunda önemli rol oynuyor.

Öncelikle şu anda çok uzak bir ihtimal olsa da, Türkiye ve AB’nin tekrar üyelik müzakerelerine başlayıp tüm fasılları kapadığı senaryoda, Türkiye’nin AB’ye katılımı AP’de milletvekilleri tarafından oylanacak.

Daha gerçekçi gündemlere dönersek, Türkiye’nin vize serbestisi alması ve Gümrük Birliği’nin güncellenmesi konusunda da AP’nin oynayacak önemli bir rolü var. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) AB Çalışmaları Merkezi Direktörü Nilgün Arısan Eralp, T24’e yaptığı değerlendirmede konu hakkında şu ifadeleri kullandı:

“AP’nin oyu aşamalı olarak Roma Antlaşması’nda yapılan değişiklerle arttı. Bazı konularda AB Bakanlar Konseyi ile ortak alma mekanizmasına tabiler. Yani AP’nin hayır dediği bir konu, o konuda ortak karar alma prosedürü geçerliyse geçmeyecek. Vizelerin kaldırılması konusu da bu sınıfa giriyor. Şu anda mesela hepimizin üzerinde durduğu Gümrük Birliği’nin güçlendirilmesinin - velev ki bu konuda müzakereler açıldı ve tamamlandı- AP’nin onayı olmadan geçmesi mümkün değil; yeşil ışık almadan yürürlüğe giremez.”

Yani vize serbestisi konusu, Türkiye’nin belirlenen kıstaslardan kalan son altısını da tamamlarsa önce Avrupa Konseyi’ne gelecek. Burada onaylanırsa hayata geçmesi için AP’de mutlak çoğunluğun “evet” demesi gerekecek.

"Türkiye’ye sağlanan ‘Katılım Öncesi Mali Yardım’ fonlarında kesinti yapılabilir"

Eralp, Ekonomim gazetesinde yayımlanan makalesinde bir detaya daha dikkati çekerek, “2018 sonbaharında görüldüğü gibi, Avrupa Parlamentosu bütçe üzerindeki yetkisi aracılığıyla Türkiye’ye sağlanan "Katılım Öncesi Mali Yardım’ fonlarında kesinti yapabiliyor" şeklinde konuştu.

Yeni yasama dönemi 16 Temmuz'da başlayacak

Resmi sonuçların 10 Haziran'da açıklanmasıyla AP'ye girebilen ulusal partiler, siyasi gruplarını oluşturma sürecine başlayacak.

İlk genel kurul 16 Temmuz'da toplanacak, böylece yeni yasama dönemi başlamış olacak.

Her ülke nüfusu oranında milletvekili çıkaracak

Bu seçimde ilk kez AP seçimlerinde 705 yerine 720 milletvekili seçiliyor. Nüfuslarına göre en çok milletvekilini çıkaran ilk 5 ülke sırasıyla 96 ile Almanya, 81 ile Fransa, 76 ile İtalya, 61 ile İspanya, 53 ile Polonya'dan oluşuyor.

Romanya 33, Hollanda 31, Belçika 22, Portekiz, Yunanistan, Macaristan, İsveç ve Çekya 21'er, Avusturya 20, Bulgaristan 17, Slovakya, Danimarka ve Finlandiya 15'er, İrlanda 14, Hırvatistan 12, Litvanya 11, Letonya ve Slovenya 9'ar, Estonya 7, Malta, Lüksemburg ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi 6'şar milletvekili çıkaracak.

Seçimden sonraki süreç nedir?

Seçim tamamlandıktan sonra genel kurul 16-19 Temmuz arasında toplanacak. Bu genel kurulda AP’nin başkanı seçilecek. Daha sonra AP’de daha hararetli bir müzakere süreci başlayacak ve Avrupa Komisyonu başkan adayı belirlenecek. Avrupa Komisyonu Başkanı Von der Leyen tekrar aday, ancak çıkacak sonuçlara göre koltuğu tehlikede olabilir. Von der Leyen’in aşırı sağla çalışabileceğine dair söylemleri, bazı kesimlerde büyük rahatsızlık yarattı. Sürecin sonunda koltuk, eski Avrupa Merkez Bankası Başkanı ve eski İtalya Başbakanı Mario Draghi’ye gidebilir.

AP seçimlerinden aşırı sağ güçlenerek çıktı

Avrupa genelinde aşırı sağcı partiler AP seçimlerinde oylarını artırdı. Liberaller ve Yeşiller erirken; Almanya'da iktidar koalisyonu güç kaybetti.

720 üyeli Avrupa Parlamentosunda (AP) beş yıl süreyle görev yapacak isimleri belirlemek üzere Avrupa Birliği üyesi 27 ülkede sandıklar kuruldu. 6-9 Haziran tarihlerinde yapılan seçimlerden aşırı sağcı partiler güçlenerek çıktı.

Almanya'da ise iktidar ortağı partilerin oyları erirken, aşırı sağ Almanya İçin Alternatif (AfD) partisi ülkenin en büyük ikinci siyasi hareketi oldu.

Resmi olmayan sonuçlara göreAP'de liderlik, 184 vekil çıkaran merkez sağ Avrupa Halk Partisi'nde (EPP) kaldı. EPP'nin bir kez daha Avrupa Komisyonu Başkanlığına aday göstermesi beklenen Alman siyasetçi Ursula von der Leyen, sonuçları, "Bugün EPP için güzel bir gün" ifadeleriyle kutladı.

Merkez sol çizgideki Sosyalistler ve Demokratlar İttifakı (S&D) ikinciliği korurken; aşırı sağda yer alan iki grup, Muhafazakarlar ve Reformistler (ECR) ile Kimlik ve Demokrasi (ID) güç kazandı. Liberal eğilimli Renew Europe ve Yeşiller en fazla sandalye kaybeden gruplar oldu.

Scholz'a ağır darbe

Seçimlerde Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un partisi Sosyal Demokratlar (SPD) tarihlerinin en kötü sonucunu aldı. Başbakan'ın partisi yüzde 13,9 ile aşırı sağcı AfD'nin gerisine düştü. Parti Genel Sekreteri Kevin Kühnert, "Bu bizim için çok acı bir sonuç" dedi.

Siyasi analistler, SPD'nin kampanya çalışmalarına bizzat katılan Scholz'un sorumluluk almak zorunda kalacağı yorumlarını yapıyor. 2025'te yapılacak federal seçimlerde SPD'nin yola Scholz ile devam etmeyebileceği belirtiliyor. Scholz'un hükümet ortakları Yeşiller ve liberal eğilimli FDP de iyi bir performans gösteremedi. Yeşiller yüzde 11,9 ile 2019'daki AP seçimlerinde gösterdikleri yüzde 20,5'lik performansın çok gerisinde kaldı. FDP ise yalnızca oyların yüzde 5,2'sini alabildi. Partinin bir sonraki genel seçimde meclise girip giremeyeceği belirsiz. Almanya'da federal seçimlerde yüzde 5 barajı uygulanıyor.

AfD ikinci büyük parti oldu

Ancak gözler AfD'nin izleyeceği performanstaydı. Parti oyların 15,6'sını alarak ikinciliğe yükseldi. AP'ye fazladan 6 koltukla toplam 15 vekil gönderdi. 2019 seçimlerinde AfD'nin oy oranı yüzde 11 olmuştu. Seçim gecesi partinin Berlin'deki genel merkezinde kutlamalar vardı. Parti Sözcüsü Tino Chrupalla sonuçları "tarihi" bir başarı olarak niteledi. Son haftalarda peş peşe skandallarla anılan parti, birkaç ay öncesinin anketlerine göre ise daha zayıf bir performans gösterdi. Bazı parti üyelerinin Nazi sembol ve sloganlarını kullandığı olaylar ile, Rusya ve Çin'den rüşvet aldıkları iddialarının seçmen tercihini son anda etkilediği değerlendiriliyor.

Almanya'da seçimlerin net kazananı ise eski Başbakan Angela Merkel'in partisi CDU/CSU ittifakı oldu. Yakın zamanda yeni bir program açıklayan parti, oyların yüzde 30'unu aldı. Sonuçların ortaya çıkmasının ardından parti yönetimi "Gerçek bir değişim" çağrısı yaptı, Scholz hükümetinin artık ihtiyaçlara cevap veremediğini söyledi. Avrupa Komisyonu Başkanlığı için ikinci kez yarışmaya hazırlanan CDU'lu von der Leyen de "Doğru konuları ele aldık. Seçmenler bunu doğruladı" dedi.

Fransa ve Belçika'da siyasi deprem

Sonuçlar en dramatik değişikliğe Fransa'da yol açtı. Aşırı sağcı Marine Le Pen'in partisi Ulusal Birlik (RN), Cumhurbaşkanı Emmanuel Partisi Rönesans'ın iki katına yakın oy aldı. Seçmenin yüzde 32'si RN'yi tercih ederken, Rönesans'a oy verenlerin oranı yüzde 15,2 oldu. Aşırı sağın yükselişiyle bozguna uğrayan Macron meclisi feshettiğini ve erken seçime gidileceğini açıkladı. Le Pen seçim kararını "İktidarı devralmaya hazırız" sözleriyle değerlendirdi.

Belçika'da da Başbakan Alexander De Croo istifaaını açıkladı. Mensubu olduğu merkez sağ çizgideki "Open VLD"nin oy oranı yüzde 5,5'da kalan De Croo, "Bizim için çok zor bir akşamdı, kaybettik" diye konuştu.

Hollanda'da Kasım 2023'te yapılan seçimlerin galibi, aşırı sağcı Geert Wilders'in Özgürlük Partisi (PVV) parlamentoya 6 vekil göndermeye hak kazandı. İtalya'da da Başbakan Giorgia Meloni'nin aşırı sağ partisi yüzde 28,6 ile birinci geldi, 24 koltuğun sahibi oldu. AP'ye 21 vekil gönderen Macaristan'da Viktor Orban'ın millitetçi partisi 11 temsilci çıkarma hakkını elde etti. Kıbrıs'ta göçmen karşıtı aşırı sağ ELAM hareketi ülkenin 6 kontenjandan birinin sahibi oldu.

Tek seçenek koalisyon

Belçika'da federe bölgeler arasında yaşanan anlaşmazlıklar, hemen her seçim sonrasında siyasi krizlere neden oluyor.

Ülke, 1979 seçimlerinin ardından 107 gün, 1988'de 148 gün, 2007'de 194 gün ve 2019 seçimlerinin ardından 653 gün hükümetsiz kalarak bu konuda rekor kırmıştı.

Bu kez de seçimden birinci çıksa dahi herhangi bir partinin hükümet kurabilmesi için gerekli 76 sandalyeye sahip olamayacağı, bu nedenle zorlu bir koalisyon müzakere sürecinin daha başlayacağı öngörülüyor.

İspanya'da AP seçimlerini az farkla merkez sağdaki Halk Partisi kazandı

AP'ye Almanya, Fransa ve İtalya'dan sonra 61 ile en fazla parlamenter gönderen İspanya'da açıklanan resmi sonuçlara göre PP birinci parti çıktı.

İçişleri Bakanlığının duyurduğu resmi seçim sonuçlarında İspanya'nın AP'de sahip olduğu 61 sandalyenin 22'si PP'nin, 20'si mevcut durumda koalisyon hükümetinin büyük ortağı Sosyalist İşçi Partisinin (PSOE), 6'sı aşırı sağcı Vox'un, 3'ü koalisyon hükümetinin küçük ortağı Sumar ittifakının, geri kalan 10'u da 5 siyasi parti arasında dağıtıldı.

İspanya'da Temmuz 2023'te yapılan son genel seçimlerde alınan oy oranlarına göre kıyaslama yapıldığında birinci parti olmaya devam eden PP'nin yüzde 33,06 olan oy oranını yüzde 34,18'e çıkardığı, ikinci büyük parti PSOE'nin oy oranının ise yüzde 31,68'den yüzde 30,19'a düştüğü görüldü.

İspanya'da üçüncü büyük parti konumundaki aşırı sağcı Vox 6 parlamenterini AP'ye gönderse de partinin Temmuz 2023'teki seçimlerde yüzde 12,38 olan oy oranı bu seçimlerde yüzde 9,62'ye geriledi.

Vox ile benzer ideolojiye sahip olan ve Luis Perez tarafından "Kutlama sona erdi" adıyla kurulan yeni parti de yüzde 4,59 oy ile 3 parlamenterini Brüksel'e göndererek AP seçimlerinin İspanya'daki sürprizini yaptı.

Sol içinde yeni kurulan ve ilk kez AP seçimlerine katılan Sumar ittifakı 3 parlamentere sahip olurken, bu ittifaktan ayrılan Podemos 2 parlamenter çıkardı.

Diğer yandan seçimlere katılım, 2019'da yapılan son AP seçimlerine nazaran yaklaşık 11 puan düşerek yüzde 50'nin altında kaldı.

Polonya Başbakanı Tusk, AP seçimlerinde partisinin zaferini ilan etti

PAP haber ajansı, AP seçimlerinde resmi olmayan sonuçların açıklanmasının ardından Tusk'ın yaptığı zafer konuşmasına yer vererek, liderliğini yaptığı Sivil Koalisyonun yüzde 38 oy alarak seçimi önde tamamladığını bildirdi.

AP seçimlerini değerlendiren Tusk, 10 yıldır bu sonucu beklediklerini ifade ederek, "Mutluyum. Duygulanmak ve mutlu olmak hakkımız." dedi.

Bu arada, Ipsos tarafından Polonya'daki yayın kuruluşlarıyla paylaşılan resmi olmayan sonuçlara göre, eski Başbakan Mateusz Morawiecki'nin partisi Hukuk ve Adalet (PiS) oyların yüzde 33'ünü alırken, aşırı sağcı Konfederasyon Partisi ise yüzde 11 ile üçüncü sırada yer alıyor.

Dördüncü sırada yüzde 8 oyla Üçüncü Yol, beşinci sırada da Sol Partisi yüzde 6'lık oyla Polonya'daki AP seçimlerini tamamlamış görünüyor.

Bu sonuçlar doğrultusunda Sivil Koalisyon 21, PiS 19, Konfederasyon Partisi 6, Üçüncü Yol 4 ve Sol Partisi de 3 temsilciyi AP'ye gönderiyor.

Polonya, AP'ye 53 üye gönderiyor

Polonya'da seçmenler, AP'ye ülkeden seçilecek 53 üyeyi belirlemek için bugün oylarını kullandı.

Avrupa Birliği'ne (AB) 1 Mayıs 2004'ten beri üye olan Polonya'da bu seçimde kayıtlı yaklaşık 29 milyon seçmen sandık başına gitti.

Ülkede Rusya-Ukrayna Savaşı'ndan kaynaklanan "yasa dışı göç sorununun" gölgesinde yapılan seçimde 1019 aday yarıştı.

Polonya ayrıca, nüfusa göre AP'ye en çok milletvekilini çıkaran ilk 5 ülkede yer alıyor.

Avusturya’da Avrupa Parlamentosu seçimini aşırı sağcı FPÖ kazandı

İçişleri Bakanlığının paylaştığı geçici resmi sonuçlarına göre, Avusturya’da AP’nin 20 yeni üyesini belirlemek üzere yapılan seçimde aşırı sağcı FPÖ önceki seçime oranla oylarını yüzde 8,3 oranında artırarak birinci parti oldu.

Buna göre 2019’da yüzde 17,2 olan oy oranını yüzde 25,5’e yükselten aşırı sağcılar, AP’deki sandalye sayısını 3’ten 6’ya çıkarttı.

İktidarın büyük ortağı yüzde 10'a yakın oy kaybetti

İktidarın büyük ortağı Avusturya Halk Partisi (ÖVP) ise önceki seçime oranla ciddi oranda oy kaybetti. 2019’da 34,6 olan oy oranı yüzde 9,9 düşerek 24,7’e geriledi. Buna göre milletvekili sayısı da 7’den 5’e indi.

Ana muhalefet Sosyal Demokrat Partide (SPÖ) ise ciddi bir değişim yaşanmadı. 2019’a oranla yüzde 0,6 oranında oy kaybeden parti, yüzde 23,3 ile üçüncü parti olurken, sahip olduğu 5 milletvekilini korudu.

Önceki seçimde yüzde 14,1 oranında oy alan iktidarın küçük ortağı Yeşiller Partisi’nde de yüzde 3,2 oranında düşüş yaşandı. Yüzde 10,9 oranında oy alan Yeşillerin milletvekili sayısı 3’ten 2’ye geriledi.

Mecliste sandalyesi bulunan bir diğer parti Yeni Avusturya Partisi (NEOS) oylarını yüzde 1,6 oranında artırarak, yüzde 10,1 seviyesine çıkarttı. NEOS’da milletvekili sayısını 1'den 2’ye yükseltti.

Seçimde dikkati çeken bir başka parti ise Avusturya Komünist Partisi (KPÖ) oldu. KÖP, 2019’da 0,8 olan oy oranını yüzde 2,9'a yükseltti.

Oyların tamamının sayıldığı seçime katılım oranı ise yüzde 55,8 oldu.

Portekiz'de AP seçimlerini ana muhalefetteki Sosyalist Parti kazandı

Portekiz İçişleri Bakanlığı tarafından açıklanan resmi sonuçlara göre PS yüzde 32,4, azınlık hükümetiyle iktidarda olan merkez sağ görüşlü Demokratik İttifak (AD) yüzde 31,95, aşırı sağcı Chega yüzde 9,89, liberal görüşlü Liberal Girişim (IL) yüzde 8,51 oy oranıyla AP'ye parlamenter gönderdi.

Portekiz'de geçen 10 Mart'ta yapılan erken genel seçimlerde AD yüzde 28,85 oy oranıyla birinci çıkmış, oy oranı yüzde 41'den yüzde 28'e gerileyen PS'nin muhalefette kalma kararı almasıyla AD tek başına azınlık hükümeti kurmuştu.

AP seçimleri, PS'nin kısa zamanda tekrardan yükselişe geçtiğini gösterdi.

Diğer yandan ülkede geçmiş AP seçimlerine katılım ise yüzde 38'de kaldı.

Portekiz'de AP seçimlerine katılım 2014'te yüzde 30, 2019'da ise yüzde 36 olmuştu.

Slovakya’da Avrupa Parlamentosu seçimini muhalefetteki liberal-sol parti kazandı

Slovakya Seçim Komisyonu tarafından açılanan resmi sonuçlara göre AP seçimlerini muhalefetteki PS kazandı.

PS, 15 Mayıs’ta silahlı saldırıya uğrayan Başbakan Robert Fico’nun Sosyal Demokrat Partisi'ni (SMER) geride bırakarak, AP’ye 6 milletvekili göndermeyi başardı.

Başbakan Fico’ya düzenlenen suikastın gölgesinde gerçekleşen seçimde SMER oyların yüzde 24,7’sini alarak ikinci parti oldu. SMER, AP’ye 5 temsilci çıkartabildi.

Slovakya’da mecliste sandalyesi bulunmayan Cumhuriyet Hareketi ise oyların 12,5’ini alarak, Strazburg’a 2 milletvekili göndermeyi başardı.

AP’ye temsilci gönderen diğer iki parti ise Liberal Ses Partisi (HLAS) ve Hristiyan Demokrat Partisi (KDH) oldu. Her biri yüzde 7 oranında oy alan bu iki partiden birer milletvekili AP'ye gitmeye hak kazandı.

Önceki seçime göre sandığa ilginin arttığı ülkede, 2019’da yüzde 28 olan katılım oranı bu seçimde yüzde 34,4’e yükseldi.

Slovenya'da AP seçimlerini muhalefetteki Slovenya Demokrat Partisi kazandı

AP'ye 9 parlamenter gönderme hakkı bulunan Slovenya'da basına yansıyan ve resmi olmayan sonuçlara göre, muhalefetteki sağcı SDS AP'de 4, Özgürlük Hareketi 2, Yeni Slovenya 1, Vesna - Yeşiller Partisi 1, Sosyal Demokratlar 1 saldalye elde etti.

SDS Genel Başkanı Janez Jansa, basına yaptığı açıklamada, ülkedeki resmi olmayan seçim sonuçlarının Fransa ile aynı mesajı verdiğini ifade ederek, hükümete erken seçim kararı alma çağrısında bulundu.

Dışişleri Bakanı Tanja Fajon ise aşırı sağ partilerin AP'de güç kazanmasından endişe duyduklarını belirterek, Avrupa değerlerine bağlı kalınmasının önemini vurguladı.

Öte yandan AP seçimleriyle referandum da düzenlenen Slovenya'da, vatandaşların yüzde 54'ünün ölümcül hastalar için destekli ölüm hakkının yasalaştırılmasını onayladığı belirtildi.

Çekya’da Avrupa Parlamentosu seçimini muhalefetteki ANO partisi kazandı

Çekya İstatistik Kurumu tarafından açıklanan geçici resmi sonuçlara göre, ANO oyların yüzde 26,1’ni alarak birinci parti oldu.

Ülkede yüzde 5’lik seçim barajını 7 siyasi hareket aşarak, AP’ye milletvekili göndermeyi başardı.

İktidardaki Sivil Demokrat Parti (ODS), Top 09 Partisi ve Hristiyan Demokratlar Birliği (KDU-CSL) oluşturduğu ittifak yüzde 22,3 oyla ikinci oldu.

Seçime ilk defa giren milliyetçi sağ ittifak Yemin ve Sürücüler isimli oluşum da oyların yüzde 10,2’ni aldı.

Sol görüşlü Yeter Partisi oyların 9,6’sını, Bağımsız Şehirliler Partisi (STAN) 8,7, Çekya Korsan Partisi ise yüzde 6,7'sini aldı. Son olarak Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi Partisi de yüzde 5,7 seviyesinde oy aldı.

Bu sonuçlara göre, AP’de ANO 7, iktidarın kurduğu ittifak 6, Yemin ve Sürücüler 2, Sol görüşlü Yeter Partisi 2, STAN 2, Korsan Partisi 1, Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi Partisi de 1 sandalye kazandı.

Önceki seçimde yüzde 28,7 olan katılma oranı bu seçimde 36,5’e yükselerek, ülke tarihindeki AP seçimine yönelik en yüksek seviye olduğu bildirildi.

Yunanistan'da Avrupa Parlamentosu seçimini iktidardaki ND partisi kazandı

AP'ye 21 parlamenter gönderme hakkı bulunan Yunanistan'da İçişleri Bakanlığının açıkladığı resmi olmayan verilere göre, İktidardaki Yeni Demokrasi AP'de 7, ana muhalefetteki Radikal Sol Koalisyon (SYRIZA) 4, Panhelenik Sosyalist Hareket (PASOK) 3, Yunan Çözümü 2, Yunanistan Komünist Partisi (KKE) 2, Zafer Partisi, Özgürlük Rotası ve Mantığın Sesi Partisi birer sandalye elde etti.

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, basına yaptığı açıklamada, pazar günü gerçekleştirilen Avrupa Parlamentosu seçimlerinde hedeflerine ulaşamadıklarını söyledi.

Yunan halkının "Size güveniyoruz ama daha çok çabalamanız gerekiyor" mesajı verdiğini belirten Miçotakis, partisinin, pahalılık gibi gündelik sorunları protesto eden çok sayıda seçmen tarafından oy kaybına uğradığını ifade etti.

Öte yandan, Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde Türklerin kurduğu Dostluk Eşitlik Barış (DEB) Partisi, Batı Trakya'da 3 ilden 2'sinde birinci çıktı.

İçişleri Bakanlığının açıkladığı verilere göre, sandıkların yüzde 96 oranında açıldığı resmi olmayan sonuçların ardından DEB Partisi, Türklerin yoğun olarak yaşadığı Rodop'ta yüzde 36, İskeçe'de ise yüzde 27 oy oranıyla birinci parti oldu.

Hırvatistan'da AP seçimlerinin kazananı iktidardaki merkez sağ parti HDZ oldu

Hırvatistan Radyo Televizyonu'nun verdiği sandık çıkış anketine göre, oyların yüzde 99,84'ünün sayıldığı Hırvatistan'da, iktidardaki merkez sağ HDZ AP'de 6, Sosyal Demokrat Parti (SDP) 4, Vatan Hareketi (DP) ve "Yapabiliriz" ittifakı birer sandalye elde etti.

AP'de 12 milletvekili ile temsil edilen ülkede, HDZ oyların yüzde 34,59'unu, SDP 25,96'sını, DP 8,82'sini, "Yapabiliriz" ise 5,92'sini aldı.

Ayrıca ülkede AP seçimlerinde kayıtlı seçmenlerin yüzde 21,34'ünün oy kullandığını açıklandı.

Hırvatistan'da AP seçimleri için 25 seçim listesindeki 300 aday yarıştı.

Malta

Avrupa Parlamentosu'nun (AP) son başkanı Maltalı siyasetçi Roberta Metsola, resmi olmayan sonuçlara göre ülkesindeki AP seçimlerinde seçilerek bir kez daha Avrupa Parlamenteri olma hakkı kazandı.

AP'ye 6 parlamenter gönderme hakkı bulunan Akdeniz'deki ada ülkesi Malta'da AP seçimleri dünkü sayım işlemiyle sona erdi.

Malta basınına yansıyan ve resmi olmayan sonuçlara göre, ülkesindeki AP seçimlerinde ana muhalefetteki Milliyetçi Parti’nin (PN) aday gösterdiği 45 yaşındaki Metsola, 80 binin üzerinde oy alarak Malta'nın AP'ye göndereceği 6 parlamenterden biri olmayı başardı.

Metsola, 2022'den bu yana AP Başkanlığı yapıyordu.

Malta'da resmi olmayan sonuçlara göre, AP seçimlerinde iktidardaki İşçi Partisi (PL) birinci sırada yer alsa da ikinci sırada çıkan ana muhalefetteki PN ile arasındaki oy farkı 8 bin 400'e geriledi.

Malta’da bu iki büyük parti aldıkları birbirine yakın oy oranları doğrultusunda AP’ye gönderilecek parlamenterleri yarıya yarıya paylaştı.

Buna göre yeni oluşacak AP'de, Sosyalistler ve Demokratlar (S&D) grubundaki PL'den 3, Avrupa Halk Partisi (EPP) bünyesindeki PN'den 3 parlamenter yer alacak.

Malta Başbakanı ve PL lideri Robert Abela, seçimin ardından yaptığı açıklamada, birinci çıkmalarına karşın ana muhalefetle aralarındaki oy farkının düşmesine yönelik seçmenin verdiği mesajı aldıklarını belirtti.

DAVA milletvekili çıkaramadı

Çeşitlilik ve Uyanış için Demokratik İttifak (DAVA)’ ve ‘Yenilik ve Adalet için İttifak Partisi (BIG)’ Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde milletvekili çıkaramadı. Parti (BIG), 31 bin 141 oyda kaldı.

Almanya'da kurulan DAVA oluşumu, AP'de Filistin'in sesi olmak istiyor

DAVA'nın Avrupa Parlamentosu seçimlerinde birinci sıra adayı olan Zingal yaptığı açıklamada, oy kullanmanın son derecede önemli olduğunu belirterek, "Özellikle Filistin'de yaşanan insanlık dramına yönelik açıklamalarımız var. Avrupa Parlamentosu'nda onların sesi olmak istiyoruz. Yani onların sesini orada da duyurmak istiyoruz." dedi.

AP’nin görevi ne?

AB’nin ana yasama organlarından olan AP, aynı zamanda AB’nin üyeleri halk tarafından seçilen tek kurumu. AP, AB içinde önemli bir denetim rolü oynuyor. Bu sebeple AP, aynı zamanda AB’nin yürütme organı olan Komisyon’un güçlerini dengelemekle de yükümlü. Komisyon’un komiserlerini normal bir ülkedeki bakanlara benzetebiliriz. Komiserlerin tümü, aday gösterildikten sonra göreve gelmek için AP’den onay almak zorunda. AP’nin üçte ikisinin oyu, tüm Komisyon’u istifaya zorlama gücüne sahip. AP, aynı zamanda AB bütçesini denetleyebiliyor.

AP’yi başka parlamentolardan ayıran en önemli şey, milletvekillerinin yasa tasarısı sunma yetkisi bulunmaması. AB’de yasa hazırlama yetkisi olan tek kurum, Komisyon. AP, Komisyon’dan bir yasa hazırlamasını isteyebiliyor.

Bunun dışında AP, kendisi hazırlayamasa da Komisyon’un sunduğu yasa tasarılarını geçirip geçirmemekle yükümlü. Bazı senaryolarda AP’nin ekleme veya çıkarma yapma yetkisi de bulunuyor.

Eğer bir tasarı AP’den geçerse, yasalaşmadan önce AB Konseyi’nin de onayını almak durumda.