Açken ben, ben değilim

Karnınız acıktığında sinirlerinize hakim olamadığınız anlar oldu mu? Ya da acıkmış birinin siniriyle hiç karşılaştınız mı? Bu duruma Hangry sendromu deniyor. İngilizce'deki hungry (aç) ve angry (sinirli) kelimelerinin birleşiminden ortaya çıkmış. Yemek geciktiğinde kendini gösteren bir sendrom…

Yediğimiz her şey, yani karbonhidratlar, yağlar ve proteinler; aminoasitler ve yağ asitleri olarak sindirilir. Enerji için kullanılan bu besinler, kan dolaşımına geçtikten sonra organ ve dokulara dağıtılır.

Son öğünden sonra zaman geçtikçe, kan dolaşımındaki besinlerin miktarı düşmeye başlar. Eğer kan şekeri seviyesi yeterince düşerse, beynimiz bunu yaşamı tehdit eden bir durum olarak algılar. Vücudun işleyişini sürdürebilmesi için farklı besin maddeleri kullanabilen birçok organ ve dokunun aksine, beyin kendi işini yapabilmek için glikoza bağımlıdır.

İnsanlar, beynin bu bağımlılığın farkında. Örneğin, açken kan şekeri düştüğünde konsantre olmakta zorlanabilir, normalde yapmayacağınız küçük hatalar yapabilirsiniz. Hatta belki kelimeleriniz birbirine karışabilir.

Acıktığımızda daha zor hale gelen başka bir şey de, sosyal normlara uygun davranmak. Örneğin, iş ortamında ya da huysuzluk yapamacağımız kişilerin yanında bu sinirle başa çıkabiliyoruz. Ancak yanlarında rahat hissettiğimiz kişilerin yanında gardımızı indiriyor ve kolayca sinirlenebiliyoruz.

Başka bir bedensel tepki

Kan şekeri belli bir düzeyin altına düştüğünde, beyin birçok organa kandaki glikoz miktarını artıracak hormonları sentezlemesi için talimat veriyor.

Dört ana glikoz karşı düzenleyici hormonlar: beynin derinliklerinde bulunan hipofiz bezinden gelen büyüme hormonu; pankreastan glukagon hormonu, adrenalin ve son olarak böbrek üstü bezlerinden salgılanan kortizol. Son iki glikoz karşı düzenleyici hormon yalnızca kandaki düşük kan şekeri durumunda değil, her türlü stres durumunda kan dolaşımına stres hormonu salgılayan hormonlardır.

Sendromla mücadele

Hanger sendromundan kaçınmanın en iyi yolu elbette ki çok fazla acıkmadan bir şeyler atıştırmak. Eğer çok acıktığınız sırada çikolata veya cips gibi hızlı tüketilen şeyleri yemek glikoz oranını ciddi oranda artırır. Sonrasında ise daha gergin hissetmeye neden olabilir. Bu yüzden, besin değeri yüksek doğal yiyecekleri tercih etmeliyiz.

Acıktığımız an yemek yemek her zaman mümkün olmayabilir. Buna uzun çalışma saatlerini ya da Ramazan ayında tutulan oruçları örnek gösterebiliriz.

Birçok çalışma; uzun süre boyunca yemek yemediğimizde, vücudun yağ depoladığını ve bunları ketonlara dönüştürdüğünü ispatladı. Ketonların açlığımızı kontrol altında tuttuğu düşünülür. Çünkü beyin, ketonları yakıt olarak glikozun yerine kullanabiliyor.

Hanger sendromu ile başa çıkmanın en iyi yolu, zor durumların yemekten önce değil yemekten sonra ele alınmasıdır.

Kaynak