The New Arab: İsrail'in yeni askeri doktrini Ortadoğu'yu ateşe mi verecek?

İngiltere merkezli yayın organlarından The New Arab'da, İsrail'in Katar'a düzenlediği saldırının etkilerinin ve İsrail'in Ortadoğu'yu ateşe sürükleyen yeni askeri doktrininin değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.

İsrail'in geçtiğimiz hafta Doha'ya düzenlediği benzeri görülmemiş hava saldırılarının, İsrail'in yeni askeri doktrininin yansımaları olduğuna dikkat çekilen analizde, bu hamlenin İsrail'in artık, yabancı topraklarda düzenlenen saldırıları gizli tutmaktan açıkça kabul etmeye doğru bir geçişini temsil ettiği tespiti yapıldı.

Analizde ayrıca; İsrail'in sözde ‘yeni Ortadoğu’ vizyonunun detaylarına dair bilgilere ve sürecin geleceğine dair uzman görüşlerine yer verildi.

İşte The New Arab'da yayınlanan analiz:

İsrail'in geçtiğimiz hafta Doha'ya düzenlediği benzeri görülmemiş hava saldırıları, uluslararası normları açıkça hiçe sayarak sınırlarının çok ötesinde saldırılar yürütme isteğini ortaya koydu.

Katar hava sahasına girerek Hamas liderlerini konut komplekslerinde hedef alan saldırı, İsrail'in bölgesel güvenlikteki değişen rolü ve uluslararası hukukla ilişkisi hakkında temel sorular ortaya attı.

Katar İçişleri Bakanlığı'nın açıklamalarına göre, saldırıda Hamas'ın üst düzey yetkilisi Khalil Al-Hayya'nın oğlu ve Katarlı bir güvenlik görevlisi dahil beş kişi öldü ve birkaç kişi de yaralandı.

En önemlisi, saldırı Katar'ın Hamas ile İsrail arasında ateşkes müzakerelerine aktif olarak arabuluculuk yaptığı sırada gerçekleşti ve düşmanlıkları sona erdirmek için tasarlanan diplomatik süreci etkili bir şekilde hedef aldı.

Bölgedeki birçok uzmana göre bu saldırı, analistlerin İsrail'in “sınırları olmayan bir saldırgan”a dönüşmesini simgeliyor ve İsrail, herhangi bir hesap verme mekanizması olmaksızın herhangi bir hava sahasında askeri güç kullanıyor.

İsrail'in stratejik hesaplamaları

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun ofisi, operasyonun “tam sorumluluğunu” üstlendiğini belirten kesin bir açıklama yaptı.

Netanyahu yaptığı açıklamada;

“İsrail operasyonu başlattı, yürüttü ve tüm sorumluluğu üstleniyor”

ifadelerini kullanarak, sınır ötesi operasyonların sorumluluğunu üstlenmede yeni bir “cesaret düzeyine” ulaştı.

İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, saldırıyı “güvenlik yetkilileriyle yapılan dikkatli istişareler” sonrasında yürütülen “Hamas liderliğini hedef almak için operasyonel bir fırsat” olarak nitelendirdi.

Bu, İsrail'in saldırı doktrininde önemli bir değişiklik anlamına geliyor ve yabancı topraklarda düzenlenen saldırıları gizli tutmaktan açıkça kabul etmeye doğru bir geçişi temsil ediyor.

'Sınırsız' politikasının operasyonel uygulaması

Uzmanlara göre saldırı, diplomatik süreci etkili bir şekilde hedef alarak, İsrail'in tarafsız bölge veya diplomatik dokunulmazlığı tanımadığını açıkça ortaya koydu.

Stratejist Tümgeneral Samir Faraj, bu “sınırsız yetki doktrinini” doğrudan Netanyahu'nun iç siyasi hesaplamaları ve daha geniş bölgesel stratejisiyle ilişkilendiriyor.

Faraj, Netanyahu'nun “siyasi olarak hayatta kalmasını sağlamak için savaşı uzatmaya ve ateşkes yolunu engellemeye çalıştığını” belirterek, İsrail'in eylemlerini, uluslararası kararların sürekli ihlal edilmesine izin veren “koşulsuz Amerikan desteği”nin mümkün kıldığı bir modelin parçası olarak nitelendirdi.

Faraj;

“İsrail'in Gazze'ye saldırıları başladıktan ve Lübnan'ın güneyine, Suriye'ye ve hatta İran'a yayıldıktan sonra, bu durum tamamen Orta Doğu'nun istikrarını bozmak için bir girişim haline geldi.”

değerlendirmesinde bulundu.

Bu değerlendirme, Netanyahu'nun bölgesel gerginliğin tırmanmasını siyasi açıdan yararlı gördüğünü ve İsrail'i, iç siyasi zorluklara rağmen liderliğini sürdürmesini haklı kılan yüksek güvenlik durumunda tuttuğunu gösteriyor.

İsrail'in ‘yeni Orta Doğu’ vizyonu

Askeri uzmanlara göre Doha saldırısı; İsrail'in daha geniş bölgesel emellerine hizmet ediyor.

Netanyahu bu saldırıyla, “İsrail'e tehdit oluşturan herhangi bir taraf veya devlete karşı, uluslararası kuralları dikkate almaksızın hedef alacağı”, “Yeni İsrail Orta Doğusu”nu ilan etmeyi amaçlıyor.

Bu vizyon, İsrail'i egemen sınırlar ötesinde tek taraflı askeri harekat yapabilen baskın bölgesel güç olarak konumlandırıyor ve diplomatik konsensüs veya uluslararası hukuktan ziyade İsrail'in askeri üstünlüğüne dayalı yeni bir bölgesel düzen istiyor.

Uluslararası destek ve kısıtlamalar

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in Doha'ya düzenlediği saldırıdan duyduğu hoşnutsuzluğu dile getirerek, Katar Emiri Tamim ile yaptığı telefon görüşmesinde “bu tür davranışların Katar topraklarında tekrarlanmayacağı” sözünü verdi.

Bu çelişki, özellikle Katar'ın Orta Doğu'daki en büyük ABD askeri üslerinden biri olan Al Udeid Hava Üssü'ne ev sahipliği yaptığı göz önüne alındığında, ABD-İsrail koordinasyonundaki potansiyel gerilimleri vurguluyor.

Yemenli siyasi analist Yassin Al Tamimi'ye göre, saldırı aynı zamanda bölgesel müdahale kapasitelerini ve kararlılığını test etmek için tasarlanmış gibi görünüyor.

Al Tamimi, İsrail'in eylemini;

“Tel Aviv'in politikalarında tehlikeli bir tırmanışa ve ABD'nin operasyonlarını desteklemede doğrudan müdahalesine işaret ettiğini ve bunun uluslararası güvenilirliğin azaldığını yansıttığını”

belirtiyor.

Katar'ın saldırıyı “egemenliğin açık bir ihlali” olarak kınarken “yasal ve diplomatik önlemler” alacağına söz veren ölçülü tepkisi, bölgesel güçlerin İsrail'in operasyonlarına tepki verme kabiliyetlerinin sınırlı olduğunu gösteriyor.

Doha saldırısı, nihayetinde İsrail'in askeri hakimiyetin diplomatik girişimlerden daha etkili bir şekilde bölgesel düzeni yeniden şekillendirebileceğine dair iddiasını temsil ediyor.