Türk esirleri Yunan kuvvetlerine teslim etmeyen Japon Yarbay Yukichi Tsumura

Esir Türk askerleri ve Japonya’nın Sibirya’ya müdahalesi

💢 Birinci Dünya Savaşı sırasında, Ruslara karşı savaşan Osmanlı askerleri, özellikle Kafkas Cephesi'nde büyük kayıplar verdi. Savaşın sonlarına doğru, Rus ordusuna esir düşen yaklaşık 1012 Türk askeri Sibirya’da zor şartlar altında esir kamplarında tutuluyordu. Ancak 1917’de yaşanan Bolşevik İhtilali, Rusya’da köklü değişiklikler getirdi.

💢 Rusya iç savaşa sürüklenirken, Japonya da dahil olmak üzere Batılı müttefikler Bolşeviklere karşı mücadele eden Beyaz Ordu’yu desteklemeye karar verdiler. 

💢 Bu süreçte Japonya, Rusya’nın doğusunda bulunan Sibirya’yı işgal etti ve bu bölgedeki esir Türk askerleri Japonların kontrolüne geçti.

💢Osmanlı hükümeti, esir askerlerin geri getirilmesi için diplomatik adımlar atarak Japonya ile temasa geçti. Esirlerin nakledilmesi için bir gemi kiralanması gerekiyordu, bu da Osmanlı hükümetine büyük bir mali yük getirdi.

💢Gemi kiralama ve askerlerin nakli için Osmanlı hükümeti 48 bin pound’luk bir ödeme yaparken, bu miktar yeterli olmayınca Japonya, dostane bir jestle 57 bin 60 yen katkıda bulundu ve sorunun çözülmesini sağladı.

Çanakkale Boğazı'nda Yunan çıkmazı

💢 Tüm bu zorluklar aşıldıktan sonra, Türk esirlerin anavatanlarına geri dönme süreci başladı. Heimei Maru gemisi, Yarbay Yukichi Tsumura’nın komutasında, Japon bayrağı altında hareket ederek Türk esirlerini Çanakkale Boğazı’ndan geçirmeye çalıştı. Ancak bu aşamada beklenmedik bir gelişme yaşandı.

💢 Çanakkale açıklarında Yunan kuvvetleri, Britanya’nın baskısıyla gemiyi durdurdu ve Türk esirlerin Osmanlı topraklarına ulaşmasını engelledi.

💢 Japon Yarbay Yukichi Tsumura’dan Türk esirleri kendilerine teslim edilmesini isteyen Yunan kuvvetleri, Yarbay Tsumura’dan istediklerini alamadı.

💢 Gemideki Türk askerlerini Yunanlara teslim etmeyen Tsumura komutasındaki Heimei Maru adlı gemi Midilli Adası’na yönlendirildi ve ardından Pire Limanı’na götürülerek Yunanistan’ın gözetimi altında tutuldu. Gemideki Türk esirler altı ay boyunca Yunanistan tarafından göz önünde tutuldu.

💢 Bu süreçte Yarbay Tsumura’nın tavrı, Türk askerlerinin geleceği açısından bir dönüm noktası oldu. Tsumura, Türk esirleri Yunan kuvvetlerine teslim etmemekte direndi. Her ne kadar gemi Yunanistan’a bağlı Pire Limanı’nda bekletilmiş olsa da esirler Yunanlara teslim edilmedi. Yunanistan, diplomatik baskılar sonucunda esirleri İtalya’ya teslim etmeyi kabul etti. Türk askerleri, uzun bir süre boyunca Asinara Adası’nda İtalyan gözetimi altında tutuldu.

Milletler Cemiyeti’ne taşındı

💢 Bu süreçte, esir Türk askerlerinin yurtlarına dönebilmesi için diplomatik çabalar hız kazandı. Milletler Cemiyeti delegesi Raymond Şilimmer, Roma, Atina, İstanbul ve Ankara hattında yoğun müzakereler yürüttü.

💢Sonunda, esirlerin yeniden Osmanlı ordusuna katılmamak koşuluyla serbest bırakılmasına karar verildi. Türk askerleri, uzun bir esaret dönemi sonrasında nihayet özgürlüklerine kavuştu.

Bir kahramanlık öyküsü: Yarbay Yukichi Tsumura

💢 Yarbay Yukichi Tsumura, bu olayın başkahramanlarından biri olarak hafızalarda yer etti. Japonya ile Osmanlı Devleti arasında uzak coğrafi mesafelere rağmen kurulan bu dostane ilişki, Tsumura’nın insanlık ve onur temelli kararıyla daha da pekişti.

💢 Yunan kuvvetlerinin ve Britanya’nın baskılarına rağmen, Türk esirlerini teslim etmeyen Tsumura, hem Japonya’nın hem de Osmanlı’nın onurunu koruyan bir subay olarak tarihe geçti.

💢 Bu olayın ardından, İstanbul Beykoz’da bir caddeye Yarbay Tsumura’nın adı verildi. Bu jest, Japonya’nın bu dönemdeki dostane yaklaşımının ve Tsumura’nın cesur direnişinin unutulmadığının bir simgesi olarak önem taşımaktadır.

💢 Birinci Dünya Savaşı’nın karmaşık ve zorlu süreçlerinde Japon Yarbay Yukichi Tsumura ve Heimei Maru gemisinin rolü, Türk-Japon ilişkilerinde unutulmaz bir sayfa olarak kaldı.