BRICS liderlerinden İsrail’e ateşkes çağrısı

• BRICS, İsrail’in Gazze ve tüm işgal altındaki topraklardan tamamen çekilmesini ve kalıcı ateşkes sağlanmasını istedi.
• İsrail’in Golan Tepeleri’ni işgali uluslararası hukuk ihlali olarak nitelendirildi; çekilme talep edildi.
• 13 Haziran’dan bu yana İran’a yönelik askeri saldırıların uluslararası hukuku ihlal ettiği belirtildi.
• Lavrov, doların güven kaybına uğradığını ve BRICS’in daha istikrarlı küresel ekonomi hedeflediğini söyledi.

Rio de Janeiro’da Brezilya’nın ev sahipliğinde düzenlenen 17. BRICS Zirvesi’nde yayımlanan ortak bildiride, Gazze Şeridi’nin Filistin’in “vazgeçilmez bir parçası” olduğu vurgulandı.

Bildiride, İsrail’in Gazze ve tüm işgal altındaki Filistin topraklarından çekilmesi ve bölgede kalıcı, koşulsuz bir ateşkes sağlanması gerektiği ifade edildi.

Suriye ve İran başlıkları

Bildiride ayrıca Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğüne bağlılık vurgulandı. İsrail’in Suriye’deki işgalinin uluslararası hukuka ve 1974 tarihli Kuvvetlerin Çekilmesi Anlaşması’na aykırı olduğu belirtilerek, İsrail güçlerinin Suriye topraklarından çekilmesi talep edildi.

13 Haziran’dan bu yana İran’a yönelik saldırıların da uluslararası hukuka aykırı olduğu ifade edildi. BRICS, bu saldırıların bölgede güvenlik risklerini artırmasından derin endişe duyduğunu belirtti.

Sudan ve Haiti için çözüm çağrısı

Zirvede, Sudan’daki iç savaş ve insani krize dikkat çekilerek, derhal koşulsuz ateşkes çağrısı yapıldı. Haiti’de ise kötüleşen insani durum ve ekonomik çöküşün ancak uluslararası destekle aşılabileceği vurgulandı.

BRICS bildirisi, artan tarife uygulamalarının küresel tedarik zincirlerini bozduğu ve ekonomik eşitsizlikleri artırdığı gerekçesiyle bu uygulamalara sert eleştiriler getirdi. Kurallara dayalı, adil ve kapsayıcı çok taraflı ticaret sistemi savunuldu.

Lavrov’dan dolar sistemine tepki

Zirvenin ikinci oturumunda konuşan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, çok kutuplu dünya düzeninin kaçınılmaz bir gerçek olduğunu söyledi. Lavrov, Amerikan dolarına olan güvenin sarsıldığını, ABD’nin borç yükünün tarihi zirveye ulaştığını ve BRICS’in bağımsız ekonomik mekanizmaları güçlendirmesi gerektiğini kaydetti.

Lavrov, BRICS’in küresel ekonomide %40’tan fazla paya sahip olduğunu ve Rusya’nın BRICS içi ticaretinin %90’ının ulusal para birimleriyle yapıldığını açıkladı. IMF ve Dünya Bankası’nın “sömürgeci” uygulamalara alet edilmemesi gerektiğini de vurguladı.

Zirvede genişleme memnuniyeti

Bildiride, Endonezya ve diğer ülkelerin BRICS’e katılımından duyulan memnuniyet de dile getirildi. Zirve, 6-7 Temmuz tarihlerinde Rio de Janeiro’da yapılıyor.