• İsrail saldırıları, Gazze'deki su şebekeleri ve arıtma tesisleri gibi sivil altyapıyı hedef alarak temiz suya erişimi engelliyor.
• Kişi başına düşen günlük su miktarı 7 Ekim öncesindeki 84,6 litreden 3 ila 5 litreye düştü.
• Gazze Sağlık Bakanlığı'na göre, ailelerin %90'ı temiz suya erişimde ciddi sorun yaşıyor.

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'nde evler, okullar, hastaneler ve en önemlisi su şebekeleri, boru hatları, kuyular ve deniz suyu arıtma tesisleri gibi sivil altyapıyı hedef alması, bölgedeki Filistinlilerin temiz ve güvenli suya erişimini neredeyse imkansız hale getirdi. Yaklaşık 20 aydır saldırıların şiddetlendiği Gazze Şeridi'ndeki kamplarda yaşayan yerinden edilmiş Filistinliler, insani kullanıma uygun az miktardaki suya erişmek için saatlerce kuyrukta beklemek zorunda kalıyor.

2,3 milyon nüfuslu Gazze'de kişi başına düşen günlük su tüketim oranı, 7 Ekim öncesindeki 84,6 litreden 3 ila 5 litreye kadar geriledi. Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) acil durumlarda kişi başına düşen günlük su miktarını 20 litre olarak değerlendirdiği göz önüne alındığında, bu düşüş Gazze'deki su ihtiyacının felaket boyutlarında olduğunu gösteriyor.

Su kıtlığı hastalıkları tetikliyor

Gazze Sağlık Bakanlığı Çevre Sağlığı ve İş Güvenliği Dairesi Müdürü Eylem er-Remlavi, İsrail saldırılarının "hayatın her alanını" mahvettiğini ve su ile kanalizasyon sistemlerinin en çok etkilenen alanlar arasında olduğunu belirtti. Remlavi, İsrail'in altyapıyı tahrip etmesi, elektrik tedarikini kesmesi, yakıt ve temel malzemelerin girişini engellemesi sebebiyle su tedarikinin neredeyse tamamen durma noktasına geldiğini aktardı.

Savaş öncesinde %4 olan su kirliliği oranının şu anda %25'e yükseldiğini ifade eden Remlavi, bunun nedeninin su ve kanalizasyon şebekeleri, kuyular ve arıtma tesislerinin büyük ölçüde tahrip edilmesi ile dezenfektan malzemelerinin girişinin engellenmesi olduğunu söyledi. Remlavi, Gazze’deki ailelerin, özellikle de yerinden edilmiş olanların %90’ının temiz suya erişimde ciddi sıkıntılar yaşadığını belirtti. Mevcut suyun kişisel hijyen için yeterli olmadığını, kirli su tüketimi veya kanalizasyon suyuyla sulanan tarım alanları sebebiyle ishal, kanlı ishal, çocuk felci, hepatit A ve böbrek hastalıkları gibi hastalıkların yayıldığını kaydetti.

Altyapı çöktü

Han Yunus'a bağlı Mevasi bölgesinde, atıkların birikmesi ve başıboş hayvanlar nedeniyle büyük bir uyuz salgını yaşandığına dikkat çeken Remlavi, oluşan çevre kirliliğinin böcek üremesi için uygun ortam oluşturduğunu söyledi. Saldırılardan önce 250 ila 260 arasında kuyu varken, şu anda sadece 118 kuyu kaldığını ve bu sayının devam eden bombardımanlarla azaldığını aktardı. Yakıt sıkıntısı ve tesislerin tehlikeli konumlarda bulunması nedeniyle atık suların arıtılmadan denize pompalandığını, bunun kirliliği artırdığını ve deniz yaşamını tehdit ettiğini belirtti. Remlavi, devam eden abluka ile yakıt ve erzak girişinin yasaklanması nedeniyle durumun daha da kötüleşmesinin muhtemel olduğunu vurguladı.

Filistin Su İdaresi'nden 10 Mayıs'ta yapılan açıklamada, Gazze Şeridi'ndeki su ve kanalizasyon sistemlerinin yaklaşık %85'inin ciddi şekilde hasar gördüğü, kuyulardan su çıkarımının %70 ila %80 oranında azaldığı belirtilmişti. Açıklamada, "Gazze susuzluktan ölen bir bölge haline geldi" ifadeleri kullanılmıştı.

Uluslararası kuruluşlardan uyarılar

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'ndan (UNICEF) 9 Mayıs'ta yapılan açıklamada, İsrail saldırıları altındaki Gazze'de su şebekelerinin ciddi oranda tahrip olması nedeniyle bölgede su tedarikinin "neredeyse imkansız" hale geldiği ifade edilmişti. UNICEF Sözcüsü Jonathan Crickx, İsrail ablukası nedeniyle meydana gelen yakıt eksikliğinin yalnızca su dağıtımını değil, aynı zamanda deniz suyu arıtma tesislerinin de çalışmasını engellediğini belirtmişti.