Bahmut Savaşı ve Pentagon belgeleri

Ukrayna’nın doğusunda geçtiğimiz yaz aylarının başında başlayan Bahmut savaşı tüm yoğunluğuyla sürüyor. Rusya, geçtiğimiz Haziran ayından beri hedeflediği Bahmut’un işgalini tamamlamak için yeni taktikler deniyor.

Bahmut’un işgali için ileri cephelere sürülen Wagner, binlerce paralı militana rağmen, henüz hedefi gerçekleştirebilmiş değil. Her ne kadar geçtiğimiz hafta Wagner kurucusu Yevgeni Prigojin kentin merkezini ve yüzde 70’ini ele geçirdiklerini açıklasa da, Ukrayna ordusunun direnişi sürüyor ve özellikle kentin batısındaki ikmal yollarının geçtiği önemli kısım kontrol altında.

Ukrayna Kara Kuvvetleri Komutanı Oleksandr Sırskiy, dün Rusya’nın Bahmut’ta “kavrulmuş toprak” taktiği uyguladığını açıkladı. Sırskiy,

“Düşman bir nevi Suriye taktiğine geçti. Binaları yok ediyor, mevzilere hava ve topçu saldırıları düzenliyor. Bahmut’ta durum zor, ama kontrol altında”

dedi.

9 Nisan’da Bahmut’ta çatışmaların en yoğun olduğu bölgeyi ziyaret eden General Sırskiy, Ukrayna ordusunun Wagner militanlarının gücünü tükettiğini, bu nedenle Rusya’nın bölgeye özel kuvvetlerini ve hava indirme birliklerini gönderdiğini açıkladı.

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Doğu Orduları Komutanı Sergey Çrevatıy ise Rusya’nın Bahmut’a düzenli ordu birliklerini göndermesinin zorunlu adım olduğunu belirtti. Çrevatıy, Wagner’in Bahmut savaşında en gün en az 100 kayıp verdiğini söyledi ve bu nedenle Rus ordusunun motorize birlikler ile indirme birliklerini bu cepheye yöneltmek zorunda kaldığını duyurdu.

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 67’inci mekanize tugayında görevli teğmen Oleksandr Yabçanka ise Ukrayna basınına yaptığı açıklamada işgal güçlerinin mart ayı içerisinde Bahmut’a düzenlediği saldırıların yoğunluğunun sadece geçen yazdaki dönemle kıyaslanabileceğini söyledi:

“Tüm güçlerini buraya çekmişler. Mevzilerimizi her türlü silahlarla ateş altında tutuyorlar. Sürekli saldırı altındayız. Bizi mevzilerimizden çıkartmaya çalışıyorlar. Açıkçası, tüm topraklarımızı kendi cesetleri ile kaplıyorlar. Abartısız söylüyorum, bazı yerlerde artık birkaç kattan oluşan ceset yığınları var. Bazı yerlerde ölmüş arkadaşlarının cesetlerini kendilerine mevzi olarak kullanıyorlar. Bir nevi “et savaşı” yaşanıyor. Maalesef, bizim de kayıplarımız çok ve asla azalmıyor. Ancak bu cepheyi korumamız gerekiyor. Ve kayıplarımız onlarla kıyaslanacak kadar çok değil”.

Bazı uzmanlara göre, Ukrayna’nın güçlü bir karşı saldırı başlatmaması durumunda Rusya Bahmut’u işgal edebilir. Geçtiğimiz hafta gündeme bomba gibi düşen Pentagondan sızan belgelerin ise Ukrayna’nın askeri planlarında değişikliğe neden olduğu bildiriliyor. CNN’in haberine göre, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy’e yakın bir kaynak, artık bazı planların değiştirildiğini söyledi.

Pentagon’dan sızan belgeler, bir sunum belgesinin fotoğraflarından oluşuyor. Amerikan istihbarat kaynakları, bu sayfaların büyük olasılıkla ülke yönetimi için hazırlanan günlük istihbarat verilerinden ibaret olduğunu belirtiyor. “Çok gizli” ve “Yabancı temsilciler için değil” ibarelerini taşıyan sayfaların Ukrayna’ya ait kısmında 2 Mart itibarıyla cephedeki durumdan, stratejik konulardan, yeni karşı saldırı için güçlerin durumundan, tarafların kayıplarından, Ukrayna hava savunma sistemlerinin durumundan ve silah sevkiyatının hızından bahsediliyor.

Bu belgelere bakılırsa, Ukrayna’nın henüz karşı saldırı için yeterli gücü mevcut değil. Ukrayna’nın Bahmut savaşında ciddi şekilde mühimmat kıtlığı yaşadığı ve bu nedenle askeri yönetimin elit birlikleri kentin savunmasına yönlendirme teklifinde bulunduğu iddiası da söz konusu belgelerde yer aldı. Ukrayna Savunma Bakanlığı İstihbarat Daire Başkanı Kiril Budanov’un daha Şubat ayında iki hafta içerisinde Rus ordusunu çıkartmak için elit birlikleri Bahmut’a gönderme önerisinde bulunduğu bildirildi.

Kara Kuvvetleri Komutanı Oleksandr Sırskiy’in ise Bahmut’ta Ukrayna ordusunun sadece bir ikmal yolunun kaldığını söyleyerek, bu son nefesliğin korunması için Savunma Bakanlığının Kraken özel birliğini kente göndermeyi önerdiği iddia edildi. Belgelere göre, bu teklif kabul edildi, daha önce Ukrayna’nın karşı saldırısı için hazırlanan birlikler Bahmut’a sevk edildi, sonuç olarak yaralı Ukrayna askerleri Bahmut’tan çıkartılabildi ve mühimmat desteği yapılabildi.

Pentagon’dan sızdığı iddia edilen belgelere göre, mart ayı itibarıyla cephede iki ülke ordusu da kötü durumdaydı ve cephede nispeten az sayıda askerle savaşıyordu. İki ordusunun da yeni rezervler oluşturduğu iddia edilen belgelerde özellikle Ukrayna’nın karşı saldırı için iki birlik oluşturduğu, 9 tugayın eğitimi ve silahlandırılmasını Batı ülkelerinin, üç tugayın hazırlığını ise Ukrayna’nın kendisinin üstlendiği iddia ediliyor.

Yine belgelere göre, Ukrayna ordusunun hava savunma sistemlerinin durumu çok kötü ve bu sistemlerin yüzde 90’ı artık mühimmatı biten eski Sovyet üretimi. Ukrayna’nın nisan ayında hava savunma sistemleri mühimmatını tamamen tüketeceği, bunun Rusya’nın hava saldırılarının artmasına neden olacağı ve Ukrayna’nın karşı saldırısını da engelleyebileceği iddia ediliyor.

Pentagon’dan sızdığı iddia edilen belgelerle ilgili Amerika’da soruşturma başlatıldı. Belgelerin ne kadar doğru olup-olmadığını söylemek ise çok zor. Medyaya sızan belgeler (fotoğrafları) kendiliğinde tutarlı görünüyor, ciddi hatalar içermiyor.

Fakat bazı uzmanlara göre, bu belgeleri ABD askeri veya istihbarat yönetimi bilinçli şekilde, Kremlin’i yanıltmak için de hazırlamış ve sızdırmış olabilir. Hatta belgelerin gerçek olduğu, ancak sızdırılmasının bilinçli yapıldığı iddiasında bulunanlar da var.

Uzmanlar, bunun benzer örneklerinin daha önce farklı savaşlarda yaşandığını, en yakın örneğinin ise geçtiğimiz sene Ukrayna’nın Herson yönünde karşı saldırı başlatacağını duyurup Harkiv’de ilerlemesi olduğunu bildiriyorlar. Öte yandan, aslında söz konusu belgeler Ukrayna karşı saldırısı açısından çok da şoke edici bilgiler içermiyor. Zira Ukrayna kaynakları da yeterli miktarda silah teçhizatı yapılmadan ve Batı’dan vaat edilen silahların en az yüzde 70’i gelmeden karşı saldırı başlatılmayacağını kapalı sohbetlerde ifade ediyorlar.