The Jerusalem Post: Hakan Fidan'ın Dışişleri Bakanlığı, İsrail için ne anlama geliyor?
Türkiye'nin bölgesel ilişkileriyle ilgili tüm meselelerde yer alan Hakan Fidan, büyük deneyime ve bilgiye sahip, İsrail, Hakan Fidan ile Doğu Akdeniz'deki gerilimler ve enerji işbirliği hakkında yakın ilişkiler kurmalı.
İsrail merkezli Jerusalem Post tarafından, Hakan Fidan'ın Türkiye Dışişleri Bakanı olarak atanmasının, Türkiye-İsrail ilişkilerine nasıl etki edeceğinin değerlendirildiği bir analiz yayımlandı.
Hakan Fidan'ın Türkiye ve İsrail arasında yaşanan sorunların en üst düzeye çıktığı dönemlerde bile, iki ülke arasındaki iletişim konusunda büyük katkılar yaptığı belirtilen analizde, Fidan'ın bakanlığının Türkiye ve İsrail'in bundan sonraki ilişkilerinde de olumlu katkılar yapabileceği belirtildi.
Analizde ayrıca İsrail'in, Hakan Fidan ile özellikle İran nükleer tehlikesi ve Doğu Akdeniz gerilimleri hakkında işbirliği için yakın ilişkiler kurması gerektiği belirtildi.
İşte The Jerusalem Post'da yayımlanan analizin tamamı:
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Mayıs ayında yeniden seçilmesinin ardından yeni bir dışişleri bakanı atadı. Türkiye'nin Milli İstihbarat Teşkilatı'nın (MİT) eski başkanı Hakan Fidan, istihbarat ve savunma geçmişinin ardından, Türkiye'nin ilk dış politikasının bir numaralı diplomatı oldu.
Israeli Institute for Regional Foreign Policies Başkanı Nimrod Goren, Hakan Fidan'ın İsrail ile Türkiye arasındaki ilişkilerde uzun yıllar kilit bir rol oynadığını ve "ülkeler arasındaki gerilim zamanlarında bile İsrail istihbarat liderliğiyle iyi bağlantıları olduğunu" belirtti.
Bunun da ötesinde, Hakan Fidan'ın son yıllarda "İsrail ile Türkiye arasındaki ilişkileri geliştirmeye yönelik hamlelere öncülük ettiğini" söyleyen Goren;
“Erdoğan göreve geldiğinden bu yana güvenlik stratejisinin içindeydi. Türkiye'nin bölgedeki ilişkileriyle ilgili tüm merkezi meseleleri ele aldı. Fidan, büyük deneyime ve bilgiye sahip."
değerlendirmesinde bulundu.
Son Türkiye-İsrail yakınlaşmasında büyük rol oynayan ve İsrail lideri Isaac Herzog'un sırdaşı olan Haham Marc Schneier ise yaptığı değerlendirmede;
"Fidan, İsrail istihbaratıyla İsrail'in Hamas hakkındaki endişeleri de dahil olmak üzere çeşitli konularda doğrudan görüşmelere dahil oldu. Ayrıca İsrail'in bölgedeki terörist gruplarla ilgili endişelerinin çok farkında ve bu kaygılara karşı çok duyarlı. Erdoğan gerçekten İsrail ile bir ilişki kurmak istiyor ve Hakan Fidan bu konuda yardım edilebilecek bir konumda.”
ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin yeni dışişleri bakanı ve İsrail için anlamı
SUNY Maritime'de profesör olan Dr. Mark Meirowitz;
“Fidan'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan'a erişimi ve onunla yakın ilişkisi, diplomasinin teşvik edilmesi ve Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin ileride büyük ölçüde iyileştirilmesi için etken olabilir. Fidan'ın iyi bir geçmişi ve deneyimi var. Bu da bu ikili ilişkinin önemli ölçüde iyileştirilmesine yardımcı olacaktır.”
açıklaması yaptı.
Fidan 2010'da MİT'in başına geçtiğinde dönemin İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak, Fidan ile İran arasındaki yakın bağlardan dolayı tedirgin olduğunu ve Fidan'ın İsrail hakkındaki hassas bilgileri Tahran'a sızdırmasından endişe ettiğini dile getirmişti.
Ancak Goren, bu tür tedirginlikleri sonraki yıllarda İsrail'de hiçduyulmadığına dikkat çekti.
Goren, Fidan'ın İsrail'de "güven kazandığını" belirterek;
“Erdoğan'la bağlantılı herkes hakkında İsrail'de şüpheler var. Ancak Fidan, istihbarat paylaşımı konusunda kendini kanıtladı ve iyi çalıştı. Çünkü Türkiye'nin İsrail ile ilişkilerini güçlendirmeyi seçti.”
değerlendirmesinde bulundu.
Meirowitz, İsrail-Türkiye ilişkileri söz konusu olduğunda, arka kanal faaliyetlerinin önemli olduğunu ve Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkiyi tüm dünyanın önünde dışa doğru geliştirmesi gerektiğini belirtti.
Meirowitz ise;
“Türkiye'nin yeni dışişleri bakanı, Türkiye ile İsrail arasındaki ikili ilişkilerin ortaya çıkaracağı kazançlara odaklanmalı. Daha iyi bir Türkiye-İsrail ilişkisi, Türkiye'nin ABD ile ilişkilerini geliştirmesine de yardımcı olacaktır."
ifadelerini kullandı.
Meirowitz ayrıca İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen'in; terörle mücadele, nükleer İran tehlikesi, Doğu Akdeniz'deki gerilimleri azaltmak ve enerji işbirliği konularında Fidan ile işbirliği yapması gerektiğini belirtti.