Al-Monitor: Türkiye'nin ilk ikinci tur seçimlerinde neler bekleniyor?

ABD merkezli Al-Monitor, artık saatler kalan ikinci tur seçimlerine dair çerisinde çeşitli anket sonuçlarına da yer verdiği bir analiz yayımladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ilk turdan önce yayımlanan analizlerin aksine güçlü bir destek aldığı belirtilen analizde, ikinci tur öncesi ise yayımlanan anketlere göre artık zafere yakın olduğuna dikkat çekildi. 

Diğer yandan, Kılıçdaroğlu'nun hala, zorlu faktörlerin bir kombinasyonuna bağlı olarak kazanma ihtimalinin olduğu ancak, ikinci tuda 'şahin' bir yaklaşıma geçtiği için HDP seçmeninin oylarını almasının güçleştiği tespiti yapıldı. 

İşte Al-Monitor'de yayımlanan analizin tamamı: 

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve rakibi ana muhalefet lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Pazar günü yapılacak cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimlerinde karşı karşıya gelmeye hazırlanırken, anketlere göre Erdoğan hedefe doğru hızla ilerliyor.

Al-Monitor/Premise anketi de dahil olmak üzere bu hafta yayınlanan birkaç anket, Erdoğan'ın tek hanelik bir oranla önde olduğunu gösterdi.

İstanbul merkezli önde gelen anket kuruluşu Konda tarafından yapılan ankette Erdoğan ve Kılıçdaroğlu'na sırasıyla %53,4 ve %46,6 destek verildi. İstanbul merkezli bir diğer anket kuruluşu Saros Research de Erdoğan'ı yüzde 4'ten fazla önde gösterdi.

Ancak, araştırma şirketlerinin çoğunun başkanlık yarışının ilk turunun sonuçlarını tahmin edememesinin ardından halkın anketörlere olan güveni düştü. 14 Mayıs seçimleri öncesinde açıklanan çok sayıda anket, ana muhalefet liderini önde göstermişti.

Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığı yarışının ilk turunda sağladığı yaklaşık beş puanlık bir fark göz önüne alındığında, Erdoğan'ın yönetimini art arda bir dönem daha uzatması bekleniyor.

Kılıçdaroğlu'nun zaferi de hala mümkün görünüyor, ancak zorlu faktörlerin bir kombinasyonuna bağlı. Bunların başında kararsız seçmenin desteğini almak geliyor. Al-Monitor/Premise anketi kararsızların oranını %15'e kadar çıktığnı gösteriyor. Diğer anketler ise kararsızları yaklaşık %8 olarak gösteriyor.

Kılıçdaroğlu için bir diğer kritik faktör de ilk turda aldığı “Kürt oylarını” elinde tutmak. Ana muhalefet lideri, ülkenin Kürt ağırlıklı güneydoğu kesiminde oyların yaklaşık %80'ini aldı. Kılıçdaroğlu'nun bu hafta aşırı sağcı bir siyasetçiyle ittifakı, daha önce ana muhalefet liderine ilk turda oy veren bazı Kürtlerin ikinci turda sandıktan çekinebilecekleri yönünde spekülasyonlara yol açtı.

Halkların Demokratik Partisi (HDP), Erdoğan'ın rakibini desteklemeye devam edeceklerini açıklayarak seçmenlerini sandık başına gitmeye çağırdı. Tutuklu olan Selahattin Demirtaş da Cuma günü bir tweet atarak seçmenlerini Kılıçdaroğlu'nu desteklemeye çağırdı.

Aşırı sağın 14 Mayıs seçimlerindeki beklenmedik başarısı, Kılıçdaroğlu'nu her zamanki birleştirici mesajlarından uzaklaşmaya ve şahin bir üslup benimsemeye zorladı. Ayrıca, aşırı sağcı bir cumhurbaşkanı adayını ilk turda destekleyen milliyetçi seçmenleri etkilemek amacıyla önde gelen aşırı sağcı siyasetçi Ümit Özdağ ile seçim ittifakı kurdu.

14 Mayıs yarışında üç aday karşı karşıya geldi. Oyların yüzde 5'inden fazlasını alan aşırı sağcı Sinan Oğan, bu hafta başlarında Erdoğan'ı destekledi. Ancak Oğan'ın ittifakının arkasındaki asıl güç Özdağ olduğundan, Erdoğan'ın desteğini ne ölçüde artıracağı belirsizliğini koruyor. Özdağ'ın Zafer Partisi, meclis oylamasında yüzde 2'den fazla oy aldı.

Cumhurbaşkanlığı yarışının ilk turundaki yaklaşık beş puanlık üstünlüğüne ek olarak, Erdoğan'ın seçim ittifakı da parlamentodaki sandalyelerin çoğunluğunu kazandı. Erdoğan cephesi, ikinci tur kampanyasını “istikrar” mesajları etrafında odakladı ve rakip cephenin kazanmasının, ülkenin en kötü yaşam maliyeti krizlerinden biriyle karşı karşıya olduğu bir zamanda karar verme sürecini karmaşıklaştıracağını savundu.

Muhalefet ise, ülkenin mali sıkıntılarından Erdoğan'ın ekonomi yönetimini ve cumhurbaşkanının icrai başkanlığı altındaki kurumsal ve yargısal erozyonu sorumlu tutuyor.

Ana muhalefet liderliğindeki altı partili ittifakın ana seçim vaadi, Erdoğan'ın getirdiği cumhurbaşkanlığı sistemini değiştirmekti. Kılıçdaroğlu cephesi, sistemi elden geçirmek için meclis çoğunluğunu sağlayamadıktan sonra söylemini değiştirerek, bir kontrol ve denge mekanizması kurmak için parlamento ve cumhurbaşkanlığının kontrolünün rakip partilere ait olması gerektiğini söyledi.

Tarihinde ilk kez cumhurbaşkanlığı ikinci turunu gerçekleştirecek olan Türkiye, 14 Mayıs Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinde %88'in üzerinde katılım oranıyla dünyanın en yüksek seçim katılım oranlarından birine sahip.

Dünya çapındaki istatistiklere göre, ikinci tur seçimlerde genellikle daha düşük bir seçim katılımı görülüyor. Ancak 20-24 Mayıs tarihleri arasında 100'den fazla ülkede yapılan oylama da, 14 Mayıs'ta görülen katılımdan daha yüksek bir katılım olduğu görüldü.