Financial Times: “Türkiye'de muhalefet “ya tamam ya devam” diyecek”

İngiltere'nin önde gelen yayın organlarından Financial Times'da, yerel seçimlerde İstanbul'da sandıkdan çıkacak sonucun Türk siyasetine olası etkilerinin değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.

Türkiye'deki muhalefet partilerinin 2023 Mayıs seçimlerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'a karşı ağır bir yenilgi aldıkları belirtilen analizde, bu sonucun ardından 6 partili muhalefet bloğunun dağıldığına dikkat çekildi.

Analizde ayrıca, AK Parti İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı Murat Kurum'un yerel seçimlerden zaferle çıkmasının, muhalefete ağır bir daha darbe vuracağı ve İmamoğlu'nun yenilgisi halinde, muhalefetin Erdoğan'ın önünde duracak gücü kalmayacağı tespiti yapıldı.

İşte Financial Times'da yayınlanan analiz:

Bu Pazar günü yapılacak yerel seçimler öncesinde, pop yıldızlarıyla geçit töreninden yaşlı huzurevi sakinleriyle şarkı söylemesine kadar, İstanbul adayı Murat Kurum'un izlediği kampanya adımları soluksuz bir heyecanla takip edildi.

Muhalefetin önemli lideri ve Cumnurbaşkanı Erdoğan'ın rakibi olan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ise çoğunlukla eleştirilerin hedefi oldu.

Bu durum, Türkiye'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ten bu yana en önde gelen lideri olan Erdoğan'ın, ülkenin otoritesine karşı son direniş noktalarından biri olan İstanbul'u geri alma mücadelesine verdiği önemi vurgulayan bir tezat oluşturuyor.

15,7 milyon insana, yani Türkiye nüfusunun yaklaşık beşte birine ev sahipliği yapan şehir, Mayıs ayındaki cumhurbaşkanlığı oylamasında Erdoğan'a karşı aldığı ağır yenilginin ardından muhalefet için de benzer şekilde yüksek riskler taşıyor.

GlobalSource Partners danışmanlık şirketinin İstanbul merkezli analisti Atilla Yeşilada;

"Bu yarış, Mayıs seçimlerinden bile daha kritik"

tespitinde bulunuyor.

İstanbul, Erdoğan'ın siyasi kariyerinin beşiği oldu. Erdoğan 1954'te bu şehirde doğdu. 1970'lerde yarı profesyonel olarak futbol oynadı ve 1994'te büyükşehir belediye başkanlığı koltuğuna oturduğunda ülke gündemine oturdu.

Erdoğan'ın "İslamcı köklere" sahip ve Erdoğan'ın siyasi görüşü bu eski Osmanlı başkentini de şekillendirdi. Belediye başkanlığı dönemi, 1998 yılında "minareler süngümüzdür" diyen bir şiir okuduğu için hapse atmasıyla aniden sona erdi.

Bu olayın üzerinden yaklaşık olarak yirmi yıl geçtikten süre sonra Erdoğan, İstanbul'un Ayasofya'sının camiye dönüştürülmesini sağladı.

47 yaşındaki Kurum, 2024 İstanbul seçiminde oy pusulasında yer alıyor. Ancak pek çok seçmen için bu, 2019'da beklenmedik bir şekilde şehri cumhurbaşkanının Adalet ve Kalkınma Partisi'nden alan Erdoğan ile İmamoğlu arasındaki bir rövanş.

İstanbul seçimlerinin geniş ölçekte sonuçları olacak

Bu, Erdoğan'ın 2000'li yılların başında iktidara yükselişinden bu yana yaşadığı en büyük seçim başarısızlığı oldu. AK Parti yenilgiden o kadar etkilendi ki 53 yaşındaki İmamoğlu'na karşı “hile” iddialarında bulundu. Ancak oylamanın tekrarlanması sonucu değiştirmedi.

İstanbul'daki Özyeğin Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Murat Somer;

"Erdoğan'ın gerçek rakibi İmamoğlu'dur. İmamoğlu, Erdoğan'ı üç kez mağlup edebilen tek siyasetçi”

diyerek, 2019'da İstanbul'da yapılan iki seçime ve 2014'te AK Parti'nin elinde bulunan bir ilçenin seçimine dikkat çekti.

Somer, İmamoğlu hakkında açılan ve uluslararası gözlemciler tarafından eleştirilen ceza davalarının, Erdoğan'ın İmamoğlu'nu "değişim için en umut verici aday" olarak gördüğünün bir başka işareti olduğunu belirtti.

Erdoğan'ın Mart seçimlerinden zaferle çıkması, ülkenin zaten kuşatılmış muhalefetine ağır bir darbe indirecektir.

Türkiye'nin ana muhalefet grubu olan İmamoğlu'nun Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Mayıs 2023'teki yenilgisinden bu yana parti içi bölünmelerle sarsılıyor.

Aynı zamanda Mayıs ayındaki cumhurbaşkanlığı oylaması için kurulan altı partili geniş ittifak da, bazı muhalefet partilerinin Türkiye genelindeki yarışlarda kendi adaylarını çıkarmasıyla dağıldı.

İstanbul Sabancı Üniversitesi'nde profesör olan Berk Esen;

"Bu, zaten dağınık olan muhalefet partileri için ya tamam ya devam seçimi. İstanbul'u kaybederlerse zor durumda kalacaklar."

değerlendirmesinde bulundu.

İsminin açıklanmasını istemeyen İstanbul'da yaşayan üst düzey bir CHP'li siyasetçi ise durumu daha açık bir şekilde ifade etti.

"İnsanlar, İmamoğlu kaybederse umutlarını kaybedecek. Muhalefetin artık Erdoğan'ın önünde duracak gücü kalmayacak"

uyarısında bulundu.

Karizmatik bir lider olan İmamoğlu, CHP'nin seküler seçmen tabanının ötesine ulaşabilen az sayıdaki siyasetçiden biri olduğu için muhalefet için çok önemli. İmamoğlu'nun vaatleri arasında Olimpiyat Oyunlarını İstanbul'a getirmek için bir kampanya, teknoloji girişimcileri ve sanat için fon ve düzinelerce park açmak var.

Anketler ne diyor?

İmamoğlu ayrıca, sismologların İstanbul'da kaçınılmaz olduğunu söylediği büyük bir depreme hazırlanmak için risk altındaki 110.000 evi rehabilite etme ve düşük gelirli konutlar için 20.000 birim inşa etme sözü verdi. Bu vaat, geçtiğimiz Şubat ayında ülkenin güneyinde meydana gelen yıkıcı depremin ardından daha da önem kazandı.

Daha önce Türkiye'de en çok hükümetin zaman zaman aksayan deprem müdahalesindeki rolüyle tanınan Kurum, İmamoğlu'nu İstanbul'u "afete dayanıklı" hale getiremediği için "kandırmakla" suçladı. Şehrin risk altındaki konut stokunun yaklaşık yarısı olan 600.000 konut inşa etme sözü verdi.

Her iki aday da yoğun trafiğin her daim sorun olduğu bir şehirde daha iyi yol çalışmaları ve toplu taşıma imkanları yaratma konusunda kampanya yürüttü.

Anketler genel olarak İmamoğlu'nu Pazar günkü oylama öncesinde ilk sırada gösteriyor. Ancak anketlere göre durum giderek değişiyor.

Metropoll tarafından Mart ayında yapılan bir anket İmamoğlu'nu yüzde 39,5 oy oranıyla neredeyse 10 puan önde gösterirken, Financial Times tarafından görülen özel bir anket İstanbul Belediye Başkanı'nı sadece üç puan önde gösteriyor.

Türkiye'nin ekonomik üretiminin yüzde 30'unu karşılayan bir ilin merkezinde yer alan devasa bir şehir olan İstanbul'daki sonucun geniş kapsamlı pratik sonuçları da olacak.

Seçimi kim kazanırsa kazansın, 40.000'den fazla çalışanı ve İstanbul'un yan kuruluşlarını da içeren kamu açıklamalarına göre yıllık yaklaşık 516 milyar TL (16 milyar $) bütçesi olan bir belediye, şüphesiz güç merkezinin kontrolünü elinde bulunduracak.