Forbes: Türkiye'nin 2023'te ilk uçuşunu yapacak askeri uçakları

Şu anda geliştirmeye devam edilen ve ülkenin kuruluşunun 100. yılı olan 2023'de, Türkiye'nin ilk uçuşlarını gerçekleştirmeyi hedeflediği çok sayıda askeri uçağı ve insansız hava aracı var.

Türkiye'de geliştirilmekte olan uçaklar arasında açık ara en gelişmiş uçak olan ve Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından üretilen TF-X milli savaş uçağı, daha önce hedeflendiği gibi ülkenin 100.yılı törenlerinde Türk semalarını şereflendiremeyecek.

Kasım ayında yayımlanan bir videoda, TF-X'in ilk prototipinin montaj hattında net olarak şekillendiği görüldü. Analistlerin aşırı iddialı bir zaman çizelgesi olduğuna dikkat çektiği projenin, 18 Mart 2023'te ilk resmi uygulamalarını başlatması hedefleniyor.

Türk yetkililerin, TF-X'in 2023 yılında uçabileceğine dair büyük umutları vardı.

Kasım 2017'de Türkiye Savunma Bakanı Nurettin Canikli, uçağın 2023'te hizmete gireceğini açıklamıştı.Canikli o dönemde yaptığı açıklamada "Kesin bir tarih vermeyeceğim ama öncelikli hedefimiz 2023'te uçurmak" ifadelerini kullanmıştı.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da benzer ifadeleri Şubat 2020'de dile getirdi. Erdoğan; "Tasarım ve üretiminin her aşamasında yerli kaynakları kullanacak olan savaş uçağımız inşallah 2023 yılında hangardan çıkacak" açıklamasında bulunmuştu.

TAI, Haziran 2019'da Paris Air Show'da TF-X'in bir maketini sergiledi.

TAI Başkanı ve CEO'su Temel Kotil, TF-X'in"Avrupa'nın en iyi savaş uçağı olacağını" iddia ederek, prototipin 2025 yılında ilk uçuşunu yapmasını beklediğini söyledi.

Şu anda, TF-X prototipinin ilk uçuşunu 2025-26 civarında yapması ve ilk üretim uçağının 2030'ların başlarında montaj hattından inmesi bekleniyor. Ancak bu projeksiyon bile iyimser olarak tanımlanabilir.

Ayrıca Ankara, seri üretime zamanında başlamak için uçağın görünmezlik özelliklerinden ödün vermek zorunda kalacak. Sonuç olarak uçağın ilk versiyonu, en iyi ihtimalle Güney Kore'de geliştirilmekte olan KF-21 Boramae savaş uçağının Blok 1 varyantına yakın ve oldukça gelişmiş 4.5 nesil bir uçak olacak.

Öte yandan, muhtemelen 2023'te Türkiye tarafından ilk kez uçurulacak başka Türk uçakları ve insansız hava araçları göreceğiz.

Bayraktar Kızılelma

Bayraktar Kızılelma jet motorlu prototip, taksi ve kalkış denemelerini Kasım 2022'de tamamladı. Kızılelma'nın ilk uçuşu büyük olasılıkla 2023'ün başlarında başlayacak.

Kızılelma, Türkiye'nin ilk jet motorlu insansız hava aracıdır. Üretici firma olan Baykar Kızılelma'nın "özellikle agresif manevra kabiliyeti ve radarlara karşı gizliliği göz önüne alındığında, hesaba katılması gereken bir güç olacağını" iddia ediyor.

Kızılelma; Çin'in J-20 Mighty Dragon hayalet avcı uçağına benzeyen bir uydu-delta konfigürasyonuna sahip olmasının yanı sıra dahili bir silah bölmesine sahiptir. Hatta Kızılelma havadan havaya füzeler ateşleyebilir ve bu da ona potansiyel olarak düşman dronlarına veya helikopterlerine karşı koruma sağlar.

Kızılelma'nın beklenen maksimum kalkış ağırlığı 1.500 kg faydalı yük de dahil olmak üzere 6.000 kilogram olacaktır. Kızılelma, istihbarat toplama ve keşif operasyonları yürütecek.

Baykar ayrıca, Kızılelma'nın yerli olarak üretilen elektronik taramalı AESA radarı ile donatılacağını ve Türkiye'nin yaklaşmakta olan TCG Anadolu (L-400) amfibi hücum gemisi gibi "kısa pist uçak gemilerine iniş ve kalkış yapabileceğini" iddia ediyor.

TAI Hürjet

Kızılelma, Türkiye'nin 2023'te uçurmayı planladığı tek süpersonik uçak değil. TAI, Turboprop Hurkuş'un halefi olan Hurjet adında bir süpersonik eğitim uçağı daha geliştiriyor.

Diğer süpersonik eğitim uçaklarında olduğu gibi Hurjet de hafif savaş uçağı olarak görev yapabilmektedir. Hürjet, mach 1.2 kadar hızla uçabilir ve 45.000 fit yüksekliğe kadar ulaşabilir. Bu özellikler onu İtalya'nın M-346 Master uçakları ve Güney Kore'nin T-50 Golden Eagle eğitim uçakları ile aynı geniş kategoriye koyuyor.

Öncelikle ilk uçuşu 2022 olarak planlanan Hurjet'in yeni güncelleme ile ilk uçuşunu Mart 2023'te yapması bekleniyor. Türkiye uçağın seri üretimine ise Ocak 2022'de onay verdi.

Hürjet, Türkiye'nin eskimiş Northrop T-38 Talon eğitim uçakları ve F-5 uçaklarının yerini alacak. Son olarak 6 Aralık 2022'de bu F-5'lerden birisi, bir kuşun çarpması sonrası düşmüştü.

Türkiye, Hurjet'in ihracat pazarında da başarılı olmasını umuyor ve muhtemelen Kore'nin T-50 ve onun KA-50 muharebe versiyonunun başarısını tekrarlayacak.

TAI Göksungur/Şimşek

TAI ayrıca, Göksungur veya Şimşek olarak adlandırılacak ve maksimum Mach 0.7 hıza sahip ses altı bir insansız hava aracı geliştiriyor. Uçak, istihbarat toplamak ve ateş desteği sağlamak için tasarlandı.

Bir TAI yetkilisi, Defence News'e verdiği demeçte, şirketin ayrıca tamamen süpersonik bir versiyon geliştirmeyi hedeflediğini açıkladı.

Adı açıklanmayan yetkili ayrıca, TAI'nin küçük insansız hava aracını, Türkiye'nin bugüne kadar ürettiği en büyük insansız hava aracı olan Aksungur insansız hava aracıyla ortak operasyonlarda kullanmayı denediğini açıkladı.

Göksungur'un Şubat 2023'te uçuşa geçmesi bekleniyor.

TAI T929 ATAK-2

Türkiye ayrıca TUSAŞ tarafından üretilen T129 ATAK taarruz helikopterinin halefi olan T929 ATAK 2'yi de geliştiriyor. ATAK 2, Türk yapımı bileşenler ve alt sistemlerle İtalyan AugustWestland A129 gövdesi üzerinde geliştirildi.

Uçuşu yaklaşan ağır taarruz helikopteri, güdümsüz roketler, güdümlü uzun menzilli UMTAS tanksavarlar, Cirit 70 mm füzeleri ve havadan havaya füzeler dahil olmak üzere çeşitli Türk yapımı mühimmatları taşıyabiliyor.

ATAK-2, Türk Kara Kuvvetleri'nin yanı sıra Türk Deniz Kuvvetleri'nde hizmet verecek. Ayrıca ATAK-2 TCG Anadolu'da da faaliyet gösterecek. ATAK-2, 2025 civarında hizmete girene kadar Türkiye, ABD yapımı AH-1 Cobra taarruz helikopterlerini TCG Anadolu amiral gemisinde geçici bir çözüm olarak kullanacak.

Haziran 2021'de, TAI'nin Ukraynalı Motor Sich'ten T929 için 14 motor tedarik edeceğinin resmi olarak duyurulmasının ardından TAI CEO'su Kotil, Türkiye'nin yüzüncü yılında bu tür yeni yerli uçakların uçuşa geçmesinin önemini vurgulamıştı.

Kotil; "Türkiye'nin 100. yılında TUSAŞ olarak 2023 yılına iddialı bir giriş yapacağız. Neredeyse tüm projelerimizin uçuşa geçeceği bir yıl olacak” açıklamasında bulundu.