Haaretz: Netanyahu'nun Hamas hamlesi, Filistin için umut haline mi geliyor?

İsrail'de Netanyahu hükümetine muhalif yayınları ile ön plana çıkan Haaretz'de, İsrail ve Hamas arasında yaşanan çatışmaların değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.

Gelinen noktada, artık uzun bir savaş ve her iki tarafın da büyük kayıplar verme ihtimalinin yanı sıra bölgeyi saran yeni bir çatışma ihtimalinin ufukta göründüğü belirtilen analizde, Gazze'de sivil kayıpların artması durumuna, İsrail'in Filistin sorunu yerine Netanyahu'nun anısını silmek için uğraşacağı eleştirisi yapıldı.

Analizde ayrıca; Filistin meselesinin dünya gündemine oturduğu ve tepkilerin daha da artamasının İsrail'in lehine olmayacağı belirtildi.

İşte Haaretz'de yayınlanan analiz:

Netanyahu'nun Hamas'ın alçak saldırısı öncesinde İsrail demokrasisine saldırmaktan kişisel yolsuzluğa, Putin'i kucaklamaktan aşırılık yanlılarını teşvik etmeye kadar yaptığı tüm hatalar arasında, Filistinlileri bir kenara itme stratejisi de izlemesi bir felakete yol açıyor.

Eğer Benjamin Netanyahu ve hükümetleri geçtiğimiz birkaç yılda İsrail'in uluslararası duruşuna bu kadar zarar vermemiş olsaydı, dünya çapındaki Filistin yanlısı protestoların bu kadar büyük olacağını düşünüyor musunuz?

Biden yönetimi gerçekten Netanyahu'ya ve hükümetine güvenmiş olsaydı ABD, İsrail'in uluslararası hukuka saygı duymasının ne kadar önemli olduğunu sık sık tekrarlamayı gerekli görür müydü?

Önümüzdeki haftalarda Netanyahu hükümetinin yaptığı tercihlerin dünya tarafından haklı görüleceğini mi düşünüyorsunuz, yoksa siyasi yelpazenin bazı kesimlerinde İsrail'e karşı düşmanlığı derinleştirecek mi?

İsrail'de, ülkenin iki hafta kadar önce meydana gelen Hamas saldırılarına karşı savunmasız kalmasından Netanyahu'nun sorumlu olduğu konusunda yaygın bir görüş birliği var. Ancak kendisinin ve hükümetinin verdiği zararın çok daha derin olması dikkat çekicidir ve İsraillileri onlarca yıldır olduğundan daha fazla risk altında bırakmıştır.

Netanyahu, anti-demokratik politikalar ve gücün kötüye kullanılmasıyla ülkeyi bölmekle kalmadı, bu da ülke içinde benzeri görülmemiş bir protesto hareketini ateşledi. Ve bugün ülke uzun, maliyetli, muhtemelen tırmanan, potansiyel olarak bölgesel bir çatışma olasılığıyla karşı karşıya.

Dahası Netanyahu, yurtiçinde ve yurtdışında defalarca yanlış politikalar izleyerek hatalarını daha da artırdı. Ayrıca, kritik bir şekilde, ülkenin karşı karşıya olduğu en büyük tehditleri ya fark edemedi ya da daha da kötüleştirdi.

Pek çok İsrailli gözlemcinin de belirttiği gibi, 7 Ekim dehşetine yol açan koşullardan başbakan ve ona en yakın olanlar büyük sorumluluk taşıyor. Bunlar arasında Netanyahu ve ekibinin Başbakan'ı iktidarda tutmak ve hapisten uzak tutmakla meşgul olduğu gerçeği de yer alıyor.

Ancak aynı zamanda aşırı sağın, Batı Şeria'daki ilhaklarla ilgili gündemini ilerletmeye de odaklanıyorlar.

Bu da askeri kaynakların kuzeye kaydırılmasıyla sonuçlandı. Batı Şeria'daki Filistin karşıtı daha agresif eylemler ve Yahudi Ulus Devleti Yasası gibi adımlarla, terör saldırılarını daha muhtemel hale getirecek şekilde gerilimler daha da kötüleşti.

Son olarak, artık geniş çapta kabul edildiği gibi, Hamas'ın yaklaşan bir eyleminin yaklaşmakta olduğuna ilişkin hangi uyarı işaretleri göz ardı edildi.

Ayrıca Netanyahu'nun liderlik konusunda böl ve yönet stratejisi yoluyla Filistinlileri zayıflatma çabaları da defalarca rapor edildi.

Geçmişe bakıldığında, Netanyahu'nun koalisyonuna destek oluşturmanın bir yolu olarak övündüğü Hamas'ı destekleme ve hatta finansmanına izin verme kararının korkunç bir hata olduğu artık daha açık.

Ancak bu hata, İsrail'in onlarla barış içinde bir arada yaşamanın zorlu konularını müzakere etmek yerine onları görmezden gelmeye başlayabileceği noktaya kadar Filistinlileri zayıflatmaya yönelik daha geniş bir kampanyayla bağlantılıydı.

Bu, fiili ilhaklar yoluyla Batı Şeria'daki Filistin kontrolünün ortadan kaldırılmasını da içeriyordu. Bu, Gazze'yi abluka altına almayı ve Filistin yönetimini Gazze ile Batı Şeria arasında birleştirmeye yönelik çabaların geri püskürtülmesini içeriyordu; her ikisi de onları zayıflatmak ve izole etmek için tasarlanmıştı.

Stratejinin en cesur ve belki de en merkezi unsuru, başbakanın bölgesel güçlerle yürüttüğü “normalleşme” kampanyasıydı. Bu ülkelerin birçoğu, en azından retorik olarak, normalleşmenin Filistinlilerin İsrail hükümeti nezdindeki çıkarlarını ilerletme konusunda kendilerine daha fazla avantaj sağlayacağını savunurken, Netanyahu'nun amacı ise meseleyi bir kenara bırakmaktı.

Başbakan ve İsrailli siyasi müttefiklerinin bu stratejiyi takip ederek defalarca vurgulamaya çalıştıkları nokta, Filistin meselesinin artık bölgedeki barış ve istikrarla ilgili daha büyük meselelerin bir sonucu olmadığını savunmaktı.

Son olarak; Suudiler ile İsrail arasında askıda olan anlaşma, Netanyahu'nun çalışma stratejisinin nihai örneği olacaktı. Anlaşmanın bir parçası olarak Filistinlilere göstermelik bir bağlılık söz konusu olsa da, saldırılardan önceki haftalarda gözlemciler hem Suudilerin hem de İsraillilerin Filistinliler için gerçek ilerlemeyi ikinci planda tuttuklarını gösteriyordu.

Açıkçası bu durum, planlandığı gibi gitmedi. Yaklaşımın doğasında olan tehlikeler, bu ayın başlarında meydana gelen saldırıda endini gösterdi.

Artık uzun bir savaş ve her iki tarafın da büyük kayıplar verme ihtimalinin yanı sıra bölgeyi saran yeni bir çatışma ihtimali de ufukta görünüyor.

Netanyahu ve arkadaşları, Filistin meselesini halının altına süpürmeye çalışarak meseleyi daha büyük, daha merkezi hale getirmeyi ve hem İsraillileri hem de Filistinlileri çok daha az güvenli hale getirmeyi başardılar.

Artık bir şey açık: Filistin meselesinin hafızasını önemsiz hale getirme çabası sadece bir felaket olmakla kalmadı, aynı zamanda meseleyi dünya gündemine oturttu.

Aslında, hem İsraillilerin hem de Filistinlilerin güvenliğini ve haklarını garanti altına alan adil ve sürdürülebilir bir siyasi çözümü bulmak asıl çözüm olmalıydı.

İsrail'in Gazze'ye saldırısı daha fazla sivil kaybıyla sonuçlanırsa (ki kaçınılmaz olarak öyle olacak) dünyadaki aykırı seslerin daha da artması muhtemeldir.

Gerçekten de, saldırıların hemen ardından İsrail'i desteklemek için harekete geçenlerin çoğu, eğer masumlara maliyeti bu kadar yüksek olursa, uzun bir savaşta bunu yapmaya devam etmekte zorlanacaklar. Buna İsrail'in en sadık destekçisi Başkan Joe Biden da dahil.

ABD'nin insani yardıma ve uzun vadeli çözümlere öncelik vererek itidal sağlamaya çalışmak için bu kadar çok çalışmasının nedeni budur. Bu nedenle ABD'nin İsrail'e yönelik politikası artık şu şekilde tanımlanabilir:

"Arkadaşlarınızı yakın tutun, güvenmediğiniz müttefiklerinizi daha da yakın tutun."

Aslında Netanyahu'nun başarısızlıkları ve hataları, yanlış eylemleri ve yanlış hükümleri o kadar büyüktü ve İsrail'in çıkarlarına, halkına ve dünyadaki duruşuna o kadar büyük zararlar verdi ki, mevcut tehlikelerden kalıcı bir kurtuluşun mümkün olmadığı görülüyor.

Netanyahu ve kurduğu aşırıcı koalisyon iktidardan düşene kadar bu kasoun sürmesi muhtemel.

Aslında karanlık ironi artık şu; İsrail, artık yokmuş gibi yapmaya çalıştığı Filistin 'sorunu' yerine, Netanyahu'nun anısını silmek için uğraşacak.