19FortyFive: Türkiye ve Yunanistan gerçekten bir savaşa girebilir mi?

İki NATO müttefiki olan Yunanistan ve Türkiye, bir kez daha savaşa yol açabilecek şekilde, şiddetli bir süreç yaşıyor.

Rusya'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana, kıtadaki en büyük savaşla Avrupa'nın fiziki bütünlüğünü tehdit ettiği bir dönemde Türkiye, son derece düşmanca söylem ve eylemlerle NATO'nun birliğini tehlikeye atıyor.

Neler oluyor?

Son zamanlarda, Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, davasını savunmak için son Birleşmiş Milletler toplantısını bile kullanarak, uluslararası sahnede Yunanistan'a karşı tam bir saldırı başlattı.

Türk lider, Yunanistan'ı 1919-1922 Yunan-Türk Savaşı'nın sona ermesinden sonra 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması'nı ihlal ederek Yunan adalarını askerlerle militarize etmekle suçluyor.

Yunan lider Miçotakis, Lozan Antlaşması'nın Yunanistan'ın adalarda ulusal muhafız birlikleri bulundurmasına izin verdiğini savunuyor ve Türkiye'nin Yunan adalarının hemen karşısında hazır ve hazır bir amfibi işgal gücüne sahip olduğunu vurguluyor.

Ayrıca Miçotakis, Yunan hava sahasının Türk savaş uçakları tarafından her gün ihlal edildiğini ve Yunanistan ve Avrupa Birliği'ni taviz vermeye zorlamak için göçmenlerin Ankara tarafından silah olarak kullanıldığını iddia ediyor.

Balkanlar ve Doğu Akdeniz'in sıradan bir gözlemcisi için, Yunan ve Türk liderler arasındaki sözlü atışma aslında yeni bir şey değil. İki ülke, en az 800 yıl öncesine dayanan bir düşmanlığı paylaşıyor.

1996'da iki ülke Ege Denizi'ndeki Kardak adasının egemenliği için neredeyse bir savaşa girecekti. ABD'nin en üst düzeyde ve zamanında müdahalesi o dönemde böyle bir savaşı engelledi ancak gerlimin bitmesini sağlamadı.

Ardından 2020'de Erdoğan, bölgede bir araştırma-sondaj gemisi konuşlandırarak, Yunanistan münhasır ekonomik bölgesinin egemenliğini fiziksel olarak sorguladı ve iki ülke neredeyse yeniden savaşa girecekti. İki ordu bir Yunan fırkateyninin Türk destroyerine çarpmasıyla neredeyse askeri olarak karşı karşıya geleceklerdi.

Neden bir savaş olabilir?

Son dönemdeki Türkiye'nin uluslararası sahnedeki eylemleri, Türkiye'yi Batılı müttefiklerinden ve ortaklarından uzaklaştırdı.

Türkiye Rus S-400 uçaksavar sistemini satın aldı ve bu da Türkiye'nin F-35 Müşterek Taarruz Uçağı programından çıkarılmasına neden oldu. Erdoğan ayrıca, İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya girişlerini geciktiriyor.

Türkiye giderek artan bir şekilde Rusya, İran ve Çin ile çok yakın çalışan bir kışkırtıcı ve baş belası olarak görülmeye başlanıyor. Ülkenin stratejik konumu olmasaydı, Batı'nın Türkiye'yi uzun zaman önce “terk edeceğine” hiç şüphe olmazdı.

Küçük “sürtüşme” mi yoksa tam bir "savaş" mı?

Sınırlı bir krizden bahsetmenin artık doğru olmadığını vurgulamak kritik derecede önemlidir. Elbette, geçmişteki Yunan hükümetleri rahattı ve hatta Türkiye ile bir savaşın, söz konusu adalarda sınırlı kalacağını ve ABD ve Avrupa Birliği'nin uluslararası diplomatik müdahalesinin ardından sona ereceğini düşünüyorlardı. Nitekim bu tür bir süreç 1996 yılında oldu.

Ancak, artık durum böyle değil. Yunanistan doktrinini değiştirdi ve Türkiye'nin saldırması durumunda operasyon alanında topyekün bir savaş mümkün olabilir. Bunun ne anlama geldiğini idrak etmek, her iki taraf için de kritik önem taşıyor.

Uluslararası siyasette, düşmanınızın nereden geldiğini anlamak çok önemli ve şu anda Erdoğan, Yunanistan'ı ve herhangi bir saldırganlıkla mücadele etme kararlılığını anlamıyor gibi görünüyor.