Huffington Post: Türkiye'de gerçekleşen deprem neden bu kadar şiddetliydi?

Bir dizi deprem, Türkiye ve Suriye'nin bazı bölgelerini harap etti. Türkiye'nin güneydoğusundaki Kahramanmaraş ve Nurdağı merkezli meydana gelen depremler, Mısır'ın Kahire kentinden, Lübnan'ın Beyrut kentine kadar hissedildi.

Arda arda gelen iki deprem, Suriye'de on yılı aşkın süredir devam eden iç savaş ve çatışmanın yarattığı mülteci kriziyle boğuşan sınırın her iki tarafındaki bölgeyi de vurdu.

Ne oldu?

Sismologlar, Pazartesi günü Türkiye ve Suriye'yi vuran 7.8 büyüklüğündeki depremin muhtemelen en ölümcül depremlerinden biri olduğu belirtiyor.

Depremin merkez üssü, Doğu Anadolu fayı üzerindeki Türkiye'nin Nurdağı bölgesine yaklaşık 26 km doğusundaydı. Deprem kuzeydoğuya doğru yayılarak Türkiye'nin merkezine ve Suriye'ye yıkım getirdi.

İlk depremden 11 dakika sonra bölge 6,7 büyüklüğünde bir artçı sarsıntıyla sarsıldı ve saatler sonra bu defa 7,5 büyüklüğünde bir deprem daha geldi.

Neden bu kadar şiddetliydi?

Bunun öncelikli nedeni, bölgenin üç tektonik fayının kesişimini içerisinde barındırmasıydı.

Bölge dünyanın sismik olarak en aktif bölgelerinden birisi durumunda ve depremler, bu üç tektonik fayın aniden birbirini tetiklemesine neden oldu. On yıllardır bu faylarda biriken stres (enerji), ölümcül sonuçlarla birlikte açığa çıktı.

Bölgedeki Doğu Anadolu fayı, diğer fayları da etkileyebilecek "atımlı" bir fay olma özelliği taşıyordu ve burada gerçekleşen depremler, dikey bir açı boyunca diğer fayları da harekete geçirerek birbirlerini itmelerine neden oldu. Sonunda ortaya çıkan hareketlenme, büyük bir gerilim oluşturarak muazzam miktarda enerjinin açığa çıkmasına neden oldu.

Diğer bir nedeni ise; Türkiye depreminin18km gibi nispeten sığ bir derinlikte gerçekleşmiş olmasıydı. İlk sarsıntının yaklaşık 100km kuzeydoğusunda dokuz saat sonra meydana gelen ikinci büyük deprem ise sadece 10km derinlikteydi.

İngiliz yerbilimci David Rothery, "Yer yüzeyine yakın bir sarsıntı, kaynağında aynı büyüklükte olan daha derin bir depremden daha şiddetli olur ve daha yıkıcı sonuçlar ortaya çıkarır." değerlendirmesinde bulundu.

University College London Risk ve Afet Azaltma Enstitüsü Başkanı Joanna Faure Walker'a göre, 2016 yılında İtalya'nın merkezini vuran ve yaklaşık 300 kişinin ölümüne neden olan 6.2 büyüklüğündeki depremle karşılaştırıldığında, Türkiye depremi 250 kat daha fazla enerji açığa çıkardı.

Bugüne kadar dünyada kayıtlara geçen depremler arasında en büyükleri; 1960 yılında Şili'de meydana gelen 9.5 büyüklüğündeki deprem ve 2011 yılında Japonya'da meydana gelen 9 büyüklüğündeki depremdi.