Türkçe Balkanların geleceğinde var olacak

B. Dayton anlaşması öyle bir Bosna-Hersek neticelendirmiş ki, ölse ölemiyor yaşasa mecali yok. Sistem öyle karmaşık ki, kağıt kalemi elinize alarak bir kroki çizmeniz dahi bazen anlamanıza yardımcı olamıyor.

Üçlü bir yönetim şeması, cumhurbaşkanlığı yetkisini dönüşümlü olarak kullanan üç temsilci -cumhurbaşkanlığı yetkisi derken hakiki bir yetkilendirmeyi kastetmiyoruz- Sırp Özerk Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını talep eden bir cumhurbaşkanlığı heyeti üyesi….

Yeniden büyük sorunlar çıksın diye kurulmuş bir düzen var Bosna-Hersek’te. Ülkede 13 eğitim bakanı var. Bizdeki yabancı futbolcu kuralı gibi, 12 artı bir. Bu karmaşık düzen içinde bir şeyler yapabilmek oldukça zor.

Bosna-Hersek’te ilk ve ortaöğretim kurumlarında Türkçenin ikinci yabancı dil olarak seçmeli ders haline gelmesi böyle bir ortamda sürdürülen uzun ve yorucu çabaların neticesinde gerçekleşti. Şu anda Bosna-Hersek’in yedi kantonunda 7000’in üzerinde öğrenci ikinci yabancı dil olarak Türkçe öğreniyor. Bu oran %35’e tekabül ediyor ki bu oldukça yüksek bir oran.

Yüksek Öğrenimde Türkiye burslarına müracaat etmek motivasyonuyla Türkçeye yönelen öğrenci sayısı hayli fazla. Bu noktada Yunus Emre Enstitüsü’nün Türkçeyi yabancı dil olarak seçmek isteyenlere yönelik teşviklerinin büyük rol oynadığının belirtmeliyiz. Türkçe öğretim setleri, Bosna-Hersek’e ücretsiz dağıtılan yegâne yabancı dil eğitim kaynağı. Bu kaynakların finansmanı Yunus Emre vakfı ve Türkiye belediyeler Birliği’ne bağlı belediyelerce sağlanıyor. Başta Karatay ve Selçuklu Belediyesi olmak üzere Konya belediyeleri Balkanlar’da yürütülen kültürel faaliyetleri büyük katkı sağlıyor.

Bugün Bosna-Hersek’in Zenica şehrinde, Husejin Smajlovic spor salonunda gerçekleşen 12. Çocuk şenliğine türkçeyi ikinci yabancı dil olarak seçen 6000’e yakın çocuk katıldı. Milli Eğitim Bakan yardımcısı Ömer Faruk Yelkenci, Karatay Belediye Başkanı Hasan Kılca, İstanbul ve Bursa il milli eğitim müdürleri, Türkiye’den çeşitli okulların öğretmen ve idarecileri bu organizasyona katıldı. Öğretmen ve idarecilerin katılımı ayrı bir önem taşımakta; zira kardeş okul projesi ile her yıl yüzlerce boşnak öğrenci Türkiye’ye gelirken bir o kadar Türkiyeli öğrenci de Bosna-Hersek‘yi ziyaret etmekte. Çocuk şenliği boşnakça ve Türkçe olarak iki dilde sunuldu.

Türkçe sunumu yapan hanımefendi, bu eğitim programı kapsamında Türkçe öğrenmiş bir mezun olarak dilimize olan vukufiyetini ortaya koydu. Türkiye’nin yurtdışında düzenlediği ve geleneksel hale gelen faaliyetler arasında en önde yer alan bu faaliyet öğrencilerin türkçeye olan ilgisini artırdığı gibi kamuoyunun ilgisini de bu yöne çekmekte. Öğrencilerle yaptığımız görüşmeler, aldıkları ders yoğunluğuna paralel şekilde Türkçe öğrendiklerini görmemize olanak sağladı.

Boşnakça, halihazırda 7000 Türkçe kökenli kelimenin kullanıldığı bir dil ve bu özelliği öğrencilerin Türkçe öğrenmesini kolaylaştırıyor. Kaşığa kaşık, fincana fincan, karpuza karpuz diyen boşnak çocukları bu kelime haznesi ile Türkçe öğrenmeye zaten oldukça hazır başlıyor. Bugüne kadar 20.000’in üzerinde öğrenci Türkçe eğitim programlarından faydalanmış; az yahut fazla oranda Türkçe öğrenmiş, Türkiye’ye, Türk kültürüne ve Türkiye gündemine olan ilgisini bu zemin üzerine tesis etmiş. Bu durum Balkanların geleceği açısından son derece önemli bir gerçeği ortaya koyuyor.

Türkiye, 120 yıl evvel çekilmek zorunda kaldığı topraklarda lisanıyla, kültürüyle ve tarihsel kökenleri ile var olmaya devam ediyor. Salonu dolduran gençlerin ilgisi ve coşkusu öyle gösteriyor ki Bosna-Hersek‘te Türkçeye ve Türkiye’ye olan ilgi bundan sonra da artarak devam edecek. Temennimiz bu çabaların somut meyveler vermesi ve Türkiye-Bosna-Hersek ilişkilerinin bu zemin üzerinde ilerlemesi.