Forbes: Hızla büyüyen askeri uzay yetenekleri yüzyılın dengelerini belirleyecek!

İngiltere merkezli uluslararası yayın organlarından Forbes'de, son dönemde uzayda artan rekabetin ve özellikle de Çin'in yeni hamlelerinin değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.

Çin'in özellikle 2015 yılından itibaren izlediği politika ile uzaydaki askeri varlığını artırdığına dikkat çekilen analizde, Çin'in makine öğrenimi algoritmaları, gözetleme ve uydu tabanlı keşif sistemlerini geliştirerek yörünge savaşı hazırlığında önemli bir mesafe katettiği belirtildi.

Analizde ayrıca; Çin'in ve ABD'nin uzay rekabetinde attığı adımlara dair ayrıntılara yer verilerek, uzay temelli bu rekabetin evriminin muhtemelen bu yüzyılın dengelerini belirleyeceği tespiti yapıldı.

İşte Forbes'de yayınlanan analiz:

Çin, 2015 yılından bu yana Başkan Xi Jinping'in liderliğinde uzay, siber ve bilgi savaşı kabiliyetlerine yönelik yaklaşımını temelden yeniden yapılandırarak, Dünya atmosferinin ötesinde lider kabiliyetler oluşturma konusunda açık bir hırs ortaya koyuyor.

Bu dönüşüm, kapsamlı bir askeri uzay programına dönüşerek Pekin'in Star Trek'in ünlü ismi Gene Roddenberry'nin “son sınır” olarak adlandırdığı alanda sadece eşitlik değil, üstünlük elde etme kararlılığına işaret ediyor.

Yörüngeye çıkan Çin uzay fırlatma araçlarının sayısı hızla artarken, Çin'in uzay hedeflerinin kapsamı keşif, iletişim ve hatta görüntü görevlerinin çok ötesine uzanıyor.

Son zamanlarda yapılan yatırımlar, rakip uydulara müdahale edebilen ya da onları yakalayabilen robotik yakalama mekanizmalarıyla donatılmış sofistike uydu sistemleri ortaya çıkardı. Ayrıca, özellikle uydu bozma ve füze durdurma için tasarlanmış “kinetik öldürme araçları” da (KKV) Çin tarafından geliştiriliyor ve test ediliyor.

Bu gelişmeler bir arada değerlendirildiğinde Çin'in artan proaktif uzay savaşı kabiliyetlerinin ne kadar hızlı geliştiği ortaya çıkmaktadır.

Robotik uydular ve KKV'lerden oluşan bu cephaneliğe Çin'in insansız uzay uçakları testleri de ekleniyor. Amerika Birleşik Devletleri son derece gizli X-37 insansız uzay uçağını 2010 yılından bu yana faaliyette tutuyor ve uçak, Amerikan Hava Kuvvetleri'nin himayesi altında bugüne kadar en az yedi görev üstlendi.

Çin'in uzay uçakları da ABD'ninkiler gibi gizemlerle örtülü.

Keşif, uydu bozma ya da hızlı faydalı yük yerleştirme alanlarındaki potansiyel uygulamaları hakkında yoğun spekülasyonlara yol açıyor. Uzay uçaklarının uyduların ikmali ya da onarımı için yörüngeye hızlı bir rota sunarken sürpriz ve uyarlanabilirlikten yararlanma yeteneği, Çin'in uzay savaşı ve lojistik yeteneklerinde önemli bir evrimi temsil ediyor.

Yapay Zeka, Çin'in modern uzay stratejisinin bel kemiğini oluşturuyor.

Çin Halk Kurtuluş Ordusu, kapsamlı uydu ağlarını yönetmek ve gerçek zamanlı tehdit analizi sağlamak için yapay zekayı benimsedi ve yörünge operasyonları sırasında karar verme hızını ve verimliliğini önemli ölçüde artırdı.

2023 yılında Çin, alçak Dünya yörüngeli bir uzaktan algılama uydusu olan Qimingxing-1'in kontrolünün bir yapay zeka sistemine verildiği bir deneyi başarıyla gerçekleştirdi. Yapay zeka kontrol sistemi, uyduyu 24 saat boyunca herhangi bir insan müdahalesi olmadan otonom olarak çalıştırdı ve uzay operasyonları için otonom sistemler geliştirme ve sahaya sürme konusunda güçlü bir yetenek gösterdi

Entegrasyon daha da derinleşiyor. Yapay zeka odaklı araçlar artık, uzay operasyonlarını minimum gecikmeyle tahmin etme, simüle etme ve yürütme gücü veriyor.

Makine öğrenimi algoritmaları gözetleme ve uydu tabanlı keşif sistemlerini geliştirerek Çin'i yörünge savaşı hazırlığı açısından çok iyi bir konuma getiriyor.

Yapay zeka ve uzay yeteneklerinin bu teknolojik entegrasyonu, ciddi yetenekler sağlayacak ve Çin'in askeri stratejistlerine daha fazla seçenek sunacak gibi görünüyor.

Amerika Birleşik Devletleri Uzay Operasyonları alanında da boş durmadı. ABD Uzay Kuvvetleri'nin 2019'da kurulması, Amerikan uzay savunma stratejisinde bir dönüm noktası oldu.

Uzay Operasyonları Başkanı General Chance Saltzman'ın kısa süre önce Çin'in uzay kabiliyetlerinde kaydettiği ilerlemeyi “akıl almaz” olarak nitelendirmesi, ABD servislerinin gözünün rekabetçi gelişmelerde olduğunun ve muhtemelen güçlü bir caydırıcılık geliştireceklerinin altını çiziyor.

Dünya kesinlikle uzay alanında rekabetin arttığı bir dönemde ve Askeri Uzay Yarışı çok farklı boyutlara doğru ilerliyor.

Amerika'nın Çin'in hamlelerine verdiği yanıtın merkezinde özel sektör inovasyonunun entegrasyonu yer alıyor. SpaceX gibi şirketler, ABD'nin Starshield gibi girişimler aracılığıyla kabiliyet eksikliklerini gidermenin ayrılmaz bir parçası haline geldi. Bu ortaklıklar füze takibi ve istihbarat desteği için gelişmiş uydu takımyıldızları ortaya çıkarmış ve askeri yetenekleri kolaylaştırmak için özel girişimin yaratıcılığından faydalanıyor.

Çin'in hızlı büyümesi, teknolojik uzmanlığı ve muazzam nüfusu göz önüne alındığında, bu kendi başına şaşırtıcı değil. Pekin, uzay ve karşı-uzay teknolojilerine büyük yatırımlar yaparak askeri bir üstünlük elde etmenin yanı sıra hem sivil hem de askeri alanda uluslararası uzay pazarını yeniden şekillendirmeyi amaçlıyor.

Rusya'nın benzer çabalarına paralel olarak Çin'in askeri uzay kapasitesinin genişlemesi, uzayın tartışmalı bir alan olarak ortaya çıkmasının garanti olduğu daha geniş bir anlatı ortaya koyuyor.

Uzay tabanlı girişimlerle elde edilen artan etki, jeopolitik ittifakları etkilemekte ve iletişim, navigasyon ve savunma için uydu teknolojisine bağımlı olan uluslar için riskleri artırmaktadır.

Tıpkı ABD ve Avrupa'nın geçmişte uzay programlarında stratejik olarak uyumlu ülkelerle ortaklık kurması gibi, Çin'in de aynısını yapması ve uzayı, kendi başlarına oraya ulaşmaları çok daha uzun sürecek olan bir dizi ülkeye açması beklenebilir.

Uydu öldürme kabiliyetleri ve yörünge bozma teknolojileriyle birlikte silahlandırılmış uzay ihtimali gerçektir ve ABD'nin, rakiplerinin hiçbirinin uzayı ABD'nin on yıllardır yaptığı gibi uzaktan bile olsa kullanamayacağını varsayabildiği tarihsel olarak ABD liderliğindeki uzay düzenine bir meydan okuma teşkil etmektedir.

ABD, “Çin'in en büyük tehdit olduğu” bir "Büyük Güç Rekabeti" döneminde olduğumuzu resmen ilan ettikten sonra, Çin'in askeri avantaj sağlayabilecek tüm teknolojik gelişmeleri zorunlu olarak bu rekabet ışığında görülmeye başlandı.

Teknolojik gelişmelerin listesi uzun ve etkileyici.Çin'in uzay kabiliyetlerindeki hızlı ilerlemesi, yapay zeka ve siber entegrasyon ile desteklenerek Çin'in askeri stratejisinde yeni bir aşamanın gerçekleşmesine yardımcı oluyor.

Uzay, siber ve yapay zekayı birleştiren çok kapsamlı, çok alanlı bir yaklaşımla karakterize edilen bir strateji, Pekin'in uzayın stratejik yüksek zeminine hakim olma hırsını göstermektedir.

Bu “Büyük Güç Rekabeti” içinde ABD, Çin'in yeteneklerindeki hızlı büyümenin baskısıyla karşı karşıya kalmaya devam ediyor.

Yakın gelecekte, uzay temelli bu rekabetin evrimi, muhtemelen bu yüzyılın dengesi ve ötesi için askeri doktrini ve uluslararası ilişkileri belirleyecektir.