Ukrayna Kırım'ı işgalden kurtarma planları yapıyor

Kırım’ın işgalden kurtarılması konusu son aylarda, işgalden geçen 9 yıl içerisinde konuşulduğundan daha fazla gündemde. Yarımadada savaş ve işgal ile ilgili konuşmak gayri-resmi olarak yasaklansa da, herkes Ukrayna’nın başlatacağı olası karşı operasyonların Kırım’ı da kapsayacağından emin.

Ukrayna da Rusya’nın topyekün saldırı başlattığı Şubat 2022’ye kadarki dönemden farklı olarak son aylarda her fırsatta, Kırım’ın işgalden kurtarılacağına vurgu yapıyor. Ülkenin Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Başkanı Oleksi Danilov, yarımadanın Rusya işgalinden kurtarılması için çok sayıda uzmanın da katılımıyla plan hazırlandığını açıkladı.

Danilov, ayrıntılı ve hukuki acıdan en ince ayrıntısına kadar işlenmiş planın üzerinde çalışıldığını, bu planın Kırım’ın İşgalden Kurtarılması Strateji Belgesi’ne yansıtılacağını söyledi.

Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Başkanı, yarımadanın işgalden kurtarılmasının ardından atılacak 12 adımı da duyurdu.

Bu plana göre;

1. Kırım’da savaşın sembolü olan “Rus gemisi, …gidiyor” sloganını taşıyan bir anıtın dikilmesi konusu kamuoyunun tartışmasına sunulacak.

2. İşbirlikçilik ve vatana ihanetle ilgili cezai soruşturmalara ek olarak özellikle kişisel değerlendirme için aklanma mekanizması geliştirilecek. Özellikle de işgal yönetiminin faaliyetlerine destek seviyesi ve sorumluluk düzeyi değerlendirilecek Ukrayna vatandaşı/Kırım sakinleri bu mekanizmaya tabi tutulacak. Söz konusu mekanizma seçme ve seçilme hakkından yoksun bırakılma cezasını da öngörüyor.

3. 2014 senesine kadar Ukrayna devlet kurumlarında çalışan, Şubat 2014’ten sonra ise Rusya’nın işgalci kuruluşlarında çalışmaya devam eden devlet memurlarının, hakimlerin, savcıların, kolluk kuvvetleri personelinin cezai sorumluluğunun olup olmadığını Ukrayna mahkemeleri belirleyecek. Cezai sorumlulukları olmasa bile, onlar emeklilik ve gelecekte Ukrayna devlet ve yerel yönetim organlarında çalışma haklarından yoksun bırakılacaklar.

4. Rusya veya haleflik talebinde bulunacak her hangi başka oluşum devlete ihanet ve diğer suçlardan yargılanacak kişilerin, Kırım dahil Ukrayna topraklarında işlenen savaş suçuna karışan Ukrayna ve Rusya vatandaşlarının kayıtsız şartsız ve tam iadesini sağlayacak.

5. Propagandacılar – işgali, çocuk eğitiminin militarize edilmesini destekleyen, Ukrainlere, Kırım tatarlarına ve diğer halklara karşı kin ve düşmanlığı tahrik eden gazeteciler, medya mensupları ve çeşitli uzmanlar özellikle dikkat edilecek gruplar olacak. Onların suçları Ukrayna mahkemelerinde araştırılacak, gerekirse uluslararası mahkemelere de sunulacak.

6. Kırım yarımadasına Şubat 2014’ten sonra gelerek orada yaşamaya başlayan Rusya vatandaşları kanunla belirlenen süre içerisinde yarımadadan çıkartılacak.

7. Şubat 2014’ten sonra Ukrayna mevzuatına aykırı biçimde gerçekleştirilen anlaşmalar – buna gayrimenkul anlaşmaları da dahil – yok sayılacak. Mülkiyet hakkı Ukrayna vatandaşlarına ait olacak. Ukrayna vatandaşlarının mülkiyeti gasp edilmiş veya kamulaştırılmışsa bile, sahiplerine geri verilecek.

8. Tazminat programı kapsamında tam seyir özgürlüğü sağlamak için Kırım Özerk Cumhuriyeti’nin Kerç kentindeki ulaşım geçidi kaldırılacak.

9. Yarımadada kapsamlı bir “detoksifikasyon” programı gerçekleştirilecek – Rusya propagandasının yarımada halkının bir kısmının bilinci üzerindeki uzun vadeli etkisinin ortadan kaldırılması sağlanacak. Bu kapsamda Almanya’da 40’lı yılların sonlarında kullanılan Nazilerden arındırma yöntemleri kullanılarak Rusya işgaline aktif destek veren gruplar belirlenecek, onlar Ukrayna kentlerinin yeniden kurulması, Rus saldırganlığının kurbanı olan insanların toplu mezarlardan çıkartılarak yeniden gömülmesi gibi işlerde kullanılacak. Ayrıca, Putin rejiminin suçlarına ilişkin verilere maksimum erişim sağlanacak.

10. İşgale direnen Ukrayna vatandaşlarına karşı Rusya’nın işlediği suçların belgeye dayalı veri tabanı oluşturulacak. Ukraynalı ve Kırım Tatar aktivistlerin hakları veri gerilecek.

11. 2014 senesinden itibaren siyasi motiflerle hapse atılan tüm Ukrayna vatandaşları – Ukraynalılar, Kırım Tatarları ve diğerleri serbest bırakılacak, onlara manevi tazminat ödenecek.

12. Raşizm (Rus faşizmi) ideolojisindeki yeri ve rolü dikkate alınarak olumsuz mit oluşturma ve tarihi sahteleştirme örneği olan “Rus ihtişamının şehri” (ihtişamı özellikle savaşa girmeden kendi filosunu batırmaktan ibarettir – O.D) Sivastopol’ün adı “6 Numaralı Tesis” olarak değiştirilecek. Daha sonra Ukrayna Parlamentosu kentin yeni adına ilişkin karar verecek. Muhtemelen, kentin adı Ahtiar olacak.