Arab News: Türk-Amerikan ilişkilerinde yeni dönem başlıyor

Suudi Arabistan merkezli yayın organlarından Arab News'de, Trump'ın ikinci döneminde 100 gününü doldurmasının ardından yaşanan gelişmelerler yeniden şekillenen küresel dengelerin Türkiye-ABD ilişkilerine olası etkisinin değerlendirildiği bir analiz kaleme alındı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Trump arasındaki ilişkilerin, Trump'ın ilk döneminde olduğu gibi yeni dönemde de gerçekçi bir politik yaklaşım ve kimya uyumu üzerinden ilerlediğine dikkat çekilen analizde, Suriye'den asker çekilmesi ve İsrail'in Suriye'deki saldırıları gibi çok sayıda başlıkta tarafların yaklaşımlarına dair ayrıntılara yer verildi.

Analizde ayrıca; Türkiye'nin bölgede artan etkisinin hem ABD hem de Avrupa ile olan ilişkilerinin geleceğine olası yansımalarına dair değerlendirmelere yer verildi.

İşte Arab News'de yayınlanan analiz:

Donald Trump Washington'daki yönetiminin ilk 100 gününü geride bırakırken Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bir açıklama yaptı.

Erdoğan yaptığı açıklamada;

“Dostum Trump ile önümüzdeki günlerde ABD-Türkiye ilişkilerine çok farklı bir ivme kazandıracağımıza inanıyorum.”

ifadelerini kullandı.

Erdoğan ayrıca, iki liderin özellikle tartışmalı Suriye konusunda birbirlerini anladığını ve Trump'ın Türkiye'nin hassasiyetlerinin farkında olmasını memnuniyetle karşıladığını belirtti.

Trump'ın Kasım ayında zaferini ilan etmesinin ardından Erdoğan kendisini kamuoyu önünde tebrik eden ilk dünya liderleri arasında yer aldı.

Trump'ın seçilmesinden bu yana iki lider çok sayıda telefon görüşmesi yaptı ve ekipleri henüz bir tarih belirlenmemiş olsa da ilk yüz yüze görüşmeleri için hazırlıklarını sürdürüyor.

Böyle bir görüşme Türk-Amerikan ilişkilerinde bir iyileşmenin önünü açabilir.

Trump'ın yabancı liderlere karşı alışılmışın dışında ve zaman zaman diplomatik protokolü önemsemeyen yaklaşımı bazılarının Trump'ı sorgulamasına neden oldu. Ancak kendine güvenen liderler olarak Erdoğan ve Trump'ın uluslararası siyasete yaklaşımlarında farklılıklardan çok benzerlikler var. Her ikisi de bürokratik ya da kurumsal çerçeveler yerine doğrudan teması tercih ediyor. Geçmişte kişisel yakınlık zorlukları da beraberinde getirmiş olsa da, hala bu şekilde hareket ediyorlar.

Trump'ın ilk döneminde gergin anlar yaşansa da aralarındaki eşsiz kimya, bağların tamamen kopmasını engelledi ve iki lider ilişkilerinde kırılgan bir istikrarı korumayı başardı.

Önceki deneyimleri göz önüne alındığında, şimdi her ikisinin de yararına olacak bir işbirliği gündemi geliştirmeye odaklandıkları açık. Ankara ihtiyatlı bir iyimserlik içinde olsa da ikinci bir Trump dönemine hazırlıklı ve ABD Başkanı'nın tutumu Türk yönetici elitinin beklentileriyle uyumlu görünüyor.

Ankara'nın Washington'dan beklentilerinin yüksek olduğu alanlardan biri Suriye ve Erdoğan'ın Trump ile ortak anlayış noktası olarak Suriye'den özellikle bahsetmesi manidar.

Ankara ayrıca ABD'nin Türkiye'nin ulusal güvenlik tehdidi olarak gördüğü Suriye'deki milislerle işbirliğine son vermesini bekliyor.

İsrail çıkmazı

İsrail sadece birleşik bir Suriye için değil, aynı zamanda Türkiye'nin istikrarı ve Suriye'yi uluslararası camiaya yeniden entegre etme çabaları için de ciddi bir güvenlik tehdidi oluşturuyor.

Trump yönetiminin Suriye'deki Türkiye-İsrail gerilimine ilişkin politikası hem bölgenin geneli hem de Suriye'nin geleceği açısından önemli bir etkiye sahip olacak.

ABD'de güçlü bir lobi faaliyeti yürüten İsrail, Türkiye'nin Suriye'deki rolü konusunda Washington'un tutumunu etkilemeye çalışıyor.

Ancak Trump, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile yaptığı görüşmede Türkiye'nin Suriye'deki rolünü överek ve Erdoğan ile olan güçlü ilişkisini vurgulayarak tutumunu net bir şekilde ortaya koydu.

Bu da Trump yönetiminin Türkiye'nin Suriye'deki güvenlik kaygılarına saygı göstermesi için İsrail'e baskı yapabileceğini gösteriyor.

Washington'un Türkiye'nin endişelerini kabul ettiği ve bu endişeleri gidermeye çalıştığı ve pragmatik bir dış politika yaklaşımına bağlı kalacağı açık görünüyor.

Hem Türkiye hem de İsrail, Washington'un Orta Doğu'daki müttefikleri ve Trump yönetimi Suriye'den çekilmeyi planlarken geride müttefiklerinin karşı karşıya gelmeyeceği bir bölge bırakmayı göze almayacak gibi görünüyor.

Sonuç

Türkiye de Trump'ın Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirme vizyonunu destekliyor.

Türkiye, Suudi Arabistan ile birlikte ABD ve Rus yetkililer arasında diyalog kurulmasında önemli bir rol oynadı. Trump'ta olduğu gibi Erdoğan da Vladimir Putin'le doğrudan bir yaklaşım sergileyerek hassas bir denge tutturdu.

Bu kişisel diplomasi, Suriye, Ukrayna ve Kafkasya gibi parlama noktalarında çatışan çıkarlara rağmen Türk-Rus ilişkilerini istikrarlı tuttu ve tutmaya devam ediyor.

Müzakere becerilerine güvenen Erdoğan ve Trump'ın nihayet bir araya geldiklerinde Ukrayna-Rusya barışını görüşmeleri de muhtemel.

Avrupa ve NATO'ya gelince, Trump'ın yaklaşımı aslında Türkiye'nin Avrupalıların gözündeki konumunu güçlendirdi. Özellikle NATO, ittifakın güney kanadını güvence altına almak için Türkiye'nin askeri gücüne ve büyüyen savunma sanayisine değer veriyor.