The New Arab: Avrupa'nın güvenlik krizi için Türkiye hayati bir ortak olabilir!

İngiltere merkezli yayın organlarından The New Arab'da, Trump'ın hamleleri sonrası savunma konusunda büyük riskler altında kalan Avrupa kıtasının geleceğine dair öngörülerin ve Türkiye ile ilişkilerinin değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.

Trump'ın gelişinin ardından yaşanan gelişmeler nedeniyle, Türkiye'nin Avrupa güvenliğinin yeniden yapılandırılmasında kilit bir potansiyel ortak olarak ortaya çıktığı belirtilen analizde, Avrupa ülkelerinin de Türkiye'nin Suriye başta olmak üzere artan rolünün Avrupa'ya büyük katkı verebileceği tespiti yapıldı.

Analizde ayrıca; Avrupa ülkelerinin artık Türkiye'yi dışlayamayacaklarını net bir şekilde gördüğü belirtildi.

İşte The New Arab'da yayınlanan analiz:

Diplomat ve analistlere göre; Avrupa savunmasını güçlendirmek ve ABD'nin ısrarla istediği ateşkes anlaşması çerçevesinde Ukrayna için güvenceler bulmak için çabalarken, Türkiye Avrupa güvenliğinin yeniden yapılandırılmasında kilit bir potansiyel ortak olarak ortaya çıktı.

Avrupa ülkeleri, ABD Başkanı Donald Trump'ın Washington'un politikasını altüst eden;,Rusya'nın izolasyonunu yakınlaşma ihtimaliyle durduran, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile Oval Ofis'te yaptığı felaket görüşmelerin ardından Kiev'e baskı uygulayan ve transatlantik bağları tehlikeye atan Ukrayna savaşını sona erdirme planından rahatsız.

Analistler, Avrupa'nın Ukrayna'nın askeri yeteneklerini korumak ve güvenlik garantilerini kabul etmek için bastırırken, Washington olmadan kendi savunmasını güçlendirmesinin, hukukun üstünlüğü, Yunanistan ve Kıbrıs ile deniz sorunları ve Ankara'nın uzun süredir duraklayan Avrupa Birliği üyeliği teklifi konusundaki anlaşmazlıklara rağmen Türkiye'nin Avrupa ile bağlarını derinleştirmesi için nadir bir fırsat yarattığını söylüyor.

Eski bir Türk diplomatı olan Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi (EDAM) Direktörü Sinan Ülgen yaptığı değerlendirmede;

“Bugüne kadar Türkiye'yi dışlama lüksüne sahip olduklarını düşünen Avrupa ülkeleri artık Türkiye'yi dışlayamayacaklarını görüyorlar.”

ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz günlerde Ankara'da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmenin ardından konuşan Polonya Başbakanı Donald Tusk, Türkiye'nin Ukrayna'da barış ve bölgesel istikrar için “mümkün olan en büyük ortak sorumluluğu üstlenmesi için net bir öneri” getirdiğini söyledi.

Polonya Başbakanı Donald Tusk, Erdoğan'ın savaş sırasında Zelenskiy ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le ilişkilerini dengelemeyi başardığını belirterek;

“Bu nedenle Türkiye'yi aramızda görmek mantıklı olacak”

değerlendirmesinde bulundu.

NATO üyesi Türkiye ittifakın en büyük ikinci ordusuna sahip ve özellikle son yıllarda kendi jetlerini, tanklarını ve deniz taşıyıcılarını üretmeye başladı. Türkiye, Ukrayna da dahil olmak üzere tüm dünyaya silahlı insansız hava araçları satıyor ve savunma sanayi ihracatı 2024 yılında 7.1 milyar dolar olarak gerçekleşti. 

Türk Cumhurbakanı Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Avrupa'nın güvenlik mimarisinin “sürdürülebilir ve caydırıcı” bir şekilde yeniden yapılandırılmasına Türkiye'nin de dahil etmesi gerektiğini söyledi.

Bir Türk Savunma Bakanlığı yetkilisi ise Ankara ve Avrupa'nın terörle mücadeleden göçe kadar ortak çıkarları olduğunu ve Türkiye'nin AB savunma çabalarına tam katılımının Avrupa'nın küresel bir aktör olabilmesi için kritik önem taşıdığını belirtti.

Fırsat penceresine rağmen analistler, Ankara'nın Moskova'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından yaptırım uygulamayı reddetmesi ve hala enerji, turizm ve ticaret alanlarında güçlü bağlar paylaşması nedeniyle Türkiye'nin Rusya'ya karşı tutumunun bir test olmaya devam ettiğini söylüyor.

Ülgen;

“Türkiye'nin önüne gelecek temel soru Rusya ile ilişkiler meselesidir. Çünkü Avrupa'nın güvenlik çerçevesinin özü Rusya'yı bir tehdit olarak görmekle başlar”

değerlendirmesinde bulundu.

Diğer yandan; savaşın ilk haftalarında barış görüşmelerine ev sahipliği yapan ve gelecekteki görüşmelere de ev sahipliği yapmayı teklif eden Türkiye, Karadeniz'de seyir güvenliğine ilişkin bir anlaşmayı da canlandırmaya çalışıyor.

Geçtiğimiz hafta bir Türk Savunma Bakanlığı kaynakları, ateşkes ilan edilmesi halinde Türkiye'nin Ukrayna'da olası bir barışı koruma misyonuna katkıda bulunmayı değerlendirebileceğini açıkladı.

Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Metin Gürak da Paris'te düzenlenen Avrupa Genelkurmay Başkanları toplantısına katıldı ve asker gönderme konusunu görüşen İngiltere ve Fransa'dan mevkidaşlarıyla bir araya geldi.

Bir başka Avrupalı diplomat ise Türkiye'nin Ukrayna için güvenlik garantilerinde yer almasının hayati önem taşıdığını belirtti.

Rusya'nın eski Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ı, Türkiye'nin ise muhalifleri yıllarca desteklemesine atıfta bulunan diplomat,

“Erdoğan'ın çıkarları şu anda bizimle birlikte. Özellikle de Suriye'de artık Rusya dinamiğine sahip olmadığı için ortak noktadayız. Yani bir bakıma yıldızlar, Ukrayna için gelecekteki Avrupa garantileri içinde bir rol oynamaları için aynı hizaya gelmiş durumda.”

ifadelerini kullandı.